5.3 Het nieuwe denken

• Geschiedenis
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 1

Welkom!

Geschiedenis

M1

23 mei 2025

Wat ligt er op tafel?

- schrift, etui, iPad

Planning

• Planning
• PO scheepsjournaal 
• Terugblik 5.2
• Leerdoelen 5.3
• Uitleg 5.3
• Aantekeningen 5.3
• Aan de slag

Wat is de naam van dit tijdvak?

Welke specerijen kennen je nog?

Welke begrip past bij deze beschrijving: Handel via een tussenpersoon.

1. Handelsposten
2. Kolonies
3. Specerijen
4. Tussenhandel

Wie ontdekte een route via zee naar Kaap de Goede Hoop (Zuid-Afrika)?

1. Bartholomeus Diaz
2. Christoffel Columbus
3. Vasco da Gama
4. Marco Polo

Wie ontdekte een route via zee naar Indië (Zuid-Azië)?

1. Bartholomeus Diaz
2. Christoffel Columbus
3. Vasco da Gama
4. Marco Polo

Wie ontdekte (per ongeluk) een route via zee naar Amerika?

1. Bartholomeus Diaz
2. Christoffel Columbus
3. Vasco da Gama
4. Marco Polo

Tijdvak 5:

Tijd van ontdekkers en hervormers

5.3 Het nieuwe denken

Memento mori (Gedenk te sterven)

Carpe diem (Pluk de dag)

Homage van Edward III (13 jaar) aan Charles IV (1325). Grandes Chroniques de France, Parijs

Verliefd paar (ca 1305). Manesse Codex, fol. 179. 

Vorstin met jonge zoon en raadsleden (ca. 1340). Romance of Alexander, fol. 196v.

La Primavera (1432), Sandro Botticelli, Uffizi Florence, Italië

De school van Athene (1510), Rafaël 

De Sint-Pietersbasiliek, tussen 1506 en 1626 gebouwd, Vaticaanstad. 

Kathedraal van Florence, gebouwd tussen 1296-1472.

Historische beelden (16e eeuw) op de Piazza della Signoria, Florence

Leonardo da Vinci 

(1452-1519)

Italiaanse architect, uitvinder, beeldhouwer, schilder en nog veel meer

Aantekeningen 5.3

• In middeleeuwen ontstond in de rijke Italiaanse steden het nieuwe denken. 
• Meer genieten van het leven in plaats van alleen bezig zijn met het leven na de dood: Renaissance (wedergeboorte). 
• In de Renaissance waren de Grieken en Romeinen hét voorbeeld voor Italië. 
• Geleerden leerde veel over wiskunde, natuurkunde en geneeskunde door de teksten van de Grieken en Romeinen: humanisten. 
• Humanisten gingen zelf observeren en kritisch nadenken.

Aantekeningen 5.3

Kenmerken van de Renaissance:
1. Meer aandacht voor het leven vóór de dood.
2. De mens als individu (met talenten en een mening) werd steeds belangrijker.
3. De invloed van de katholieke kerk en de paus nam af.
4. Bewondering voor de Grieks-Romeinse cultuur (te zien aan de kunst en architectuur).
5. De kunst werd realistischer met meer details en emoties.
6. Meer aandacht voor de wereld (ontdekkingsreizen), het doen van onderzoek en het bedenken van uitvindingen

Aan de slag

Wat: maak opdrachten 1 t/m 5 van 5.3

Hoe: alleen, overleggen mag, oortjes mogen in

Klaar? Ga verder met opdrachten 6 t/m 10 van 5.3