BOL lezen les 2

• Nederlands
• MBO
• Studiejaar 1

Vervolg lezen......

1. een terugblik...
2. feit of mening ?
3. standpunt en argument

Tekst

inleiding

kern 

slot

Tekst

Inleiding

kern

slot

Tekstdoelen

informeren

activeren

overtuigen

mening vormen

Onderwerp

Hoofdgedachte

Tekstsoorten

betoog

beschouwing

uiteenzetting

signaalwoorden

Tekstdoel?

1. Informeren
2. Instrueren
3. overtuigen
4. activeren

Welk tekstdoel hoort bij een betogende tekst?

1. informeren
2. instrueren
3. overtuigen
4. activeren

De hoofdgedachte is het belangrijkste wat de schrijver over het onderwerp zegt

1. Waar
2. Niet waar

Signaalwoorden: daarna, bovendien, vervolgens horen bij het tekstverband:

1. opsomming
2. tegenstelling
3. voorwaarden
4. vergelijking

Als kritische lezer is het ook belangrijk dat je het verschil ziet tussen een feit en een mening

Het is rotweer

1. feit
2. mening

mening

feit

standpunt

objectief

subjctief

stellingname

kun je over discussiëren

kun je controleren

Feiten en meningen

Feit ->   iets wat echt zo is           Mening->  iets wat iemand                                                                                                      voelt, denkt, vindt

                objectief  (feitelijk)                                 subjectief                                          kun je controleren                                 kun je mee eens of                                                                                                oneens zijn

En dan hebben we ook nog argumenten

Daarmee onderbouw je een standpunt

ofwel...

je geeft een reden  waarom je iets vindt

In welke zin staat een argument?

1. In de herfst vallen veel bladeren van de bomen
2. Ik houd van de herfst
3. al dat blad is gevaarlijk, want je glijdt zo uit!
4. In de herfst gaan wij graag naar het bos.

een argument

• herken je vaak aan woorden als: want, omdat, immers.
• geeft antwoord op de vraag: waarom vindt iemand iets?  
• gebruik je om een ander van jouw mening te overtuigen.

EEN STANDPUNT VRAAGT OM ARGUMENTEN

Lees onderstaande alinea uit een examentekst 3F

Socioloog Martijn Lampert: 'De invoering van schooluniformen kan een stap vooruit zijn. Dan ontleen je je identiteit niet aan merkkleding, maar ben je wat je presteert. We zien dat jongeren die een bijbaantje hebben bij Albert Heijn of McDonald's, en daar een uniform moeten dragen, de hun opgelegde normen erg waarderen. Daar maken ze ook pas kennis met waarden als punctualiteit en teamspirit. Dat is toch een aanfluiting voor onze samenleving?'

In de alinea zegt Lampert: 'Dat is toch een aanfluiting voor onze samenleving?'
Dit is ....

1. een feit
2. een mening
3. een argument

Herken je het standpunt in een tekst?

Wat is het standpunt?

Schaalvergroting of schaalverkleining? Waar is de zorg bij gebaat? Ofwel: waar is de zorgvrager het meest bij gebaat? Het lijkt mij duidelijk dat in kleine woonzorggemeenschappen betere en gerichtere zorg geleverd kan worden dan binnen grote zorginstellingen met veel meer cliënten op één afdeling.

Juist: mijn standpunt

ofwel mijn mening , opinie, opvatting, stellingname, zienszijze

herken je aan:

• ik vind....
• Volgens mij....
• Wat mij betreft....
• Het lijkt mij duidelijk dat....
• mijns inziens (m.i.) , enz....

even checken...

De BOL-opleiding verpleegkunde duurt vier jaar.

1. feit
2. mening

Ik vind vier jaar wel lang voor een mbo-opleiding.

1. feit
2. mening

Een BOL-opleiding verpleegkunde moet in drie jaar afgerond worden.

1. standpunt
2. argument

Tot slot nog even het verschil tussen een standpunt en een stelling

In een stelling wordt een algemene uitspraak of bewering over een onderwerp gedaan.  

Een stelling is altijd stellig geformuleerd.

Bijvoorbeeld: roken rondom scholen moet verboden worden.

Met een standpunt geef je je mening over die stelling.

Bijvoorbeeeld: ik vind het een goed idee als roken rondom scholen verboden wordt.

Maak van onderstaande mening een stellige stelling:
Als het aan mij ligt, worden er geen proeven meer op dieren uitgevoerd.

Wat zou een argument bij dit standpunt kunnen zijn?

Herken je nu beter het verschil tussen stelling, standpunt en argument, feiten en meningen?

1. ja
2. nee

Interview met Pieter Derks

Kijk en luister naar dit fragment en maak aantekeningen

Geloof jij in robots in de zorg??

Waar is Lodewijk Asher (aan de telefoon) over het algemeen bang voor?

Hoe reageert Pieter Derks hierop?

1. Robots gaan kapot
2. Robots kunnen niets
3. Robots gaan roesten
4. Robots nemen inderdaad steeds meer over

Stel 1 vraag over iets dat je nog niet zo goed hebt begrepen.

De leerlingen geven hier (in vraagvorm) aan met welk onderdeel van de stof ze nog moeite. Voor de docent biedt dit niet alleen inzicht in de mate waarin de stof de leerlingen begrijpen/beheersen, maar ook een goed startpunt voor een volgende les.

Inleiding

slot

anekdote

conclusie

aanleiding

samenvatting

vraagstelling

Even testen...

Hierna zie je 10 uitspraken. Doe mee en test jezelf of je de theorie goed begrijpt!