16.1 Aangeboren afweer

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 6

Afweer

voorkennis

Na het doneren van bloedplasma is het zuurstoftransport in het lichaam veranderd

1. Juist
2. Onjuist

De dag na het doneren van bloedplasma is de hoeveelheid antistoffen...

1. veel toegenomen
2. veel afgenomen
3. een beetje toegenomen
4. een beetje afgenomen

(84J2) voor micro-organismen is de lage pH in de maag een...

1. fysische barrière
2. biochemische barrière

(84J2) voor micro-organismen is trilhaarepitheel een...

1. fysische barrière
2. biochemische barrière

H16.1 Geen indringers

Je leert het belang van fysieke bescherming tegen belagers kennen bij mensen, dieren en planten:

• Je kent de onderdelen van de huid van de mens met de bijbehorende functies.
• Je kunt voorbeelden van mechanische afweer en chemische afweer bij planten opnoemen.

Mechanische afweer

• Dekweefsels vormen als fysieke barrière een mechanische afweer tegen ziekteverwekkers en gevaarlijke stoffen. 

• Zo beschermen dekweefsels het inwendige milieu tegen schadelijke invloeden van het uitwendige milieu.

• De huid vormt een fysieke barrière. De huidlagen staan in Binas 87A

In welke huidlaag is de kans op het ontstaan van huidkanker het grootst?

1. Hoornlaag
2. Kiemlaag
3. Lederhuid
4. Onderhuids bindweefsel

Leg in één zin uit waardoor mensen met een donkere huidskleur minder risico lopen om huidkanker te krijgen dan mensen met een lichte huidskleur.

Andere barrières

• Toch bereiken ook bacteriën en mogelijk schadelijke stoffen de longen en je darmen. 

• Deze organen zijn aan de binnenzijde bedekt met een speciale cellaag: het slijmvlies. In dit dekweefsel scheiden slijmbekercellen slijm af dat bacteriedodende stoffen bevat.
  

• Andere dekweefselcellen van de luchtwegen hebben trilharen die door gecoördineerde bewegingen het vervuilde slijm richting keelholte afvoeren --> Daar slik je het in. 

• De maag zorgt voor een biochemische barrière (pH 1-3) .

• Ook het bovenste ooglid bevat slijmbekercellen. Dankzij de bacteriedodende werking van enzymen (lysozymen) beschermt het traanvocht de ogen tegen ziekteverwekkers.

Ook de huidmondjes dragen bij aan het beschermen tegen ziekteverwekkers. Leg dit uit.

Aan de slag

• Maak een keuze tussen herhalings- en verdiepingsopdrachten

Omschrijf wat voor jou het belangrijkst is uit deze basisstof