les 6, 7 en 8 (lezen h2 en thema en motieven)

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Welkom 4H

- Werkblad nakijken (5 min.)

- herhaling tekstsoorten en -doelen

- tekst lezen (lesboek) en vragen maken

Volgende uur: literatuur: thema en motieven

Welke tekstsoorten zijn dit?

1

2

3

4

5

6

Tekstsoorten

bijsluiter

recept

nieuwsbericht

ingezonden brief

recensie

advertentie

Welk tekstdoel hoort er bij deze tekstsoorten?

bijsluiter

recept

nieuwsbericht

ingezonden brief

recensie

advertentie

Welk tekstdoel hoort er bij deze tekstsoorten?

informeren

informeren

informeren

overtuigen/opiniëren

overtuigen

activeren

Betoog, beschouwing, uiteenzetting

Tekst lezen op blz. 10

Betoog, beschouwing, uiteenzetting

1) Koppel een tekstdoel aan 
- betoog
- beschouwing
- uiteenzetting

2) Welke tekstsoort verwacht je bij een voor- en nadelen structuur? 
3) en bij een argumentatiestructuur?
4) en bij een verklaringsstructuur?
Klaar? Maak opdracht 1 t/m 3 blz. 11

Beantwoord de vragen en ga dan door met werken uit het boek

1) Koppel een tekstdoel aan 
- betoog
- beschouwing
- uiteenzetting

2) Welke tekstsoort verwacht je bij een voor- en nadelen structuur? 
3) en bij een argumentatiestructuur?
4) en bij een verklaringsstructuur?
Klaar? Maak opdracht 1 t/m 3 blz. 11

Thema en motieven

Theorie lezen blz. 193

Verhaal lezen

Vragen bij het verhaal beantwoorden (morgen afmaken en enkelen presenteren)

Thema en motieven

Thema

Een thema is iets anders dan het onderwerp:

Onderwerp: verdwaald in gevaarlijk bos

Thema:  

Thema

Een thema is iets anders dan het onderwerp:

Onderwerp: een klein verdwaald jongetje,
belaagd door een reus.

Thema:  overleven als underdog
                  hoopvol blijven

                  volwassen/zelfstandig worden

Thema

Een thema is iets anders dan het onderwerp:

Onderwerp: prinses verbannen door boze stiefmoeder

                  

Thema

Een thema is iets anders dan het onderwerp:

Onderwerp: prinses verbannen door boze stiefmoeder

Thema:  Goed overwint over kwaad
                  

Thema en motieven: de aanslag

Concrete motieven (mogelijk ook symbolen)

Abstracte motieven                   

Motieven verwijzen vaak naar een diepere laag: het thema

het lot / toeval

Thema en motieven: de aanslag

Concrete motieven (mogelijk ook symbolen)

Abstracte motieven                   

 de as van het brandende huis aan de kade na de aanslag, de kachel in Antons studentenkamer, de smeulende asbak van verzetsman Takes. Het slot van de roman luidt: '(…) zijn schoenen sloffen en het is of zij wolkjes as opwerpen, ofschoon nergens as te zien is.' 

Thema en motieven: de aanslag

Concrete motieven (mogelijk ook symbolen)

Abstracte motieven       (dood, vader/zoon relatie)            

Motieven verwijzen vaak naar een thema:

Thema en motieven: de aanslag

Concrete motieven (mogelijk ook symbolen)

Abstracte motieven       (dood, vader/zoon relatie)            

Motieven verwijzen vaak naar een thema:
 toeval / het lot.  Vergankelijkheid.  Wie heeft er schuld/verantwoordelijkheid?

Het onderwerp: een aanslag in de Tweede Wereldoorlog

Thema en motieven

Verhaal lezen

Thema en motieven

Groepjes van 2 duo's maken (je bent dus met 4)

Vragen op het blad beantwoorden

Morgen mag je hier nog aan verder werken (halve les)

En presenteren twee groepjes een deel van de vragen.
De rest van de klas stelt vragen / vult aan!

Zet jullie antwoorden bij de opdracht op papier.

Iedereen moet het woord kunnen voeren!

Welkom 4h

1. Ga vast bij het groepje zitten waar je de vorige les mee samenwerkte.

2. Lever het mapje in met je eerste boekverslag!

3. Let op: aanstaande donderdag beginnen we aan de schrijfopdracht. Zorg dat je je leesboek dan uithebt!

Welkom 4h

Het huiswerk (opdr 1-3 uit het boek) kijken we de volgende les na.

Thema en motieven (terugblik)

• Concrete motieven: iets wat letterlijk in het verhaal voorkomt en vaker terugkomt. (Een kleur, object, bepaalde zin etc.)
• Abstracte motieven: kan je afleiden uit het verhaal en soms uit de concrete motieven, komt vaker terug in het verhaal: de relatie tussen moeder/dochter, afscheid nemen, vertrouwen.
•  Thema: de diepere laag in een verhaal. Waar gaat het ten diepste over? Motieven kunnen je hierheen verwijzen.

Opdracht:

1. Ga verder met het beantwoorden van de zes vragen uit de opdracht.
   In je groepje van 4 (twee duo's die samen het tweede leesboek lezen)
2. Zet je antwoorden op papier. Leg ze ook uit a.d.h.v. het verhaal.
3. Je hebt hier nog 20 minuten voor, dan moet je je antwoorden voor de klas kunnen bespreken.

Opdracht bespreken

1. a) Mevrouw Dorling is in de eerste helft van de oorlog een paar keer op bezoek geweest bij de moeder van de ik-figuur. Elke keer nam zij kostbare spullen mee naar haar huis. Ze heeft dit zelf voorgesteld aan de moeder van de ik. Ze wilde zogenaamd de spullen redden.
   

Opdracht bespreken

1. b) De oorzaak van dit verschil in gedrag is de kennis die ze hebben over het hoofdpersonage. Voor moeder Dorling is het hoofdpersonage de dochter van iemand van wie spullen heeft meegenomen tijdens de oorlog. Ze had niet verwacht dat er iemand terug zou komen van de familie. De dochter heeft deze voorkennis niet, zij weet niet van wie de spullen afkomstig zijn, zij is vriendelijk en uitnodigend.

Opdracht bespreken

2. a) De titel is ‘Het adres’. Het slaat op het adres dat centraal staat in dit verhaal, Marconistraat 46. Daar zijn de spulletjes. / Daar woont de familie Dorling.

b) regel 31, regel 68 en regel 149

Opdracht bespreken

3. De moeder-dochterrelatie komt voor bij zowel de moeder van het hoofdpersonage en zijzelf, als bij mevrouw Dorling en haar dochter.

Aan het einde van de oorlog heeft de hoofdpersonage geen spullen én geen moeder meer, terwijl het andere jonge meisje nu zowel de spullen als de moeder heeft.

Opdracht bespreken

4. Moeder vertrouwt mevrouw Dorling. De dochter/de ik vertrouwt mevrouw Dorling niet. De dochter van mevrouw Dorling vertrouwt de ik. Mevrouw Dorling vertrouwt de ik niet. Niemand weet wat ze van elkaar mogen verwachten, zoals dat past in een oorlog.

Opdracht bespreken

5. Bijvoorbeeld: de kostbare spullen, het tafelzilver, de oorlog, het tafelkleed met het brandgaatje, de trein.

Opdracht bespreken

6. Het thema is het verwerken van de Tweede Wereldoorlog. Het personage denkt het leven weer op te pakken door de aan haar behorende spullen weer terug te krijgen, maar ze ontdekt dat haar oude, dierbare spullen niet meer passen in haar huidige bestaan. Ze verwerkt haar nieuwe realiteit.

Andere opties: het verliezen van het vertrouwde leven van vroeger / het verlies aan vertrouwen in de goedheid van de mens / het vergeten van alle narigheid uit de Tweede Wereldoorlog / je leven oppakken na de verschrikkingen van de Tweede Wereldoorlog
(fout: de Tweede Wereldoorlog)

Tijd over

Overleg in je tweetal:

- Kunnen jullie al motieven herkennen in je leesboek?

- Wat zou het thema van jullie boek kunnen zijn?