8.3 Stikstofkringloop dl2

• Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

8.3 Stikstofkringloop

Deze les:

- Herh. stikstofkringloop basis

- Stikstofkringloop uitbreiding & toepassing

- Oefenen

- Uitleg Eutrofiëring

- Exit ticket

- Opdrachten

Veel mensen halen in de herfst bladeren uit hun tuin. 

Wat voor een effect heeft dit op de plantengroei? BINAS 93F

Centrale vraag

Leerdoelen 8.3

6. Je beschrijft de stikstofkringloop in een ecosysteem. 

7. Je noemt oorzaken van een stikstoftoename en stikstofafname in ecosystemen en licht de gevolgen daarvan toe. 

Stikstofkringloop

Binas 93G

verder met de N-kringloop..

• Op welke manier kunnen mensen de stikstofkringloop beïnvloeden?
• Kunstmest, Eutrofiëring, Groenbemesting, Stikstofcrisis
• & Binas in de vingers

Bij gebrek aan O₂

'Verstorende' routes bij gebrek aan zuurstof in de bodem:

- denitrificatie (NO₃^- --> N₂)

- deammonificatie (NH₃ --> N₂)

Stikstof verdwijnt uit de bodem. Bodem wordt voedselarm.

Stikstoffixatie

1. N₂ (gas) kan gebonden worden door knolletjesbacterie (in wortelknollen). Planten kunnen deze NH₃ dan weer gebruiken.

2. N₂ (gas) kan neerslaan als stikstofoxiden door bliksem, verkeer en industrie. Stikstofoxiden vormen NO₃^- in de bodem die de planten weer gebruiken.

Sommige planten hebben bij hun wortels knolletjes met stikstofbindende bacterie die N2 uit de lucht omzetten in ammonium NH4+

• definitie monocultuur kennen
  
• voor- en nadelen van monoculturen kunnen noemen
  

Hoe werkt groenbemesting?

Stikstof (N₂) Is een stof die niet reageert met andere stoffen. Een plant of dier heeft er dan ook niets aan. N₂ blijft N₂.

Alleen met geweld (bliksem, hitte in een motor) bindt N₂ aan zuurstof. 

Of door sommige bacteriën bindt N₂ aan waterstof. 

Ammoniak (NH3) en ammonium (NH4+) zijn eigenlijk twee toestanden van dezelfde stof. 

Als ammoniak oplost, pikt het een H+ van water zodat NH4+ ontstaat. Als ammonium de lucht in gaat, wordt het weer NH3. 

Nitriet bestaat maar heel kort in de natuur, omdat de reactie tot nitraat heel snel gaat. Dat is goed, want nitriet is giftig.

Deze NH₃ zit binnenin een plant. Het wordt meteen gebruikt door de plant om er N-bevattende organische stoffen van te maken. Deze NH₃ komt dus niet in de grond terecht. De andere NH₃ wel.

Stikstofassimilatie is gewoon assmilatie met stikstof. Assimilatie = opbouw van grotere moleculen uit kleinere moleculen. Dus bv. opbouw van aminozuren uit nitraat (en glucose)

Besteed even een paar minuutjes aan het doornemen van de stikstofkringloop in je eigen BINAS 93F . 

De meeste onduidelijkheden vind je hiernaast toegelicht.

anaeroob proces, verloopt allean als er geen zuurstof is

anaeroob proces, verloopt allean als er geen zuurstof is

aeroob proces, verloopt allean als er wel zuurstof is

aeroob proces, verloopt allean als er wel zuurstof is

Hoe kan 'N' verdwijnen uit eenvoudige stikstofkringloop?

1. planten nemen het op
2. vervluchtiging en denitrificatie
3. omzetting in nitriet en nitraat

Welke N-rijke stof zit er in urine van koeien?

1. ammoniak
2. nitriet
3. nitraat
4. ureum

Welke N-rijke stof zit er in koeienpoep?

1. ureum
2. nitraat
3. eiwit

Waarom groeien planten beter door bemesting met koeienmest? (2p)

Wat is groenbemesting?

1. Kunstmest strooien op het land
2. Natuurlijke mest strooien op het land
3. Bemesten door middel van knolletjesbacterien
4. Bemesten met groene planten

Zet in de juiste volgorde:
1. Boer spit de planten met knolletjesbacterie onder
2. Knolletjesbacterie bindt N2 uit de lucht en maakt NH4+ (ammonificatie)
3. Bacterie in bodem maakt nitraat
4. Gewas kan goed groeien door opname van nitraat

1. 1-2-3-4
2. 3-4-1-2
3. 2-1-3-4

Eutrofiëring

Eutrofiëring

Leg uit hoe intensieve bemesting kan leiden tot eutrofiëring en massale vissterfte in een plas. Geef aan hoe algen, ondergedoken waterplanten en reducenten daarbij een rol spelen (4p)

Veel mensen halen in de herfst bladeren uit hun tuin. 

Wat voor een effect heeft dit op de plantengroei? BINAS 93F

Exit ticket (3p)

Veel mensen halen in de herfst bladeren uit hun tuin. 

Wat voor een effect heeft dit op de plantengroei? BINAS 93G

Antwoord:

Het verwijderden van bladeren ( = dood organisch materiaal) zorgt voor minder rotting en nitrificatie (1p)

Gevolg is een lager stikstof/nitraatgehalte van de bodem (1p)

Nitraat is nodig voor aanmaak eiwitten/stikstofassimilatie, dus dit leidt tot minder de plantengroei in het voorjaar (1p). 

Opdrachten (huiswerk)

Maak 8.3 opdr. 34 t/m 36 + 38