Prof GHZ les 4

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 3

 Professionalisering Gehandicaptenzorg

Zorgvragers met spierziekten

Lesdoelen

• Je weet welke doelgroepen er zijn binnen de gehandicaptenzorg
• Je weet welke aandachtspunten er zijn in de verpleging en begeleiding in de GHZ

Programma

Spierziekten

Zorgvragers met aandoeningen aan de zintuigen

• spierdystrofie
• complex regionaal pijnsyndroom
• aandachtspunten

• slechthorendheid en doofheid
• slechtziendheid en blindheid
• aandachtspunten in de zorg

Spierdystrofie

• meest voorkomende vorm van spierziekten
• skeletspieren functioneren onvoldoende doordat ze zijn aangedaan en spiermassa verliezen
• progressieve aandoening
• 9 officiële vormen (duchenne)

Aandachtspunten

Houding en beweging

decubituspreventie

defecatiepatroon

beademing

psychosociale gevolgen

Becker spierdystrofie (BMD)

Becker spierdystrofie (BMD) is een erfelijke spierziekte die bijna uitsluitend mannen treft en wordt veroorzaakt door een fout in het dystrofine-gen op het X-chromosoom. Becker leidt tot verzwakking en achteruitgang van de spieren. De leeftijd en de wijze waarop de ziekte zich openbaart, varieert. De eerste klachten ontstaan meestal tussen het vijfde en dertigste levensjaar.

Becker spierdystrofie (BMD)

Complex regionaal pijnsyndroom

• CPRS/ dystrofie
• complicatie na letsel aan een ledemaat of na operatie
• kan alle weefsels en functies van arm of been aantasten
• alle leeftijden
• 80% geneest binnen weken of maanden
• kleine groep langdurige of chronische situatie

Waarom meer bij GHZ

Beperkte communicatie over pijn:

Mensen met een verstandelijke beperking kunnen vaak minder goed aangeven waar, hoeveel of wat voor soort pijn ze voelen.

Hierdoor kan pijn chronisch worden voordat het goed wordt herkend of behandeld.

Verstoorde pijnverwerking:

Bij sommige verstandelijke beperkingen is de verwerking van pijnprikkels in de hersenen anders. Dat kan leiden tot overreactie op pijn (hypersensitiviteit) of juist onderreactie, waardoor problemen verergeren.

Bewegingsarmoede of verkeerde belasting:

Sommige mensen met een verstandelijke beperking hebben een afwijkende lichaamshouding of motorische beperkingen, wat tot overbelasting of pijnklachten kan leiden.

Als pijn leidt tot minder bewegen, kan dat juist weer meer pijn veroorzaken (vicieuze cirkel → CPRS).

Meer kans op onbegrepen lichamelijke klachten:

Bij mensen die moeilijk kunnen uitleggen wat ze voelen, kan pijn gedrag veroorzaken (bijv. agressie, terugtrekgedrag, onrust) dat niet altijd als pijnsignaal wordt herkend.

Dit zorgt voor vertraging in diagnose en behandeling, wat het risico op CPRS verhoogt.

Minder adequate behandeling:

Door de complexiteit van zorg bij verstandelijke beperkingen wordt acute pijn soms niet direct optimaal behandeld, waardoor het chronisch en complex kan worden

Jullie taak als zorgverlener bij CRPS?

Taken van een verzorgende bij CPRS:

Observeren en rapporteren:

Observeren van fysieke en mentale toestand van cliënten.

Signaleren van veranderingen in pijnbeleving of functioneren.

Rapporteren aan het multidisciplinair team (zoals artsen, fysiotherapeuten, psychologen).

Ondersteunen bij ADL (Algemene Dagelijkse Levensverrichtingen):

Helpen bij wassen, aankleden, eten, toiletgang indien nodig.

Aandacht voor comfort en zelfredzaamheid, binnen de mogelijkheden van de cliënt.

Begeleiden bij pijnmanagement:

Stimuleren van cliënten in het volgen van hun behandelplan.

Ondersteunen bij ontspanningstechnieken of houdingsadviezen.

Motiveren bij deelname aan oefenprogramma’s of dagstructuur.

Emotionele ondersteuning:

Luisteren naar zorgen van cliënten over hun pijn en beperkingen.

Ondersteunen bij omgaan met frustratie of somberheid.

Eventueel signaleren van psychosociale problemen.

Samenwerken in een interdisciplinair team:

Overleggen met verpleegkundigen, behandelaren, therapeuten.

Delen van relevante observaties en meedenken over doelen.

Ondersteuning bij het aanleren van copingstrategieën:

Bevorderen van zelfstandigheid en eigen regie.

Helpen bij het toepassen van nieuwe strategieën in het dagelijks leven.

Administratieve taken:

Invullen van zorgdossiers.

Registreren van metingen of incidenten.

Vragen

Opdracht

Juriaan heeft Duchenne en wil zelfstandiger gaan wonen

Thieme > Praktijksituatie GHZ Module 5 

Hoofdstuk 15 spierziekten