VzVee - Koesignalen les 4

VzVee - Koesignalen les 4
1 / 34
next
Slide 1: Slide
MelkveehouderijMBOStudiejaar 1,2

This lesson contains 34 slides, with interactive quizzes, text slides and 1 video.

time-iconLesson duration is: 90 min

Items in this lesson

VzVee - Koesignalen les 4

Slide 1 - Slide

Deze les
Herhalen vorige les - scores
Afmaken vorige les!

Nieuwe stof: 
- Zintuigen!
- Stressvrij omgaan met koeien

Denk aan VLOG koesignalen! --> Appen naar 06-12185447

Slide 2 - Slide

Wat zegt het als een koe mestscore 5 voor dikte heeft en 1 voor vertering?

Slide 3 - Open question

De locomotiescore zegt iets over:
A
de vetbedekking van een koe
B
de manier hoe een koe loopt
C
of een koe heel raar doet
D
Deze bestaat niet

Slide 4 - Quiz

De conditiescore wordt uitgedrukt in:
A
getallen 1 t/m 10 --> 1 is mager en 10 is dik
B
getallen 1 t/m 5 --> 1 is goed en 5 is fout
C
Getallen 1 t/m 10 --> 1 is goed, 5 is mager en 10 is dik
D
getallen 1 t/m 5 --> 1 is mager en 5 is te dik

Slide 5 - Quiz

Wat zegt het als een koe mestscore 5 voor dikte heeft en 1 voor vertering?

Slide 6 - Open question

Pensvulling
Deze moesten we nog bespreken

Slide 7 - Slide

Slide 8 - Video

Zintuigen

Slide 9 - Slide

Wat zijn zintuigen? (geen voorbeelden noemen)

Slide 10 - Open question

Welke zintuigen denk je dat er goed ontwikkeld zijn bij een koe?

Slide 11 - Open question

Waarom denk je dat het belangrijk is om te weten hoe een koe haar zintuigen gebruikt?

Slide 12 - Open question

Koe als prooidier
Van oorsprong is een koe relatief snel angstig als iets onbekends en onvoorspelbaars plots opduikt. 

Maar: Ze zijn ook nieuwsgierig! 

Slide 13 - Slide

Koeien begrijpen
Kennis van zintuigen nodig!

Zicht, reuk, smaak, gehoor en tast



Slide 14 - Slide

Opdracht 
2-tallen
15 minuten

Zoek uit hoe de zintuigen van de koe werken: 
Zicht, gehoor, reuk, smaak, en tast

Slide 15 - Slide

Zicht (1)
Ogen --> aan zijkant kop
Bijna panoramisch beeld!
- Kop omhoog --> Beeld iets meer dan 300 graden! 
- Om roofdieren te ontdekken

Dode/blinde hoeken:
- Onder de neus
- Boven de kop
- Achter de koe 

Slide 16 - Slide

Zicht (2)
De koe moet haar kop draaien om je te kunnen zien

Als jij de oogbal van de koe kan zien, dan kan de koe jou zien!

Slide 17 - Slide

Zicht (3)
Binoculair 
= met 2 ogen
--> 25-30%
Recht voor zicht
Diepte en snelheid

Koe moet haar kop draaien 
om afstand goed te kunnen
inschatten

Slide 18 - Slide

Zicht (4)
Kleuren --> 'warme kleuren' onderscheiden --> geel, oranje, rood
Minder goed --> Blauw, paars, groen

Schaduw --> extremer dan mensen! 3D een zwak dieptezicht én kleurcontrasten zien zij feller! 

Bewegingen --> niet vloeiend, 
maar in afzonderlijke stukjes! 

Slide 19 - Slide

Zicht (5)
Rood licht in de stal!

Verstoord dag/nachtritme niet!

Wit, blauw en geel licht doen dat wel -->
kan effect hebben op persistentie!

Slide 20 - Slide

Zicht (6)
Koeienogen = niet hetzelfde al mensenogen! 
Extra laag --> Lichtgevend tapijt

Hierdoor kunnen ze in schemer beter kijken!

Koeien lopen bij voorkeur van donker naar licht
Als de contrasten maar niet te fel zijn

Hekel aan fel licht! 

Slide 21 - Slide

Zicht (7)
Linker oog --> staat in verbinding met 
rechter hersenhelft!

Die helft --> Fight - Flight

Ranghoger dier --> kijkt meer met rechts! 

Koe kijkt vaak eerst met linker oog naar je!
Ze bepaalt of er gevaar is!
Draait over links naar jou toe

Slide 22 - Slide

Gehoor 
Gevoelig voor:
- Harde geluiden
- Hoge tonen
GEEFT STRESS!

Lastig te bepalen waar geluid vandaan komt
Zien roofdieren eerder dan dat ze hen horen!

Draait oren naar geluid

Slide 23 - Slide

Reuk (1)
Prima ontwikkeld!

Voer wordt gekozen op basis van reuk
- 85% reuk
- 15% smaak
Reukzin is belangrijker dan die van de mens!

Geur van speeksel vinden ze vies! 
Denk aan speeksel in het voer of in de waterbak! 
Geldt ook voor geur van mest!


Slide 24 - Slide

Reuk (2)
Feromonen --> geurstoffen die dieren afgeven als signaal
om met andere dieren van dezelfde soort te communiceren

Vomeronasaal orgaan --> flemen --> luchtstroom via de neus naar
speciaal reukorgaan
Voor: 
- Herkennen soortgenoten, rangorde
- Herkennen eigen kalf
- Tochtigheidsdetectie door stieren --> vanaf de 4e dag VOOR tochtigheidsverschijnselen koe! 
- Signaleren van gevaar --> Feromonen in urine!



Slide 25 - Slide

Smaak
Op de tong: smaakreceptoren --> gebundeld in smaakpapillen
--> 2 tot 3x zoveel als de mens

Onderscheid in: 
- Zoet (energie)
- Zout (elektrolyten)
- Bitter (vergif)
- Zuur (pH)

Slide 26 - Slide

Tast (1)
Bek als tastinstrument --> Directe omgeving verkennen

Huid --> voelen: 
- Beweging en druk
- Temperatuur(verschillen)
- Pijn

Aanrakingen om te communiceren --> seksueel gedrag, moeder-kalf interacties, vaststellen rangorde, verzorgend gedrag

Slide 27 - Slide

Tast (2)
Interacties koe - veehouder --> ook aanrakingen!

Niet bange koe --> vindt dit prettig --> kalmeren

Niet over de kop aaien! 
Kan agressie opwekken
--> kopstoten! 

Slide 28 - Slide

Waar of niet waar: Reactietijd van koeien is trager dan dat van mensen
A
Waar
B
Niet waar

Slide 29 - Quiz

Waar of niet waar: Als je gaat zwaaien, zien koeien dat in een soort van slow motion
A
Waar
B
Niet waar

Slide 30 - Quiz

Waar of niet waar: Koeien hebben een hekel aan schreeuwen en slaan
A
Waar
B
Niet waar

Slide 31 - Quiz

Waar of niet waar: Smaak speelt bij de koe geen rol van betekenis
A
Waar
B
Niet waar

Slide 32 - Quiz

Waar of niet waar: Reuk is alleen van belang in de reactie tussen koe en kalf
A
Waar
B
Niet waar

Slide 33 - Quiz

Vragen over deze les? 

Slide 34 - Slide