Mantelzorgers en SOFA model

Mantelzorg
Beroepsthema basisbegeleiden
1 / 29
next
Slide 1: Slide
Verpleging en verzorgingMBOStudiejaar 1-3

This lesson contains 29 slides, with text slides and 1 video.

time-iconLesson duration is: 45 min

Items in this lesson

Mantelzorg
Beroepsthema basisbegeleiden

Slide 1 - Slide

This item has no instructions

Wat is mantelzorg?
- Zorg en ondersteuning die mensen vrijwillig en onbetaald verlenen aan mensen met fysieke, verstandelijke of (sociaal)psychische beperkingen in hun familie, huishouden of anderszins sociale netwerk. 
- Het gaat om hulp die de gebruikelijke hulp die in redelijkheid mag worden verwacht van partners, ouders, kinderen of andere huisgenoten overstijgt.

Slide 2 - Slide

This item has no instructions

CIJFERS

Slide 3 - Slide

enmerken mantelzorgers
• 56 % van de mantelzorgers in Nederland is vrouw.
• 36 % van de vrouwen in Nederland is mantelzorger.
• 10 % van de vrouwen in Nederland is vrijwilliger.
• 43 % van de mantelzorgers is tussen de 45 en 65 jaar.
• 34 % van de mantelzorgers is ouder dan 65 jaar.
• 44 % van de mantelzorgers heeft in de zorg gewerkt.
Kennisbehoefte van mantelzorgers
  • Hoe om te gaan met de beperkingen van de hulpbehoevende (49%).
  • Kennis over de beperking waaraan de hulpbehoevende lijdt (35%).
  •  Kennis over medicijnen (27%).
  • Kennis over het gebruik van hulpmiddelen (20%).

https://www.zorgvoorbeter.nl/mantelzorg/cijfers-nederland

Slide 4 - Slide

This item has no instructions

Het SOFA MODEL
In het samenwerken met mantelzorgers heb je als zorgprofessional aandacht voor vier rollen van de mantelzorger. Dat noemen we ook wel samenwerken volgens het SOFA-model. 

Slide 5 - Slide

This item has no instructions

SOFA-model
De vier rollen van de mantelzorger die het SOFA-model benoemt zijn:

  •      Mantelzorgers als partner in zorg (samenwerken).
  •     Mantelzorger als hulpvrager bij overbelasting (ondersteunen).
  •     Mantelzorger als persoonlijke relatie van de cliënt (faciliteren).
  •     Mantelzorger als expert, weet alles van de cliënt (afstemmen).

Slide 6 - Slide

This item has no instructions

Samenwerken
    Erken de mantelzorger als medehulpverlener.
    Betrek de mantelzorger bij het opstellen van het zorgplan.
    Bespreek wat de mantelzorger doet in zorg en ondersteuning.
    Geef info over zorg, ziekte, organisatie.
    Leer de mantelzorger vaardigheden.
    Zorg voor goed bereikbaar aanspreekpunt voor de mantelzorger.

 

Slide 7 - Slide

This item has no instructions

Ondersteunen

    Bied een luisterend oor.
    Wees alert op (dreigende) overbelasting.
    Geef tips om zorg in te passen in eigen leven.
    Verwijs naar ondersteuningsmogelijkheden (gespreksgroep, respijtzorg, vrijwilligers).
    Geef info hoe mantelzorg vol te houden is (zorg delen met familie/vriende

Slide 8 - Slide

This item has no instructions

Faciliteren

    Realiseer je dat de mantelzorger in de eerste plaats kind, ouder, partner,    vriend is.
    Respecteer gewoontes van cliënt en mantelzorger.
    Hou rekening met privacy van cliënt en mantelzorger.
    Wijs de mantelzorger op het belang van eigen ontspanning.
    Denk mee hoe de mantelzorger en de cliënt belangrijke elementen in hun relatie kunnen voortzetten.

Slide 9 - Slide

This item has no instructions

Afstemmen

    Benut kennis van de mantelzorger; vraag naar gewoontes.
    Informeer bij de mantelzorger naar wensen en feiten.
    Betrek de mantelzorger bij beslissingen.
    Vraag de mantelzorger advies bij problemen en veranderingen.
    Houd regelmatig contact met de mantelzorger.
    Vraag naar grenzen en manage verwachtingen.
    Neem klachten serieus

Slide 10 - Slide

This item has no instructions

Het SOFA-model in verschillende fases
  1. Contact in de beginfase 
  2. Contact in de dagelijkse praktijk
  3. Contact in de laatste fase

Slide 11 - Slide

This item has no instructions

Slide 12 - Link

This item has no instructions

Slide 13 - Video

This item has no instructions

Wat zijn de symptomen van een overbelaste mantelzorger?

Slide 14 - Slide

Lichamelijk: Onder meer hoofd- of buikpijn, verhoogde bloeddruk, hyperventilatie, pijn in nek, schouder of rug, duizeligheid, toenemende vermoeidheid, afnemende eetlust of juist vraatzucht.
Psychisch: Onder meer schaamte- en schuldgevoelens, concentratieproblemen, vergeetachtigheid, lusteloosheid, slaapproblemen, snel geëmotioneerd zijn, piekeren.
Gedragsmatig: Onder meer rusteloosheid, chaotisch, onverdraagzaam, agressief, verwaarloosd uiterlijk, meer roken en drinken, gebruik van kalmerende of stimulerende middelen.
Lichamelijk
Onder meer hoofd- of buikpijn, verhoogde bloeddruk, hyperventilatie, pijn in nek, schouder of rug, duizeligheid, toenemende vermoeidheid, afnemende eetlust of juist vraatzucht.

Slide 15 - Slide

This item has no instructions

Psychisch
 Onder meer schaamte- en schuldgevoelens, concentratieproblemen, vergeetachtigheid, lusteloosheid, slaapproblemen, snel geëmotioneerd zijn, piekeren.

Slide 16 - Slide

This item has no instructions

Gedragsmatig
 Onder meer rusteloosheid, chaotisch, onverdraagzaam, agressief, verwaarloosd uiterlijk, meer roken en drinken, gebruik van kalmerende of stimulerende middelen.

Slide 17 - Slide

This item has no instructions

Wat doe je met een overbelaste mantelzorger?

Slide 18 - Slide

This item has no instructions

Ondersteuning mantelzorgers bij overbelasting

    Goed te kijken wat iemand aan kan (de draagkracht te versterken). Dit kun je verbeteren door de mantelzorger meer over de ziekte te leren. Ook help je door gezond eten, voldoende slapen en leuke dingen doen te stimuleren.
    De draaglast te verminderen (de zorg en ondersteuning die de mantelzorger verleent): bijvoorbeeld door de zorg met anderen te delen, af en toe de zorg over te dragen, hulpmiddelen in te zetten.
    Ga in gesprek en vraag wat de mantelzorg energie kost en waar ze energie van krijgen.
    Kijk of bijvoorbeeld mantelzorgondersteuning nodig is.
    Verwijs door naar initiatieven voor mantelzorgers en mantelzorgorganisaties, kijk op de pagina Informatie voor mantelzorgers op dit kennisplein.


Slide 19 - Slide

This item has no instructions

Schenk jij genoeg aandacht aan mantelzorgers?

Slide 20 - Slide

This item has no instructions

Discussie? 

Slide 21 - Slide

This item has no instructions

Stelling
Er is genoeg aandacht en tijd voor mantelzorgers.

Slide 22 - Slide

This item has no instructions

Stelling
Ik reken op mantelzorg van mijn zorgvragers.

Slide 23 - Slide

This item has no instructions

Stelling
Ik ken de mantelzorgers van mijn cliënten. 

Slide 24 - Slide

This item has no instructions

Stelling
Ik zie gelijk als de mantelzorger overbelast is

Slide 25 - Slide

This item has no instructions

Stelling
Voor mantelzorg kies je niet, daar rol je in. 

Slide 26 - Slide

This item has no instructions

De ‘MantelScan’
 is een instrument voor professionals om samen met zorgvragers en mantelzorgers een zorgnetwerk in kaart te brengen, waarbij aandacht is voor de kracht en risico’s van dat netwerk. De scan biedt visuele hulpmiddelen die helpen bij het structureren van alle informatie over een netwerk. Informatie over het netwerk is belangrijk, omdat zorgen vaak verder reiken dan slechts het contact tussen één zorgvrager en één mantelzorger. 

https://www.zorgvoorbeter.nl/docs/PVZ/vindplaats/mantelzorg/Handreiking-mantelscan.pdf

Slide 27 - Slide

This item has no instructions

Slide 28 - Link

This item has no instructions

Opdracht:
1. Open het beroepsthema basisbegeleiden
2. Open de planner mantelzorg
3. Maak de opdracht Sofa-model (20 min.)
4. We bespreken de opdracht klassikaal na. 

Slide 29 - Slide

This item has no instructions