start thema voortplanting bij planten en dieren + UL 6.1 (1h/v)

• Biologie
• Middelbare school
• mavo, havo
• Leerjaar 1

Planning

• start thema 6= voortplanting planten en dieren
• leerdoelen + uitleg 6.1: bloemen
• opdrachten maken 6.1 
• begrippenlijst maken 6.1
• opdrachten nakijken

Thema 6 Voortplanting bij planten en dieren

Basisstof 6.1 Bloemen

Basisstof 6.1 Bloemen

Leerdoel 6.1

• Ik kan de delen van een bloem                                               benoemen met hun kenmerken                                                             en functies.

• Herken je de bloemen in beide foto´s? 
• Weet je hoe elk onderdeel heet?
• Weet je wat de functie is van elk onderdeel?

Functie

Bloemen zijn organen van planten.

De functie van bloemen is

VOORTPLANTEN.

Bouw van de bloem

Bloemen kunnen er heel verschillende uitzien.

Toch hebben de meeste bloemen ongeveer dezelfde bouw. 

Een schematisch overzicht van de bouw van de bloem in één figuur.

De gekleurde bladeren van een bloem, kroonbladeren, lokken insecten naar de bloem, die zorgen voor bestuiving.

Soms zijn kroonbladeren klein en groen, bijvoorbeeld bij grassen. Bestuiving is hier dan niet met insecten, maar met de wind. 

De bouw van bloemen

De kelkbladeren, beschermen de bloem wanneer deze nog in de knop zit tegen uitdrogen en kou. 

Deze zijn meestal groen.

De bouw van bloemen

Bloem

Een bloem bestaat uit een bloemkelk en 
een bloemkroon.

Witte dovenetel

Bloemkelk --> kelkbladeren 

Bloemkroon --> kroonbladeren

In de bloem zitten de voortplantingsorganen: 

de meeldraden en de stamper. 

Bloem

Bloemsteel

1

Bloemkelk (kelkblad) 

Beschermt de rest van bloem
(vooral in de knop)

2

Meeldraad

Hierin wordt stuifmeel gemaakt (mannelijke voortplantingscellen)

4

Bloemkroon (kroonblad)

Lokt met zijn kleur insekten

die zorgen voor bestuiving

3

Stamper

Hier worden eicellen gemaakt

(vrouwelijke voortplantingscellen)

5

1: Bloemsteel

2: Kelkbladeren beschermen de bloem in de knop tegen uitdroging en kou.

3: Kroonblad lokken insecten die voor de bestuiving zorgen.

4: Meeldraad
mannelijk voortplantingsorgaan Helmdraad en helmknop
In de helmknop wordt stuifmeel gemaakt

5: Stamper                                         Vrouwelijk voortplantingsorgaan   Stempel, stijl en vruchtbeginsel           

In het vruchtbeginsel liggen de zaadbeginselen met eicellen

Meeldraden(mannelijk)

meeldraad zijn de mannelijke voortplantingsorganen

Meeldraad

De meeldraad bestaat uit de helmdraad en helmknop.

De helmknop bestaat uit helmhokjes, waarin stuifmeel ontstaat.

Stuifmeel (ook pollen genoemd) bestaat uit hele kleine korrels: de stuifmeelkorrels. 

Stamper (vrouwelijk)

Stamper zijn de vrouwelijke voortplantingsorganen

Stamper

• Als geheel heet het de stamper;
• stamper bestaat uit stempel, stijl en vruchtbeginsel;
• In het vruchtbeginsel zitten 1 of meerdere zaadbeginsels. 
• In elk zaadbeginsel ontstaat 1 eicel. 
• In elke eicel zit een (cel)kern. 

Het volgende onderdeel van een bloem is de stamper. De stamper bestaat uit drie delen: Stempel, stijl en vruchtbeginsel. In het vruchtbeginsel bevind zich het zaadbeginsel waarin de vrouwelijke geslachtscel van de plant zit: het eicel. 

Meeldraden en de stamper zijn dus nodig om voort te kunnen planten. 

• 1 grote stamper met een grote stempel
• meerdere kleinere meeldraden

• 1 stamper (in het midden)
• 6 meeldraden 

Helmhokje

Mannelijk onderdeel van bloem.

Produceert stuifmeel.

Kroonblad

Gekleurd of groen onderdeel van bloem.

Gekleurd en groot bij insectenbloem. Trekt insecten aan.

Groen bij windbloem.

Zaadbeginsel

Vrouwlijk onderdeel van de bloem.

Hier liggen de eicellen van de bloem, om zaden te maken bij bestuiving.

Kelkblad

Groene bladeren die om de knop van een bloem heen zit ter bescherming. Blijven als kleine groene bladeren onderaan de bloem zichtbaar.

Stamper - Stempel

Vrouwlijk onderdeel van de bloem.

Stempel is bovenste deel van de stamper. Vangt de stuifmeelkorrels op.

Stamper - Vruchtbeginsel

Vrouwelijk onderdeel van de bloem.

Hier liggen de zaadbeginsels in.

Steel

Deel waarmee de bloem vastzit aan de rest van de plant.

Maak nu in je werkboek met een 

• op blz. 168 en verder;
• van basisstof 6.1  - opdracht 1 t/m 6

• klaar met de opdrachten:
• Maak een begrippenlijst van 6.1

Nakijken opdracht 1 t/m 6 (?)

opdracht 1

a. zorgen voor voortplanting  van de         plant

b. groen - gekleurd

c. kelkbladeren-kroonbladeren

d. De bloemkelk beschermt de  

     bloem in de knop tegen  

     uitdroging en kou.

e. het lokken van insecten

opdracht 2

1 = stempel

2 = stijl

3 = vruchtbeginsel

4 = helmknop

5 = helmdraad

6 = kroonblad

7 = kelkblad

8 = bloemsteel

9 = stamper

10 = meeldraad

opdracht 3

a. mannelijke - vrouwelijke

b. - stuifmeelkorrels 

     - helmhokjes 

     - helmknop

c. - eicel 

     - zaadbeginsel

     - vruchtbeginsel

d. ja - ja

e. pollen

     

     

opdracht 4

opdracht 5

a. -------------->

b. De rechterbloem. Daar zie je het begin van een courgette: de       vrucht die ontstaat uit het vruchtbeginsel. 

     Het vruchtbeginsel is een onderdeel van de stamper en die           vind je alleen in een vrouwelijke bloem.

c.  Nee, alleen de linkerbloem. Dit is een mannelijke bloem.              Alleen mannelijke bloemen bevatten meeldraden en stuifmeel.

opdracht 6

De bloemkelk is groen door de bladgroenkorrels. 

In de bladgroenkorrels vindt fotosynthese plaats. 

De bloemkelk helpt daardoor mee met het maken van voedsel voor de plant.

huiswerk voor de volgende les = 

• maak van thema 6
• van basisstof 6.1  - opdracht 1 t/m 6

EN

• maak een begrippenlijst van basisstof 6.1