Paragraaf 6.3/7.8: Versterkt broeikaseffect/Energie

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

Welkom!

Pak je spullen:

• Laptop
• Biologie boek
• Schrift voor aantekeningen
• Pen
  
• Mobiel in de tas!

Wat gaan we doen?

• Verder herhaling

• Uitleg paragraaf 7.8/paragraaf 6.3

• Zelfstandig werken

Wat betekent biodiversiteit?

1. Variatie aan soorten in de natuur
2. Verdwijnen van een soort
3. Individuen van een soort hebben moeite om in leven te blijven
4. Individuen hebben moeite zich voort te planten

Hoe kun je biodiversiteit vergroten?

1. Overal een climax ecosysteem laten ontstaan
2. Variatie in het landschap aanbrengen
3. Het land versnipperen
4. Veel kleine natuurgebieden maken

Waar is de biodiversiteit het grootst

1. In een maisveld
2. In een betegelde achtertuin
3. In een bos
4. In een supermarkt

Wat wordt er bedoelt met het broeikaseffect?

Wat komt vrij bij het verbranden van fossiele brandstoffen?

1. Anorganische stoffen die koolstof bevatten
2. Organische stoffen die sulfaat bevatten

Versterkt broeikaseffect/Energie

6.3 Versterkte broeikaseffect

blz: 184

Lesdoelen

1. Ik kan uitleggen wat de oorzaken en gevolgen van het versterkte broeikaseffect zijn.

 2. Ik kan oorzaken van de klimaatverandering en mogelijke oplossingen daarvoor beschrijven.

Wat wordt er bedoelt met het broeikaseffect?

Fossiele brandstoffen

Waaruit bestaan fossiele brandstoffen?

1. Organische stoffen
2. Anorganische stoffen

Waar komen organische stoffen vandaan?

Dus wat zijn fossiele brandstoffen?

Het broeikaseffect

Broeikaseffect:

Het tegenhouden van warmtestraling door broeikasgassen.

Versterkt broeikaseffect:

Fossiele brandstoffen verbranden -> Toename koolstofdioxide in de dampkring

Er blijft meer warmte hangen op aarde. Ook een toename van methaan veroorzaakt dit effect.

Broeikaseffect

• Broeikasgassen houden deel warmte vast in atmosfeer
• Gemiddelde temperatuur op aarde op jaarbasis zonder broeikasgassen: -18 graden Celsius
• Temperatuur met broeikasgassen: +15 graden Celsius

Natuurlijk/versterkt broeikaseffect

(versterkt) broeikaseffect

Broeikasgevaar

(Versterkt) broeikaseffect

• Broeikaseffect:

Zorgt ervoor dat de 
aarde leefbaar is

• Versterkt broeikaseffect: 

Door extra uitstoot van broeikasgassen (emissie), wordt extra warmte tegengehouden, waardoor de temperatuur op aarde extra stijgt.

Welke natuurlijke broeikasgassen ken je?

CO2 broeikasgas #1

Meest bekende broeikasgas

Waar ontstaat het?

CO2 broeikasgas #1

Meest bekende broeikasgas

Waar ontstaat het?

Oorzaak versterkte broeikaseffect

• Sinds industriële revolutie in 1750 is uitstoot broeikasgassen toegenomen
• Broeikasgassen zijn koolstofdioxide, methaan (CH₄), lachgas (N₂O), fluorgassen en waterdamp (H2O).
  
• CO_2-gehalte is 40% gestegen in atmosfeer
  
• CH4-gehalte is 150% gestegen in atmosfeer

Methaan, broeikasgas #2

Methaan is 25x sterker dan 

CO2 en wordt uitgescheiden

door reducenten (bacteriën) :

  * Koeienscheten

  * Oude moerassen (toendra)

  * Afgebrand regenwoud

Lachgas broeikasgas #3

• Lachgas (N2O, distikstofmonoxide) gevormd door bacteriën tijdens nitrificatie en denitrificatie in water en bodem
• Breekt ozonlaag af, schadelijke UV straling
• 265 x sterker broeikasgas dan CO2

Fluorgas, broeikasgas #4

• niet natuurlijk
• koelkasten en airco's (oude modellen)
• Spuitbussen (haarlak)

Waterdamp broeikasgas #5

Door de opwarming van de aarde komt er meer waterdamp in de atmosfeer, dit zorgt voor een zichzelf versterkend effect.

Welke gevolgen heeft klimaatverandering?

Wat kunnen wij doen tegen het versterkt broeikaseffect?

Maatregelen tegen broeikaseffect

• Hernieuwbare energie

• Energiebesparing

• Biobrandstof 

Lesdoelcheck:

Kan ik:

- uitleggen wat de oorzaken en gevolgen van het versterkte broeikaseffect zijn?

 - oorzaken van de klimaatverandering en mogelijke oplossingen daarvoor beschrijven?

Aan de slag!

HAVO:

Paragraaf 7.8: opdrachten 62 t/m 67

VWO:

Paragraaf 6.3: opdrachten 29 t/m 39

Nabespreking:

• Zijn er nog vragen?

• Hoe vonden jullie de les?

Tot slot:

Schuif je stoel aan

en

Ruim je afval op

Tot de volgende les!