Jong & Oud (5e) H7. Senioren

• Economie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Hoofdstuk 7 Senioren

Hoofdstuk 7. Senioren

• filmpje
• instructie
• schrift (les): maak opdracht 7.1 - 7.4

Lesdoelen

• Je weet het verschil tussen de AOW en pensioen

• Je snapt hoe er bij pensioenen sprake is van ruilen over tijd

• Je kunt uitleggen wat een omslagstelsel en kapitaaldekkingsstelsel is en kunt een voorbeeld geven waarbij dit financieringsstelsel wordt toegepast.

• Je kunt twee verschillen noemen tussen een omslagstelsel en een kapitaaldekkingsstelsel.

Inkomen senioren

Bevolkingspyramides NL

Omslagstelsel

De AOW (staatspensioen) werkt volgens het omslagstelsel.

De werkenden (actieven) van nu betalen premie voor de AOW uitkering aan de senioren (inactieven) van nu.

Hoe houden wij in Nederland de AOW (staatspensioen) betaalbaar?

1. premie verhogen
2. uitkering verlagen
3. pensioenleeftijd verhogen
4. pensioenleeftijd verlagen

Kapitaaldekkingsstelsel

Een pensioenfonds (bedrijfspensioen) werkt volgens het kapitaaldekkingsstelsel.

De werkenden van nu betalen premie voor hun eigen pensioenuitkering voor later.

Beleggingen

• aandelen                      mede eigenaar van een bedrijf

                                                 rendement = dividend en koerswinst (of verlies)

• obligaties                     lening met een vaste rente (coupon) en vaste looptijd

                                                 rendement = couponrente en koerswinst (of verlies)

• hypotheken                 lening met onderpand

                                                 rendement = rente

• onroerend goed        eigenaar van het onroerend goed

                                                 rendement = huur en waardestijging (of daling)

Bij welke belegging heeft een pensioenfonds kans op het meeste rendement?

1. aandelen
2. obligaties
3. hypotheken
4. onroerend goed

Bij welke belegging loopt een pensioenfonds het meeste risico?

1. aandelen
2. obligaties
3. hypotheken
4. onroerend goed

Wat is de AOW?

1. een sociale voorziening
2. een volks verzekering
3. een werknemers verzekering
4. geen van deze 3

Wie betaalt de AOW van nu?

1. de jeugd van nu
2. de actieven van nu
3. de actieven uit het verleden
4. de staat

Wie betaalt het bedrijfspensioen van nu?

1. de jeugd van nu
2. de actieven van nu
3. de actieven uit het verleden
4. de staat

AOW

Bedrijfspensioen

Eigen middelen

Omslagstelsel

Kapitaaldekkingstelsel

Het pensioen van Coen stijgt met 5% terwijl de prijzen met 2% stijgen. Welke conclusie is juist?

1. Het reële pensioen stijgt met 3%.
2. Het pensioen stijgt nominaal met 3%.
3. Het pensioen stijgt nominaal met 2%.
4. Het reële pensioen stijgt met 5%.

Aan de slag

• Maak opdracht 7.1 t/m 7.4
• Huiswerk: maak opdracht 7.5 t/m 7.9