3.4 bevrijding

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

De Bevrijding 1945

Wat weten jullie over de Tweede Wereldoorlog?

Leerdoelen

- Aan het eind van deze les kun je aangeven hoe de bezetting van Nederland verliep.

- Aan het einde van de les kun je uitleggen hoe de Tweede Wereldoorlog in Nederland en Europa tot zijn einde kwam.

Begrippen uit deze les

• Verdrag van Versailles
• bezetting
• capitulatie
• Hongerwinter
• D-Day
• atoombommen
• Market Garden
• Geallieerden
• As-mogendheden

Jaartallen

• 1939
• 10 mei 1940
  
• 1941
• 1942-1943
• 6-6-1944
• 1945
• 5 mei 1945
  

Oorzaken van de Tweede Wereldoorlog

- nederlaag van de Eerste Wereldoorlog

- nationalisme

- crisis

- agressieve politiek van Duitsland en bondgenoten

- Duitsland moest het machtigste land van Europa        worden

enz.....

Aanleiding: inval op Polen door dsl in 1939

Aanvang WOII in Nederland

• Mobilisatie: Soldaten moeten zich klaarmaken voor een oorlog
• Duitse inval (10 mei 1940)
• bombardement op Rotterdam --> daarna volgt de capitulatie (Het leger legt de wapens neer en geeft zich over aan de vijand)
• Na bombardement volgt de bezetting 
• Nederlandse regering en koningshuis in ballingschap

Gebombardeerd Rotterdam

De bezetting in Nederland

• NSB 
• Jodenvervolging 
• Februaristaking (1941) 
• deportaties (via doorgangskamp Westerbork naar  vernietigingskampen zoals Auschwitz) 
• collaboratie aanpassing en verzet 
• 'goed en fout’ , landverraders 
• censuur 
• gedwongen tewerkstelling 

Kamp Westerbork

De bezetting in Nederland

• razzia’s onderduiken 
• persoonsbewijzen
• overleven in bezettingstijd 
• distributiesysteem met bonkaarten 
• Spoorwegstaking (1944) 
• Hongerwinter

Wanneer werd Nederland door Duitsland bezet?

1. 5 mei 1940
2. 10 mei 1940
3. 10 juni 1939
4. 5 november 1941

Welke stad werd door de Duitsers gebombardeerd?

1. Amsterdam
2. Leeuwarden
3. Utrecht
4. Rotterdam

Wat voor soort kamp was kamp Westerbork?

1. Een doorvoerkamp
2. Een concentratiekamp
3. Een werkkamp
4. Een vernietigingskamp

De opmars en bevrijding 1942-1945

Na 1941 gaan SU en VS actief vechten tegen de asmogendheden.

Asmogendheden

Japan

Duitsland

Italië

+ kolonies

(+ veroverd gebied) 

Geallieerden

Frankrijk

Groot-Brittannië

Verenigde Staten

Sovjet-Unie

+ kolonies

vanaf 1941

Slag bij Stalingrad

augustus 1942 - februari 1943

• IJzige koude + slechte bevoorrading => verslaan Duitse leger door Rode leger (Sovjet-Unie)
  
• Keerpunt in oorlog => vanaf Slag bij Stalingrad terugdringen Duitse leger
  

D-Day

6 juni 1944

• Decision - Day
• Geallieerd invasieleger naar de stranden van Normandië (Frankrijk)
  
• Voet aan land => herveroveren West-Europa
  

Wanneer werd heel Nederland bevrijd?

1. 4 mei 1945
2. 28 september 1944
3. 5 mei 1945
4. 10 november 1944

Bevrijding

• Bevrijding Frankrijk
  
• Bevrijding België
• herst 1944: bevrijding Zuid - Nederland
  

Slag om Arnhem

september 1944

• Rond Noord-Brabant bevrijding gestopt => bruggen over waterwegen
• Operatie Market Garden is mislukt bij Arnhem ('Brug te ver'). - zie later ...
  

Bevrijding van Nederland

Met wat voor soort winter had het noorden te maken, na de bevrijding van het zuiden van Nederland?

1. Een strenge winter
2. Een hongerwinter
3. Een warme winter
4. Een koude winter

Slag om Berlijn

april 1945

• Hevige bombardementen door geallieerden => veel slachtoffers bij Duitse bevolking
• Hevige gevechten in en rond Berlijn (rode leger)
  
• "vechten tot de laatste man"
  

Hitler wordt verslagen

april 1945

Gevechten rond de ondergrondse bunker Hitler => Hitler pleegt op 30 april 1945 zelfmoord.

De Bevrijding

5 mei 1945

• Bevrijding héél Nederland door geallieerd leger
• 5 mei nog steeds herdenkinfsfeest vrijheid
  
• 4 mei Dodenherdenking
  

De bevrijding van Nederland

- Het noorden van Nederland: hongerwinter

5 mei 1945: Bevrijdingsdag

Capitulatie van Duitsland

8 mei 1945

Duitse leger capituleert => Einde WO II in Europa

En Azië ?!

• 
  

Atoombom op Hiroshima

6 augustus 1945

Atoombom op Nagasaki

9 augustus 1945

Capitulatie van Japan

15 augustus 1945

Japan niet opgewassen tegen overmacht VS => capitulatie !

 - herhaling -

Noem één ding dat jullie hebben geleerd na deze les