Les 2 - Informatiesystemen en dataverwerking

• Informatica
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 5,6

INFORMATIESYSTEMEN EN DATAVERWERKING

Examenprogramma informatica

Domein C

Leerdoel

Aan het eind van deze les ken je het doel van informatiesystemen en de eisen die gesteld worden aan informatiesystemen, je kent het verschil tussen gegevens en informatie en je kent het doel van dataverwerking.

Waar richt informatica zich op?

Informatica is de wetenschap waarin onderzoek wordt gedaan naar het verzamelen, verwerken, opslaan en verspreiden van informatie.

De informatica richt zich dan met name op hoe computers hierbij ingezet kunnen worden.

Wat valt er allemaal onder informatie- en communicatietechnologie (ICT)?

Techniek en toepassingen voor hardware, software en datacommunicatie.

Geef een voorbeeld van de hardware in een smartphone die communicatie mogelijk maakt.

Bijvoorbeeld: een 5g-chip voor mobiel internet, gps-chip voor locatiebepaling, een bluetooth-chip om te koppelen met apparaten in de buurt, een wifi-chip om verbinding te maken met een netwerk. 

LET OP!

Bij de volgende 3 meerkeuzevragen moet je aangeven aan welke eis van informatie niet of onvoldoende wordt voldaan.

Berichten in een Messenger (bijvoorbeeld Whatsapp) worden niet geladen.

1. Betrouwbaarheid
2. Beschikbaarheid
3. Volledigheid
4. Overzichtelijkheid

Beschikbaarheid. De informatie is niet beschikbaar op het juiste moment. 

Op social media plaatst een klasgenoot het bericht dat er morgen twee van je lessen vervallen.

1. Betrouwbaarheid
2. Beschikbaarheid
3. Volledigheid
4. Doelgerichtheid

Betrouwbaarheid. Om zeker te weten dat de lessen vervallen, kun je het beste zelf in de roosterapp van school kijken. Dit is de meest betrouwbare bron.

Als je een filmpje wilt bekijken, krijg je eerst reclame te zien.

1. Betrouwbaarheid
2. Doelgerichtheid
3. Relevatie
4. Volledigheid

Relevantie. De reclame is ongevraagd (niet relevant).

Neem YouTube als app in gedachten.
Wat is het doel van deze app?

YouTube heeft als doel om gebruikers filmpjes te laten delen en bekijken.

Neem YouTube als app in gedachten.
Noem twee bijbehorende doelen
van informatie van de app.

• Het op de homepage tonen van trending video's.
• Het tonen van video's die voldoen aan de zoekopdracht als die wordt ingevoerd in het zoekvak.
  
• Het tonen van videocategorieën in een menu.
  
• Het tonen van je kijkgeschiedenis.
  

Informatiesysteem

Een informatiesysteem is een systeem waarbij sprake is van een samenhangend geheel van onderdelen die een gemeenschappelijk doel dienen. Bij een informatiesysteem is dat doel: het verschaffen van bepaalde informatie.

Voorbeeld

Neem een OV reisplannen als APP. Welke informatie is er nodig voor het goed functioneren van de APP?

• De dienstregeling van vervoersmaatschappijen.
  
  
• Realtime-informatie over bussen, trams en treinen om eventuele vertraging te melden.
  
  
• Een database met adresinformatie.
  
  
• Een algoritme om de snelste reis te berekeken.

Als je aan school denkt, kan je dan een informatiesysteem bedenken die door school wordt gebruikt?

Eisen informatiesysteem

• Doelgerichtheid
  Is het systeem een hulpmiddel om de informatiedoelen te halen?
  
• Continuïteit
  Hoe groot is het risico dat het systeem uitvalt?
  
• Efficiëntie
  Is er een goede verhouding tussen de kosten en de kwaliteit?
  
• Toegankelijkheid 
  Is het systeem goed toegankelijk voor de mensen die daarvoor de rechten hebben? Kunnen gebruikers met een beperking ook met systeem overweg?
  
• Veiligheid
  Voldoet het aan de wet AVG? Is het systeem goed afgeschermd tegen mensen die geen recht hebben om er gebruik van te maken?

Dataverwerking (een voorbeeld)

Google maps kan je gebruiken om te navigeren. Google maps kan op basis van real-time verkeersinformatie de snelste route berekenen. 

Google maps komt aan de real-time verkeersinformatie door onder andere de gegevens van smartphones die zich op de route bevinden.

Van gegevens naar informatie

De gegevens van alle smartphones op de route moeten zo verwerkt worden dat het voor jouw zinvolle informatie wordt. Dit wordt dataverwerking genoemd.

Model dataverwerking

Gegevens en informatie

Gegevens en informatie zijn dus niet hetzelfde.

 Gegevens zijn feiten of gebeurtenissen die op een bepaalde manier zijn vastgelegd, bijvoorbeeld in een database. Patiëntgegevens in een ziekenhuis zijn bijvoorbeeld gegevens. 

Pas na analyse van gegevens ontstaat er informatie, zoals dat patiënt A een longontsteking heeft en hiervoor medicijnen krijgt.

Vormen van dataverwerking

Er zijn veel verschillende vormen van dataverwerking. Een aantal voorbeelden:

• Verzamelen
• Analyseren
• Controleren
• Bewaren
• Ordenen
• Wijzigen
• Zoeken
• Verspreiden
• Afschermen
• Verwijderen

Opdrachten

Maken opdrachten op fundament-online.nl

Gegevens en informatie zijn niet hetzelfde. Leg het verschil kort uit.