§2.3 Spanning tussen natuur en inrichting

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• vmbo, mavo, havo, vwo
• Leerjaar 1-6

§2.3 Natuur en inrichting

Openingsfoto

Wat zie je?

Waar komt dit voor?

Waarom komt dit hier voor?

Komt dit overal zo voor? 

Beschrijving van de openingsfoto

Wildsafari in de Pantanal

Misschien ga jij na je eindexamen ook op zoek naar een aantrekkelijke en avontuurlijke reis naar een ver land. Na al je inspanningen wil je weleens iets anders. Misschien valt je oog op een safari in Brazilië. Een wildsafari wel te verstaan, en niet in Afrika maar in de Pantanal. Veel reisorganisaties hebben dit uitgestrekte wetland in de aanbieding. Maar hoe lang nog? De Pantanal wordt van alle kanten bedreigd. Inrichting en natuurlijke omgeving staan in Brazilië vaak op gespannen voet met elkaar.

Lesdoel(en)

Aan het einde van de les kan je:

(5) verklaren waarom er spanningen zijn tussen de
      mens en het milieu;

Benodigde voorkennis 

Je weet wat duurzame energie is;
Je weet wat stuwdammen zijn;
Je weet wat ontbossing is;
Je weet wat commerciële landbouw is;

Natuur verdwijnt

Veel van oorspronkelijke natuurlandschappen verdwenen door:

• stedengroei 
  
• meer infrastructuur 
  
• land- en mijnbouw 
  

Savanne- ilanos

Savanne- cerrado

Savanne- caatinga

Tropisch regenwoud

Urban Sprawl

Ontginning Brazilië

• Noordoost-Brazilië is vanaf 16e eeuw ontgonnen door grootgrondbezitters (suikerrietplantages) en kleine boeren
• tropische savannes zijn vooral verdwenen in 20e eeuw door land- en mijnbouw door Europese migranten. Ook spoorlijnen richting kust om producten te kunnen vervoeren

Rol van infrastructuur

IJzererts in Minas Gerais.

Landbouw en mijnbouw

Suikerriet

Eigendomsrechten 

Landgrabbing 

Landroof 

MNO - Grootgrondbezitters 

Ontginning Brazilië

Welke volgorde van ontginnen?

A-D in juiste volgorde? 

Donkere deel (D-16e eeuw) als eerste ontgonnen daarna naar licht steeds later (A-19e eeuw)

Brazilië: Duurzame energie

Waterkracht

Tucuruí dam

- Geen dam in de Amazone rivier zelf?

Nadelen?

1) Wegrotten vegetatie --> methaan

2) Verdwijnen leefgebied mens & dier

3) Niet altijd voldoende water

4) Kwetsbaar elektriciteitsnetwerk

Satellite views of Tucurui in Para, Brazil

AMAZON, BRAZIL - 20 JULY 2017: (SOUTH AFRICA OUT) The Tucurui Hydroelectric Power Plant at Tucurui Dam in the state of Para, Brazil, South America. (Photo by Orbital Horizon/Copernicus Sentinel Data 2018/Gallo Images/Getty Images)

Bio-ethanol

Landroof of landgrabbing

Cartoon

Waarom zijn de handen op de cartoon zo groot afgebeeld?

Van wie zijn die handen?

De handen symboliseren het verwerven van enorme oppervlaktes grond door de multinationals.

Landgrabbing

Grootschalige aankoop van grond door (inter)nationale ondernemingen, overheden of individuen. 

Huiswerk lezen par 2.3 maken 2, 4 & 5

Afsluitende foto

Wat zie je?

Waar komt het voor?

Waarom komt dit hier voor?

Is dit gewenst?

Komt dit overal zo voor? 

Beschrijving van de afsluitende foto

Sojaoogst in Mato Grosso.

Oud examenopdracht

      Opdrachten           Bronnen            Antwoorden