Markt en overheid hoofdstuk 4

Markt en overheid H4

1 / 25

Slide 1: Slide

EconomieMiddelbare schoolhavoLeerjaar 4,5

This lesson contains 25 slides, with text slides and 1 video.

Lesson duration is: 50 min

Items in this lesson

Markt en overheid H4

Slide 1 - Slide

Belastingen

Ontmoedigen van consumptie
BTW en Accijns ('belasting op slechte dingen')
Elke belasting heeft ontmoedigend effect => bijvoorbeeld arbeid

Slide 2 - Slide

Slide 3 - Video

Slide 4 - Slide

Externe effecten

Positieve of negatieve effecten van productie of consumptie voor de welvaart van anderen (=extern)

zonder dat hiervoor wordt betaald!

Positief: onderwijs, zonnepanelen
Negatief: milieuvervuiling, geluidoverlast

Slide 5 - Slide

Toekomstige generaties

Marktmechanisme/ prijs werkt op de korte termijn

Grondstoffen raken op door productie
Huizenmarkt ontoegankelijk voor jongeren
Baankansen nemen af door verplaatsing productie/automatisering

Slide 6 - Slide

Te hoge/lage prijs

Maatschappij vraagt om hogere/lagere prijs
Levensreddende medicijnen te duur
Landbouwproductie te goedkoop (voorbeeld begin)

Slide 7 - Slide

Hoe in te grijpen?

Mogelijkheden zijn: regelgeving, kartelverbod, minimumprijs, maximumprijs, belastingen/accijns, subsidie
Ingrijpen in een markt heeft weer eigen (ongewenste) bijeffecten!

Bepalen wat de juiste manier is om een markt aan te sturen is dus niet zo eenvoudig! ('market design')

Slide 8 - Slide

Slide 9 - Slide

Markt in evenwicht

Consumentensurplus
Producentensurplus

Slide 10 - Slide

Slide 11 - Slide

Slide 12 - Slide

Belastingen

Ontmoedigen van consumptie
BTW en Accijns ('belasting op slechte dingen')
Elke belasting heeft ontmoedigend effect => bijvoorbeeld arbeid

Slide 13 - Slide

Slide 14 - Slide

Prijsverhogende belasting

Voor de producent zijn dit extra kosten (net als grondstofkosten)
Komt daarom in de aanbodfunctie van de producent!
5 euro accijns betekent niet oude evenwichtsprijs + 5 euro!

Slide 15 - Slide

Slide 16 - Slide

Slide 17 - Slide

Subsidie

Aanmoedigen van (gewenste) consumptie
Zonnepanelen, huur, zorgverzekering
Wie krijgt de subsidie? producent of consument

Slide 18 - Slide

Slide 19 - Slide

Slide 20 - Slide

Slide 21 - Slide

www.npostart.nl

Slide 22 - Link

Slide 23 - Slide

Organisatiegraad

Werknemers die lid zijn van een vakbond zijn 'georganiseerd' (geen losse individuen)
Organisatiegraad = percentage werknemers dat lid is van een vakbond (Nederland: 21%)
Free-ridergedrag of meeliftersgedrag (speltheorie)

Slide 24 - Slide

Vb.

Door de vakbond ligt het loon van Peter €25,- per maand hoger.

Lidmaatschap vakbond kost €15,- per maand

Slide 25 - Slide