Cultuur en communicatie: omgaan met cultuurverschillen

Omgaan met cultuurverschillen

Omgaan met cultuurverschillen

Welkom bij de workshop omgaan met cultuurverschillen! In deze workshop behandelen we de volgende onderwerpen:

- Wat is een cultuurshock?

- Hoe herken je een cultuurshock?

- Hoe klim je uit de cultuurshock?

- Wat is cultuur?

- De Amerikaanse cultuur vs. de Nederlandse cultuur - overeenkomsten en verschillen

- Oplossingsgericht denken

Cultuurshock

Iedere student zal tijdens de uitwisseling te maken krijgen met de 'Culture shock'. Sommige studenten hebben hier maar een paar dagen last van, bij andere studenten kan dit maanden duren. De tijdlijn voor de culture shock ziet er als volgt uit:

Cultuurshock

1. the Honeymoon period

Je bent net aangekomen in Amerika. Alles is nieuw, spannend, groots en vaak geweldig in jouw ogen. Je verbaast je over alle nieuwe dingen die je tegenkomt en meemaakt, zoals het eten, de auto's, de mega grote supermarkten, etc.

2. de Culture shock

Na de fase waarin je alles nieuw en spannend was, kom je erachter dat het leven eigenlijk niet zo heel anders is dan het leven in NL: ook hier ga je naar school, moet je huiswerk maken en je dagen zijn iedere dag bijna hetzelfde. Je kunt je af gaan vragen wat het leven hier nu zoveel leuker of beter maakt dan je leven thuis, en of je het nu eigenlijk wel zo leuk vindt in Amerika. Alles is even stom en je vraagt je af waarom je eigenlijk voor een High School programma hebt gekozen.

Cultuurshock

3. Adjustment

Langzaam ga je wennen aan je leven in Amerika en de dagelijke routine. Je past je aan aan de nieuwe cultuur en went eraan dat dit nu jouw dagelijkse leven is voor de komende maanden.

4. Adaption

Je hebt het gevoel dat je gewend bent aan jouw nieuwe leven. Je voelt je écht thuis in Amerika, in jouw nieuwe omgeving. Je hebt vrienden gemaakt, hebt een vaste routine gevonden voor jouw dagelijkse activiteiten, en kent de weg. Je voelt je geen gast meer maar echt een inwoner. 

Cultuurshock

Bekijk dit filmpje, een scene uit de film 'My life in Ruins':

Kenmerken cultuurshock

 Aan de volgende kenmerken kun je de cultuurshock herkennen:

Emotioneel:

- Heimwee

- Geirriteerd

- Frustratie met locals

- Onzekerheid

Fysiek:

- te veel/ te weinig slapen

- Te veel/ te weinig eten

- Lusteloosheid

Gedrag:

- ruziezoeken

- Jezelf terugtrekken

- Stereotyperen van Locals

Kijk eens naar bovenstaande kenmerken. Welke kenmerken herkende je in het voorgaande filmpje bij de reisleidster?

Cultuurshock - Hoe kom je eruit?

 Aan de volgende kenmerken kun je de cultuurshock herkennen:

Blijf actief! Ga sporten, doe iets leuks, maar zorg vooral voor afleiding

Onderneem activiteiten met Amerikanen; zo leer je ze beter kennen!

Praat over je gevoelens; met je gastgezin, met Travel Active, met je begeleider. Je bent niet de enige die zich zo voelt en met hulp van buitenaf kom je er vaak sneller weer vanaf!

Onderneem activiteiten met internationale studenten; zij begrijpen de situatie en zitten vaak in hetzelfde schuitje!

Ben lief voor jezelf; ben niet te streng en denk vooral niet dat je de enige bent die zich zo voelt. Je mag je best een dagje rot voelen, doe iets leuks en bedenk je dat je je morgen vast weer een beetje beter voelt!

Wat is cultuur?

De cultuurshock bestaat omdat cultuur bestaat. Maar wat houdt het woordt cultuur nu eigenlijk in?

Eerste indruk:

Dit is wat je als eerste aan een nieuwe, andere cultuur ziet. Het gedrag van de mensen, de rituelen, tradities, oftewel alles wat je aan de buitenkant ziet: feestdagen, eten, muziek, etc.

Dieper liggend:

Dit is wat cultuur eigenlijk cultuur maakt en wat uiteindelijk bijdraagt aan die uiterlijke kenmerken. De dieperliggende cultuur zijn de normen en waarden die in deze cultuur gelden. En deze zijn belangrijk om te herkennen en begrijpen!

Wat is cultuur?

Wat zijn nu de normen en waarden en de rituelen en gedragingen van de Nederlandse cultuur? En van de Amerikaanse?

Nederland

Normen en waarden:

- Waarheid

- Zelfstandigheid

- Respect

- Bescherm je kinderen

- Haal het beste uit jezelf

Gedrag en rituelen:

- Directe communicatie

- Gelijkheid

- Jongeren zijn zelfstandig

- Eerlijkheid

- Schoolkeuze sluit aan op jouw persoonlijkheid

Amerika

Normen en waarden:

- Haal het beste uit jezelf

- Respect

- Bescherm je kinderen

- Zelfstandigheid

- Waarheid

Dieper liggend:

- Schoolresultaten belangrijk (ongeacht je talent)

- Respect voor autoriteit

- Kinderen beschermen (weinig zelfstandigheid)

- Indirecte communicatie

- Om de eerlijkheid heendraaien

Cultuurverschillen

Zoals je ziet zijn de normen en waarden in NL en USA hetzelfde. Ze staan alleen in een andere volgorde! Zo vinden we allemaal 'waarheid' belangrijk. Maar omdat wij dit wat hoger plaatsen en Amerikanen eerder voor 'respect' kiezen; kan dit soms tot miscommunicaties leiden. Bijvoorbeeld wanneer jij ervoor kiest altijd eerlijk te zijn, en je Amerikaanse gastgezin dit als kwetsend kan ervaren. Of wanneer jouw gastgezin er juist voor kiest om niet eerlijk te zijn omdat ze respect belangrijk vinden en jou niet willen kwetsen; ze kunnen er dan voor kiezen niet helemaal eerlijk te zijn over hoe zij zich ergens bij voelen.

Voorbeeld:

Je wilt graag naar de bioscoop vanavond, en vraagt dit aan je gastmoeder. Je vraagt of zij je kan wegbrengen en ophalen, en je gastmoeder zegt dat dit prima is. Je gaat er dus vanuit dat het prima is. Je gastmoeder vindt het echter een beetje veel worden, omdat je de afgelopen weekenden iedere zaterdag iets met vriendinnen hebt gedaan en zij je elke keer moest brengen en halen. Het wordt een beetje veel van het goede en je gastmoeder wil vandaag niet nog een keer voor taxi spelen. Ze vindt dit echter moeilijk om te zeggen: ze wil je niet kwetsen en kiest daarom voor respect in plaats van waarheid. Ze belt jouw begeleider om de situatie uit te leggen. Je begeleider belt jou hierna op om jou te vertellen dat je vanavond niet naar de bioscoop mag. 

Dit klinkt als een moeilijke situatie, maar is dus eigenlijk heel logisch uit te leggen als je kijkt naar cultuurverschillen. Jij gaat er met de kennis van de Nederlandse cultuur vanuit dat jouw gastmoeder eerlijk is, en jouw gastmoeder wil jou vooral niet kwetsen. Het is belangrijk om over zulke situaties te blijven communiceren zodat jullie elkaar leren begrijpen!

Oplossingsgericht denken

Wat doe je nu wanneer je met jouw gastgezin in een moeilijke situatie terecht komt en jullie elkaar even niet lijken te begrijpen? Denk dan in oplossingen in plaats van problemen en probeer er samen uit te komen! Oplossingsgericht denken werkt het beste wanneer je de volgende drie uitgangspunten aanhoudt wanneer je met elkaar tot een oplossing probeert te komen:

1. Benader de andere cultuur vanuit respect en begrip: probeer je in te denken dat jullie beiden het beste willen en je elkaar niet bewust tegenwerkt;

2. Bedenk welke normen en waarden je gemeen hebt: jullie culturen hechten beiden waarde aan respect, alleen net in een iets andere volgorde;

3. Stel vragen voordat je een oordeel velt: we zijn geneigd snel ons oordeel klaar te hebben. Maar stel liever vragen om erachter te komen waarom iemand heeft gedaan wat hij heeft gedaan. Wat zat hierachter? Waarom is het gebeurd? Pas als je dit weet, kun je een oordeel geven over de situatie én samen tot een oplossing komen

Oplossingsgericht denken

Nu is het tijd om deze drie uitgangspunten in de 'prakijk' te brengen! Kies één van de twee onderstaande casussen. Bedenk (met behulp van de uitgangspunten) hoe jij de casus zou aanpakken en werk dit uit. Neem jouw uitwerking mee naar de voorbereidingsbijeenkomst!

1. Je mag niet alleen naar school van jouw gastgezin. Wat doe je?

OF

2. Je komt om 10 uur thuis van een vriendin en je gastmoeder praat ineens niet meer met je. Wat doe je?

Thank you!