1 krachten om je heen

• Natuurkunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

krachten om je heen

hoofdstuk 1 krachten

Herhaling

Er zijn verschillende soorten krachten zoals spierkracht, windkracht, magnetische kracht, elektrische kracht, zwaarte kracht, ...

Kracht is een overdracht van energie van het ene voorwerp naar het andere voorwerp.

Kracht kun je niet zien

Doelen van deze les.

• verschillende krachten herkennen en benoemen
• de effecten van een kracht kunnen beschrijven
• een kracht kunnen tekenen als een vector
• een berekening maken met een formule

krachten herkennen

De kracht zelf is onzichtbaar maar de uitwerking van een kracht kun je wel zien.

• veranderen van beweging (snelheid enof richting)
• veranderen van vorm (plastisch of elastisch)

soorten krachten

de krachten zijn vernoemd naar de krachtbron

(motorkracht, spierkracht, windkracht, ...)

de krachten zijn vernoemd naar het effect

(elektrische kracht, magnetische kracht, trekkracht, veerkracht, ...)

de kracht is genoemd naar de natuurkundige werking

(zwaartekracht, gewicht, normaalkracht)

Krachten meten

Doordat je met een kracht een veer gelijkmatig kunt uitrekken (elastische vorm verandering) kun je een veer met een schaalverdeling gebruiken als meetinstrument.

zwaartekracht berekenen met de massa

De aarde heeft een aantrekkende kracht op alle voorwerpen die massa hebben. (Dit telt voor ieder hemellichaam met een grote eigen massa.)

Deze kracht noemen we de zwaartekracht.

Op aarde wordt iedere kilogram met een kracht van 9,8 N naar de aarde getrokken (op de maan is dit 1,6 N).

zwaartekracht berekenen met de massa

een berekening in de natuurkunde maken we in vier stappen.

1. lees de vraag en noteer de formule die nodig is om de vraag uit te rekenen.
2. lees de vraag en noteer de gegevens die in de vraag staan in de standaard eenheid.
3. vul de gegevens in , in de formule (maak een sommetje)
4. noteer een antwoordzin die bestaat uit de vraag, = , getal en eenheid

zwaartekracht berekenen met de massa

het verband tussen de zwaartekracht en de massa is samengevat in de volgende formule:

F​z​​=m⋅g

F_z= zwaartekracht in Newton (N)

m = massa in kilogram (kg)

g = zwaartekrachtversnelling in newton per kilogram (N/kg)

de g kun je uit een tabel halen voor andere planeten

de g op aarde is 9,8

Het tekenen van een kracht

We gebruiken een pijl om een kracht te tekenen, de pijl noemen we een vector.

De vector zegt drie dingen over de kracht.

1. de lengte van de pijl geeft samen met de krachtenschaal aan hoe groot de kracht is
2. de pijlpunt geeft de werkrichting van de kracht aan
3. de achterkant van de pijl geeft aan waar de kracht werkt op het voorwerp.

Bereken de zwaartekracht van een olifant.

Een olifant in artis is op een muis gaan staan, gelukkig zat de muis presies tussen een paar stenen in een holletje dus heeft de muis niets gemerkt van de zwaartekracht die op de muis uitgeoefend zou worden.

De olifant had een massa van 8,0 ton.

Bereken de zwaartekracht van de olifant in je schrift.

Laat de docent je antwoord controleren.

Doelen van deze les.

• verschillende krachten herkennen en benoemen
• de effecten van een kracht kunnen beschrijven
• een kracht kunnen tekenen als een vector
• een berekening maken met een formule

Huiswerk:

• lezen hoofdstuk 1 paragraaf 1
• maken vragen 3 t/m 11 (blz. 12 t/m 13)
• leren woordenlijst 1.1