Paragraaf 4: Afvalstoffen

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 4

Hoofdstuk 8: Bloed

Paragraaf 3: Rond je cellen

Wat gaan we doen?

• Herhaling
• Leerdoelen doornemen
• Uitleg paragraaf 3: Rond je cellen
• Aan het werk!
• Verwerking

Voedingsstoffen en zuurstof gaan niet direct vanuit je bloed de cellen in. Ze hebben daarvoor het tussenstation de weefselvloeistof nodig. Welke stoffen kun je tegen komen in de weefselvloeistof? Kies uit:
Glucose, koolstofdioxide, rode bloedcellen, water, witte bloedcellen, zuurstof

Cel

Rode bloedcel

Weefselvloeistof

Opening in een bloedvat

Bloedvat

Zet in de juiste volgorde

Zuurstof is gebonden aan hb

Hb laat zuurstof los

Zuurstof zit in het bloedplasma

Zuurstof gaat het bloedvat uit

Zuurstof zit in de weefselvloeistof

Zuurstof gaat de cel in

Leerdoelen

Aan het eind van deze les kan ik...

• Beschrijven welke organen afvalstoffen uit je bloed halen
• Beschrijven wat de lever doet
• Beschrijven hoe de nieren werken

Welke organen halen afvalstoffen uit je bloed?

• De uitscheidingsorganen helpen om je inwendig milieu gelijk te houden 

Welke organen halen afvalstoffen uit je bloed?

• De uitscheidingsorganen helpen om je inwendig milieu gelijk te houden 

Je inwendig milieu is je bloedplasma en weefselvloeistof. 

Welke organen halen afvalstoffen uit je bloed?

• De uitscheidingsorganen helpen om je inwendig milieu gelijk te houden.
• Het verwijderen van afvalstoffen uit je bloed en ze buiten je lichaam brengen heet uitscheiding.

Welke organen spelen
een rol bij uitscheiding?

Wat doet de lever?

Je lever doet aan opbouw, afbraak, omzetting, opslag en afvoer van stoffen.

• De leverslagader voert bloed met zuurstof aan
• De poortader brengt bloed met voedingsstoffen vanaf de dunne darm naar de lever

Wat doet de lever?

Afbreken en omzetten van stoffen

• De lever breekt giftige stoffen zoals alcohol en medicijnen af en zet ze om in onschadelijke stoffen. Deze worden via de nieren uitgescheiden.
• De lever breekt overtollige eiwitten af. Hierbij ontstaat ureum. Dit wordt via de nieren uitgescheiden. 

Wat doet de lever?

Afbreken en omzetten van stoffen

• De lever breekt dode rode bloedcellen af. Het ijzer uit hemoglobine wordt opgeslagen, de rest wordt uit je lichaam verwijderd.

Wat doet de lever?

Stoffen maken

• De lever maakt gal, een hulpstof voor de vertering. Gal emulgeert vetten (in kleine stukjes knippen).
• Gal wordt opgeslagen in de galblaas.
• De lever maakt cholesterol.

Wat doet de lever?

Stoffen opslaan

• De lever slaat glucose op.
• Na de vertering slaat de lever overtollige glucose tijdelijk op als glycogeen. 
• Je lever slaat ook vitaminen op (A, D, E en K).

biologiepagina.nl

Hoe werken de nieren?

• De nieren liggen aan de achterzijde in de buikholte
• Door de urineleiders zijn de nieren verbonden met de urineblaas.
• De nieren filteren afvalstoffen uit  het bloed

Welke stoffen filteren de nieren?

• Afbraakproducten uit de lever zoals ureum of de afbraakproducten van alcohol of medicijnen
• Overtollige stoffen; stoffen waarvan je teveel in je lichaam hebt (water, zouten, vitaminen)
• Overbodige stoffen; stoffen die je lichaam niet nodig heeft, zoals kleurstoffen uit voeding.
• Het gezuiverde bloed stroomt via de nieraders naar de onderste holle ader

Kunstnier

biologiepagina.nl

Huid

Lever

Longen

Nieren

Zouten en water

Zouten en afvalstoffen

Kleurstoffen en alcohol

Koolstofdioxide en water

Aan het werk!

• Wat: Paragraaf 4 van H8, eerst lezen!
• Hoe: Fluisteren met je buur
• Tijd: 20 minuten
• Hulp: Steek je vinger op, ik loop rond
• Klaar: Nakijken en verbeteren, alle opdrachten tot nu toe
• Uitkomst: t/m 3 alles nagekeken, 4 op de helft gemaakt