6.1 Europa na Napoleon

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 2

Europa na Napoleon

6.1 Nationalisme 

Deze les

• voorkennis activeren 
• 6.1 uitleggen 
• check
• afsluiten  

volk =

1. inwoners van een land
2. groep mensen met dezelfde cultuur
3. inwoners van een gebied

Wat is een staat?

1. Een land met duidelijke grenzen en een eigen bestuur
2. Een provincie binnen een gebied
3. Een provincie binnen een land
4. Een land met een koning

in een staat leven soms meerdere volken

1. waar
2. niet waar

Niet alle volken hebben een eigen staat

1. waar
2. niet waar

aan het eind van de les

• weet je hoe Europa eruit ziet na Napoleon
• weet je welke afspraken er zijn gemaakt op de conferentie van Wenen
• weet je wat nationalisme is en kun je verklaren hoe het nationalisme is ontstaan 
• kun je verklaren hoe de Frans-Duitse oorlog leidde tot de eenwording van Duitsland  
• kun je uitleggen waarom er internationale spanningen op de Balkan ontstonden 

Congres van Wenen

• 1813: Napoleon wordt verslagen 
• Europa moet herverdeeld worden 
• start Conferentie van Wenen met als doel de vrede te bewaren
• 5 mogendheden bij elkaar: Pruissen, Oostenrijk, Groot-Brittannië, Rusland & Frankrijk
• geen wraak tegen Frankrijk: FR. niet verzwakken, buurlanden juist versterkten
• stichting Koninkrijk der Verenigde Nederlanden, versterking Pruissen 

Wat werd besloten op het Congres van Wenen?

1. Het opnieuw indelen van Europa na Napoleon's nederlaag
2. Het begin van de Eerste Wereldoorlog
3. Het vormen van een nieuwe Europese Unie
4. Het afschaffen van de monarchie

Door wie werden de besluiten bij het Congres van Wenen genomen?

1. de geestelijkheid
2. de bourgeoisie
3. boeren en arbeiders
4. vorsten en edelen

Wat is juist over het Congres van Wenen?

1. het congres is ontstaan omdat Napoleon zijn macht vergrootte
2. het congres is ontstaan omdat Napoleon was verslagen
3. nadat het congres uit de hand liep is Napoleon vermoord
4. het congres is ontstaan na de begrafenis van Napoleon om hem te herdenken

Volken en staten

• na conferentie van Wenen: veel volken zonder eigen staat/land 
•  ontstaan multi-etnische staten: Oostenrijk, Rusland
• hiernaast ook ontzettend veel kleine koninkrijkjes: Duitsland (39 koninkrijken) & Italië 
• Volken wilden zich verenigen in één land: ontstaan nationalisme
• Belgische Opstand 1830- -> onafhankelijk België

Nationalisme 

• Wat is nationalisme?

• Nationalisme = grote trots op je eigen land 

• Nationalisme draagt bij aan spanningen tussen verschillende landen

• Resultaat: 'Laat maar zien wie de beste is'

Duitsland

• 1806: Napoleon maakt einde aan Heilig Roomse Rijk (800-1806)
• "Duitsland" bestaat niet --> verzameling onafhankelijke staten 
• Vanaf 1850: Duitse Bond -> Bruderkrieg tegen Denemarken en Oostenrijk 
• Machtigste staten: Pruisen en Oostenrijk 

De Duitse eenwording

Duitsland; moest één land worden --> Otto von Bismarck

• Meer macht in Europa
• Eigen koloniën
• Hoe? 
• Oorlog tegen Frankrijk (bloed en ijzer)

Duitse eenwording

• Overige Duitse staten moeten zich vrijwillig bij Pruisen aansluiten
• Middel: oorlog met Frankrijk
• Keizer Napoleon III is bang voor Duitse omsingeling
• Paranoïde Napoleon III is makkelijk in oorlog te lokken 
• Frans-Duitse oorlog (1870): overwinning Pruisen
• 1871: keizerskroning Wilhelm I in Versailles

De Frans - Duitse oorlog speelde zich van ….. tot.....

1. 1870 - 1914
2. 1869 - 1870
3. 1870 - 1871
4. 1871 - 1914

Na de Frans-Duitse oorlog....

1. Verloor Duitsland veel grond en wilde wraak
2. Verloor Frankrijk grond en wilde wraak
3. Startte Frankrijk de Eerste Wereldoorlog
4. Begon Duitsland de volgende oorlogen

Een gevolg van de Frans - Duitse oorlog was?

1. Duitsland werd een republiek
2. Duitsland werd een deelstaat
3. Duitsland werd een keizerrijk
4. Duitsland werd een fascistische staat

Ottomaanse Rijk

Turks Rijk met o.a. delen van Azië, Arabische wereld + Balkan

• meerdere volken met eigen taal, cultuur, religie 
• meerdere landen trokken zich los:  Serven, Roemenen, Bulgaren, Grieken

Balkanoorlogen

• Op de Balkan erg onrustig rond 1900, jaren bezet gebied door de Ottomanen. 
• Ottomanen verdreven uit Balkan met behulp van Russen.
  
• Balkan landen worden eigen staten en nationalisme neemt toe. 
• Balkan landen hebben ook oorlog tussen elkaar om machtsvergroting/grondgebied.
  
• Balkan bestaat uit verschillende volkeren, culturen en godsdiensten, lastig om 1 natie te vormen.
  

Oostenrijk-Hongarije

veel binnenlandse problemen:

• na oorlog met Pruissen: gebieden verloren, oplossing: Bosnië-Herzegovina bezetten

1. in Bosnië woonden moslims -> wilden niks met Katholieken Oostenrijkers te maken hebben
2. in Bosnië woonden veel Serven, wilden liever bij Servië horen

spanningen leidden uiteindelijk tot WO1

Wat betekent het begrip nationalisme?

1. Streven naar een eigen natiestaat
2. Grote liefde voor je koning
3. Liefde voor eigen land en volk
4. Los willen komen van een ander land

Hoe zorgde het nationalisme voor spanningen in Oostenrijk-Hongarije?

1. Oostenrijkers wilden onafhankelijk zijn van Hongarije
2. Veel Bosniërs wilden niet bij Oostenrijk-Hongarije horen maar bij Servië.
3. Oostenrijkers wilden de andere volken in hun rijk geen inspraak geven in het bestuur.
4. Oostenrijkers wilden dat iedereen een Milka ging eten.