bs 6.1 organismen en hun omgeving

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 3

Herhalen

Thema 5

ecologie en duurzaamheid

bs 1 

organismen en hun omgeving

ecologie

biotische / abiotische factoren individu

populatie 

levensgemeenschap

biotoop

ecosysteem

biosfeer

bioom

voedselketen

voedselweb

biomassa

piramide van biomassa

accumulatie

begrippen

Wat is Ecologie?

Ecologie: wetenschap die relaties tussen soorten en milieu onderzoekt. 

opdracht

Stel we volgen een vogel in een bepaald gebied. 

Schrijf zoveel mogelijk factoren op die van invloed zijn op het overleven van deze vogelsoort.

• aanwezigheid van......?
• afwezigheid van.........?

Noteer op het bord de biotische dingen aan de ene kant en de abiotische aan de andere kant.

Worden er geen abiotische zaken genoemd, dan kun je ook vragen naar een plant. 

factoren

Abiotische factoren: niet levende factoren. Denk bijvoorbeeld aan temperatuur, licht, vochtigheid en zuurgraad.

Biotische factoren: levende factoren. Denk aan planten, schimmels, bacterie, soortgenoten en predators

Niveaus van ecologie

• individu
• populatie
• levensgemeenschap
• ecosysteem (= levensgemeenschap + biotoop)
• biosfeer

De niveaus van de ecologie 

1. Individu

2. Populatie

3. Levensgemeenschap

4. Ecosysteem

5. Biosfeer

voedselketen

Voedselweb

Piramide van aantallen

Piramide van aantallen

Piramide van aantallen

Piramide van aantallen

Piramide van aantallen

Piramide van aantallen

Piramide van aantallen

Piramide van aantallen

Piramide van aantallen

Piramide van aantallen

Organismen bestaan uit verschillende stoffen zoals: 

water koolhydraten, vetten, eiwitten, mineralen en vitaminen.

Piramide van biomassa

Biomassa =

De totale hoeveelheid energierijke stoffen in een organisme of een groep organismen.

Energierijke stoffen zijn: koolhydraten, eiwitten en vetten.

Piramide van biomassa

Piramide van biomassa

Piramide van biomassa

Piramide van biomassa

accumulatie

Planten nemen ook giftige stoffen op uit hun omgeving, denk aan zware metalen of bestrijdingsmiddelen.

 In een voedselketen verdwijnen deze stoffen niet.

 Opeenhoping hiervan noem je accumulatie

ecologie

biotische / abiotische factoren individu

populatie 

levensgemeenschap

biotoop

ecosysteem

biosfeer

bioom

voedselketen

voedselweb

biomassa

piramide van biomassa

accumulatie

begrippen

https:

Was is geen A-biotische factor?

1. Lucht
2. Voedsel
3. Neerslag
4. Wind

Wat is een populatie?

1. Een boom
2. Verschillende dieren in een gebied
3. Een groep individuen vd zelfde soort in 1 gebied
4. Alles wat in een bepaald gebied is

Wat is niet 1 van de ecologie niveaus?

1. Ecosysteem
2. Populatie
3. Individu
4. Levensgroep

Wat is van invloed op een populatiegrootte?

1. hoeveelheid voedsel
2. natuurlijke vijanden
3. ziekteverwekkers
4. A, B en C

Wat laat de piramide van aantallen zien?

1. Hoeveel diersoorten er in een schakel zijn
2. De soorten dieren in een gebied
3. Hoeveel individuen er in een schakel voorkomen
4. De hoeveelheid biomassa in een gebied

In een piramide van biomassa wordt de biomassa in elke volgende schakel groter.

1. juist
2. onjuist

In de afbeelding is een piramide
getekend van de voedselketen:
gras -> sprinkhaan -> spitsmuis
Welke bewering is juist?

1. uit 1 kg gras wordt 22 kg sprinkhanen gevormd
2. uit 1 kg gras wordt uiteindelijk 85kg spitsmuizen gevormd
3. uit 22 kg gras wordt 1 kg spitsmuizen gevormd
4. uit 22 kg sprinkhanen wordt 1 kg spitsmuizen gevormd

Sleep de volgende factoren naar het juiste vak.

Biotische factoren

Abiotische factoren

neerslag

predatie

ziekten

bodem

schaduw

concurrentie

samenwerking

Hoe zat het ook alweer?

Zet de onderstaande organisatieniveaus in de juiste volgorde van klein naar groot

biosfeer

ecosysteem

levens-

gemeenschap

populatie

organisme

orgaan

weefsel

molecuul

cel