Silica

Silica

Marit Fischer, Luna ter Heide, Kieke Bossink, Mirthe Krikke, Eline Lutters

Overzicht

 Wat is silica?    In welke vormen komt het voor?   

 Processen: omzetting en transport  

 Wat is een kringloop?  

 Silica kringloop  

 – “dode” kringloop, vóór de evoluie van leven  – “levende” kringloop met planten en dieren  

– verstoring door de mens 

Wat is silica?  verbinding van silicium (Si) & zuurstof

komt voor in planten, dieren, gesteente en water

overal dus eigenlijk

95 % van de aardkorst is silica (zand, klei,keramiek, glas, zeolieten)

Wat is silica

https://www.youtube.com/watch?v=2APoHgaVizY 

Proces van verwering

Silicaat mineralen verweren en daarbij vormt H4SiO4

opdracht 

Opdracht: Silicaatmineralen verweren niet allemaal even snel. welke karakteristieken van een silicaat mineraal en welke omgevingsfactoren zijn denk je van belang voor de snelheid van verwering

Proces van opaalvorming

Bij hoge silica concentraties kan het H4SiO4 (kiezelzuur) neerslaan als opaal 

H4SiO4 -> SiO2 + 2H2O

Wat is de functie van opaal in planten?

1. Het zorgt voor de fotosynthese in de plant.
2. Het beschermt de plant tegen ziektes en plagen.
3. Het versterkt de celwanden en zorgt voor stevigheid.
4. Het reguleert de waterhuishouding van de plant.

In de bodem van graslanden accumuleert veel meer silica dan in bossen

Bij een hoge temperatuur neemt de oplossnelheid van het opaal toe, dat wil zeggen dat er minder opaal in tropische bodem is

Dus: meer opaal in grasland in gematigde streken

Klei

in klei zitten heel veel silicaten.

SiO4 in plaatstructuur

tussen deze platen zit water

Door bakken verandert de structuur en wordt klei hard

https://www.youtube.com/watch?v=NMWyQJ9mUIw

kringloop van silica

SIlica in gesteente kan door verwering vrijkomen en oplossen in bodemwater. 

Planten nemen het silica op via hun wortels en gebruiken het om hun cellen te verstevigen

Door dode planten komt er weer Silica in de bodem.

Deel van het silica spoelt uit naar zee.

Ook hier gebruiken planten het voor hun groei 

De dode kringloop

levende kringloop

fytoliet

plantsteentjes / amorf opaal

microscopisch kleine biomineraaltjes

nemen de vorm van van de ruimte waarin ze worden gebouwd

(hierdoor kunnen fytolieten ook gebruikt worden voor de determinatie van plantensoorten.)

opdracht

Waarom vind je minder fytolieten terug in bosbodems in tropsiche streken dan in gematigde streken?

Antwoord

Het oplossen van opaal gaat sneller bij hogere temperaturen. In tropische streken zal het opaal dus sneller uitspoelen

silicakringloop voor de opkomst van planten

tot 550 miljoen jaar geleden geen planten die silica opnemen

Diatomeen 100 miljoen jaar geleden

grassen 40 miljoen jaar geleden

Silica komt voor in..

1. gesteente
2. gesteente en dieren
3. gesteente en planten
4. gesteende, dieren en planten

Opdracht

Mensen hebben een verstorende werking op de silicakringloop. Geef hiervan een voorbeeld

Antwoord

Er zijn verschillende antwoorden mogelijk

-Mensen bouwen dammen waardoor silica minder naar oceanen kan stromen

-door ontbossing zijn er meer weilanden en minder bossen, hierdoor zit er meer silica in de bodem

invloed op de mens

https://www.youtube.com/watch?v=R_sC2wX9Uwc

Maak nu de volgende vragen

1.4 a&b

1.5

1.10 b&c

1.11 a&b

1.12

1.13 

Eindopdracht hoofdstuk 1