3mavo-samenstellingen met een -N

Spelling 

deel 3

Wat moeten jullie straks kennen en kunnen?

Oftewel, wat is het doel van deze les?

Na deze les leer je hoe je samenstellingen met een -n schrijft

3MAVO-Spelling-leestekens en samenstellingen-§2

Zelfstandig gebruikte telwoorden

Bekijk de volgende zin:

– In de snackbar stonden velen te wachten op hun bestelling.

Sommigen werden boos, omdat het zo lang duurde.

De woorden ‘velen’ en ‘sommigen’ zijn telwoorden. In de voorbeeldzin worden deze telwoorden zelfstandig gebruikt. 

3MAVO-Spelling-leestekens en samenstellingen-§2

Dat betekent dat er geen zelfstandig naamwoord achter staat én dat je er ook geen zelfstandig naamwoord achter kunt zetten. 

Je noemt ze daarom zelfstandig gebruikte telwoorden. Je schrijft dit soort telwoorden met -n als ze over personen gaan, dus:

– In de snackbar stonden velen te wachten op hun bestelling. Sommigen werden boos, omdat het zo lang duurde – Enkelen gingen weg zonder hun bestelling en zonder te betalen.

3MAVO-Spelling-leestekens en samenstellingen-§2

Je schrijft telwoorden zonder -n als

ze niet-zelfstandig (maar bijvoeglijk) gebruikt worden.

– Voor alle kinderen op deze school is het gebruik van de mobiel verboden. (Achter het woord ‘alle’ staat het zelfstandig naamwoord ‘kinderen’.)

ze niet over personen gaan.

– Slechts enkele van de ontsnapte slangen werden teruggevonden.

Woorden als tientallen, honderden, (tien)duizenden en miljoenen schrijf je altijd met een -n.

3MAVO-Spelling-leestekens en samenstellingen-§2

Zelfstandig gebruikte bijvoeglijke naamwoorden

Bekijk nu deze zin:

– Als jongere kun je eenzame ouderen helpen door hen op te zoeken.

Het woord ‘jongere’ wijst een persoon aan. 

Je schrijft het met een -e, omdat het om één persoon, in het enkelvoud, gaat. Het woord ‘ouderen’ gaat over meerdere personen.

Dan schrijf je dat met een -n, omdat het meervoud is. 

Maken weektaak:

Werk in het stencilpakket aan de leerdoelen van spelling.

SNEL KLAAR?

Lees je leesboek uit.

 

Je schrijft een tussen-n wanneer...

1. het linkerdeel van het woord eindigt op -en
2. het linkerdeel van het woord een zelfstandig naamwoord is
3. het linkerdeel van het woord een zelfstandig naamwoord is en het mv eindigt op -en
4. Geen van bovenstaande antwoorden is goed

Wat is de eerste stap die je moet zetten om te zien of het woord geschreven moet worden met een tussen-n

1. Je splitst het woord op.
2. Je kijkt of het een meervoud heeft op -en.
3. Je kijkt of er bijzonderheden zijn.
4. Je kijkt of het eerste woord een zn is.

Hoe schrijf je dit woord

1. Zonnebril
2. Zonnenbril

Met of zonder tussen-n?

1. kattebak
2. kattenbak

Met of zonder tussen-n?

1. hogeschool
2. hogenschool

Met of zonder tussen-n?

1. spinnenwiel
2. spinnewiel

3mavo-samenstellingen met een -N

Gebruik de theorie van blz.31 bij het maken van de opdrachten. 

Maken weektaak:

C 1-Lezen-§5 hoofd- en bijzaken

Oefenen met opdracht 1 t/m 2 + 3.1 t/m 3.12 + 5 en 6 blz. 32 t/m 35