HEY 2.3 Atoom- en molecuulmassa

• Scheikunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

2.3 Atoom- en molecuulmassa

Les 1

Nabespreken

2.2 14 t/m 16

Leerdoelen

Je leert hoe je de massa’s van atomen en ionen uitdrukt.

Je leert hoe je de massa van een molecuul berekent en hoe je het massapercentage van een atoomsoort in een verbinding berekent.

Atoommassa

Atoommassa: massa protonen + massa neutronen

Massagetal: aantal protonen + aantal neutronen  

Atomaire massa-eenheid

De Atomaire massa-eenheid wordt uitgedrukt in u

Atomen zijn namelijk hééééééééél klein, 

de massa is dus ook hééééééééél klein.

Vandaar een aparte eenheid (u) voor atoommassa

(1 u = 1.66 × 10⁻²⁷ kg)

Atomaire massa-eenheid

Massa proton = 1 u (1,0073 u)

Massa neutron = 1 u (1,008 u)

Massa elektron = 0,000549 (of 5,49 * 10 ^-4) u

• Massa elektronen is dus verwaarloosbaar!

Relatieve atoommassa 

De relatieve of gemiddelde atoommassa van ieder atoom kun je aflezen in het periodiek systeem.

Gemiddelde atoommassa

Hoe komen ze nu aan die atoommassa?

Zie tabel 25 (Isotopen)

De atoommassa in periodiek systeem is de gemiddelde massa van de isotopen

Voorbeeld.       Gemiddelde atoommassa van magnesium

(78,99 x 23,98504) + (10,00 x 24,98584) + (11,01 x 25,98259)   /   100

                                     

=   24,30505026 = 24,31 u

Ionmassa

Wat is het verschil tussen een ion en een atoom?

Ionmassa

Het aantal elektronen verschilt. Deze hebben een verwaarloosbare massa, dus de ionmassa is hetzelfde als de atoommassa.

Massa O = 16,00 u

Massa O^2- = 16,00 u

Aan de slag

2.2 Af? (14 t/m 21)

Nieuw:

2.3 Atoom- en molecuulmassa

Lezen: blz 47 - 48

Maken: 22 t/m 24

Samenvatten: blz. 47 - 48

2.3 Atoom- en molecuulmassa

Les 2

.....

Nabespreken

2.2 17 t/m 24

Leerdoelen

Je leert hoe je de massa’s van atomen en ionen uitdrukt.

Je leert hoe je de massa van een molecuul berekent en hoe je het massapercentage van een atoomsoort in een verbinding berekent.

Telwaarden en meetwaarden

• Telwaarden zijn waarden die je kunt tellen, bijv. het aantal leerlingen in de klas of het aantal bekerglazen op tafel.
  
• Telwaarden zijn feiten waarbij iedereen hetzelfde antwoord geeft.

• Meetwaarden zijn waarden die je kunt meten, bijv. hoe lang je bent of hoeveel water er in je bekerglas zit.
  
• Over meetwaarden kunnen discussies ontstaan. antwoorden kunnen per persoon verschillen = meetonzekerheid/onnauwkeurigheid.

Telwaarden vs meetwaarden

Telwaarden, die tel je.

- Bijvoorbeeld het Massagetal

Meetwaarden, die meet je.

- Bijvoorbeeld de molecuulmassa

Significantie

• Geeft nauwkeurigheid van meting aan.
  
  
• Optellen of aftrekken? Houd dan het kleinste aantal cijfers achter de komma aan voor het aantal cijfers achter de komma in je antwoord.
  
  
• Vermenigvuldigen of delen? Houd dan het kleinste aantal cijfers aan.  
  
  

• Telwaarden zijn altijd hele getallen en hebben geen invloed op het aantal significante cijfers.

Molecuulmassa

Molecuulmassa (M) = alle atoommassa's bij elkaar

Molecuulmassa

Massa atomen bij elkaar op tellen

Voorbeeld. Massa van H₂O:

• 2 x H = 2 x 1,008 = 2,016 u
• 1 x O = 1 x 16,00 = 16,00 u
• 2,016 + 16,00 = 18,016 u
• Significantieregels: (optellen: kleinste aantal dec) 18,02 u

Massapercentage

Je moet het massapercentage uit kunnen rekenen van een bepaalde atoomsoort in een molecuul.

Voor het berekenen van een massapercentage gebruik je deze formule:

 

Massapercentage

Massapercentage van zuurstof in zwavelzuur (H₂SO₄):

• massa zuurstof: 4x O = 4x 16,00 = 64,00 u
• massa zwavelzuur: 2x H + 1x S + 4x O = (2x 1,008) + 32,06 + 64,00 = 98,076 u
• m% = (64,00 / 98,076) x 100 = 65,3%

Aan de slag!

2.3 Atoom- en molecuulmassa

Lezen: blz 48 - 49

Maken: 25 t/m 29

Samenvatten: blz. 48 - 49