lesdag 3 DL 28

• Gezondheidskunde
• Praktijkonderwijs
• Leerjaar 3

lesdag 3 DL 28

inhoud:

Terugblik op vorige lesdag. Hoe staat het met de pop?

samenwerken met formele en informele zorg

sofa model

Sociale kaart/ecogram

Wetten

Kennisopdracht doornemen met elkaar

Middag gastdocent WZD

Intervisie

Wat versta je onder formele zorg?

Welke disciplines kom je tegen binnen jullie organisatie

Vormen van samenwerking binnen de formele zorg

• Afstemming
  
• Projectmatig samenwerken
  
• Wijkgericht samenwerken

Eerstelijnszorg is zorg waar de zorgvrager zelf zonder verwijzing naartoe kunt gaan. Dit kan behandeling zijn door de huisarts, tandarts, fysiotherapeut, maatschappelijk werker of wijkverpleegkundige.

Samenwerken in de eerstelijnszorg mag, als patiënten en verzekerden er beter van worden.

Afstemmen

Afstemming in de formele zorg is van belang voor het managen van verwachtingen van alle zorgvragers. 

• Afstemmingsafspraken tussen zorgverleners maken; wie doet wat en wie kan wat.
• Afstemmen om zorgvragers antwoord op vragen te geven.
• Uniformering van werkwijzen.
• Afstemmen om heldere verwijsprocedures en terugrapportageafspraken te maken.

doel: afstemmingsafspraken maken, wie doet wat, zelfde werkwijze hanteren.

Projectmatig samenwerken

De zorgverleners werken gezamenlijk toe naar een concreet resultaat op het gebied van preventie en/of zorg voor een specifiek probleem of specifieke doelgroep of bewoner. Er is sprake van een duidelijk begin en eind.

Waar denk je aan bij informele zorg?

Informele zorg

• Door bezuinigingen
• In kaart brengen door een sociale netwerkanalyse
• Sociale kaart

Wie?

• Mantelzorgers
  
• Buren, vrienden, familie enz.
  
• Vrijwilligers
  

Niet in aanmerking voor tuchtrecht, wel strafrecht.

Mogen onder voorwaarden verpleegtechnische handelingen uitvoeren.

Wat is de rol van de GVP-er
m.b.t. informele zorg?

rol vd verpleegkundige:

Informatie en advies

Emotionele steun

Scholing

Passende respijtzorg

Praktische en materiële hulp

Wat is een mantelzorger/verwant?

laatste cijfers

In 2023 was 13 procent van de Nederlanders van 16 jaar of ouder mantelzorger. Dat zijn 1,9 miljoen mensen. Zij gaven gemiddeld 13 uur per week zorg aan een familielid of bekende. Vrouwen geven vaker mantelzorg dan mannen

Noem twee activiteiten die ook door een mantelzorger of een vrijwilliger kunnen worden uitgevoerd

Wat is een zorgtriade

De zorgtriade

De samenwerking tussen mantelzorger cliënt en zorgverlener.

Wat zij factoren die de samenwerking positief beïnvloeden?

Wie is die mantelzorger

Sta ook eens stil bij:

Wie is die mantelzorger

Hoe zijn familie systemen

Hoe is de hyarchie binnen een gezin

Wie heeft welke rol binnen het gezin

Zijn er mensen afhankelijk van elkaar?

Kennisbehoefte van mantelzorgers

• Hoe om te gaan met de beperkingen van de hulpbehoevende (49%).
  
• Kennis over de beperking waaraan de hulpbehoevende lijdt (35%).
  
•  Kennis over medicijnen (27%).
  
• Kennis over het gebruik van hulpmiddelen (20%).

https://www.zorgvoorbeter.nl/mantelzorg/cijfers-nederland

Het SOFA MODEL

In het samenwerken met mantelzorgers heb je als zorgprofessional aandacht voor vier rollen van de mantelzorger. Dat noemen we ook wel samenwerken volgens het SOFA-model. 

SOFA-model

De vier rollen van de mantelzorger die het SOFA-model benoemt zijn:

•      Mantelzorgers als partner in zorg (samenwerken).
•     Mantelzorger als hulpvrager bij overbelasting (ondersteunen).
  
•     Mantelzorger als persoonlijke relatie van de cliënt (faciliteren).
  
•     Mantelzorger als expert, weet alles van de cliënt (afstemmen).
  

Samenwerken

    Erken de mantelzorger als medehulpverlener.

    Betrek de mantelzorger bij het opstellen van het zorgplan.

    Bespreek wat de mantelzorger doet in zorg en ondersteuning.

    Geef info over zorg, ziekte, organisatie.

    Leer de mantelzorger vaardigheden.

    Zorg voor goed bereikbaar aanspreekpunt voor de mantelzorger.

 

Ondersteunen

    Bied een luisterend oor.

    Wees alert op (dreigende) overbelasting.

    Geef tips om zorg in te passen in eigen leven.

    Verwijs naar ondersteuningsmogelijkheden (gespreksgroep, respijtzorg, vrijwilligers).

    Geef info hoe mantelzorg vol te houden is (zorg delen met familie/vriende

Faciliteren

    Realiseer je dat de mantelzorger in de eerste plaats kind, ouder, partner,    vriend is.
    Respecteer gewoontes van cliënt en mantelzorger.
    Hou rekening met privacy van cliënt en mantelzorger.
    Wijs de mantelzorger op het belang van eigen ontspanning.
    Denk mee hoe de mantelzorger en de cliënt belangrijke elementen in hun relatie kunnen voortzetten.

Afstemmen

    Benut kennis van de mantelzorger; vraag naar gewoontes.

    Informeer bij de mantelzorger naar wensen en feiten.

    Betrek de mantelzorger bij beslissingen.

    Vraag de mantelzorger advies bij problemen en veranderingen.

    Houd regelmatig contact met de mantelzorger.

    Vraag naar grenzen en manage verwachtingen.

    Neem klachten serieus

Het SOFA-model in verschillende fases

1. Contact in de beginfase 
2. Contact in de dagelijkse praktijk
3. Contact in de laatste fase

Wat zijn de symptomen van een mantelzorger die overbelast is.

Lichamelijk

Onder meer hoofd- of buikpijn, verhoogde bloeddruk, hyperventilatie, pijn in nek, schouder of rug, duizeligheid, toenemende vermoeidheid, afnemende eetlust of juist vraatzucht.

Psychisch

 Onder meer schaamte- en schuldgevoelens, concentratieproblemen, vergeetachtigheid, lusteloosheid, slaapproblemen, snel geëmotioneerd zijn, piekeren.

Gedragsmatig

 Onder meer rusteloosheid, chaotisch, onverdraagzaam, agressief, verwaarloosd uiterlijk, meer roken en drinken, gebruik van kalmerende of stimulerende middelen.

Hoe meet jij of de verwant van je bewoner overbelast is?

Met instrumenten, zoals EDIZ en CSI, kun je eventuele overbelasting bij mantelzorgers meten

Lees meer: https://www.zorgvoorbeter.nl/thema-s/informele-zorg/ondersteuning-mantelzorgers/overbelasting

omgang met een overbelaste mantelzorger/verwant

Ondersteuning mantelzorgers bij overbelasting

    Goed te kijken wat iemand aan kan (de draagkracht te versterken). Dit kun je verbeteren door de mantelzorger meer over de ziekte te leren. Ook help je door gezond eten, voldoende slapen en leuke dingen doen te stimuleren.

    De draaglast te verminderen (de zorg en ondersteuning die de mantelzorger verleent): bijvoorbeeld door de zorg met anderen te delen, af en toe de zorg over te dragen, hulpmiddelen in te zetten.

    Ga in gesprek en vraag wat de mantelzorg energie kost en waar ze energie van krijgen.

    Kijk of bijvoorbeeld mantelzorgondersteuning nodig is.

    Verwijs door naar initiatieven voor mantelzorgers en mantelzorgorganisaties, kijk op de pagina Informatie voor mantelzorgers op dit kennisplein.

Schenk jij voldoende tijd aan de verwanten?
onderbouw dit.

Stelling

Ik reken op mantelzorg van mijn zorgvragers.

Stelling

Ik ken de mantelzorgers van mijn cliënten. 

Stelling

Ik zie gelijk als de mantelzorger overbelast is

opdracht 30 minuten

Ga in tweetallen inzoomen op 3 mantelzorgers. Vanuit welke rol benader je hen? Hoe doe je dit en waar let je op?

Wat zou je nu anders doen na deze les.

 

De sociale kaart van je bewoner, wat is dit?

Wat is een sociale kaart?

In een Sociale Kaart vinden burgers en hulpverleners informatie over organisaties en hun aanbod van diensten, producten en activiteiten in het sociale domein.

Opdracht De sociale kaart/ netwerk rondom jouw bewoner  (30 minuten)

opdracht: 

Zoek uit wat een sociale kaart is.

Waar kunnen jouw bewoners gebruik van maken?

Waar kan je die gegevens terug vinden?

Welke heb je al eens ingezet.

Waar loop je tegenaan/of ben je weleens tegenaan gelopen? 

zorg dat je dit kunt terug koppelen naar de groep

Wat is een ecogram

Met een ecogram brengen we de belangrijke sociale contacten van de cliënt in kaart. Het ecogram houdt rekening met verschillende leefgebieden.

Met een ecogram brengen we de belangrijke sociale contacten van de cliënt in kaart. Het ecogram houdt rekening met verschillende leefgebieden.

Wat zijn je ervaringen met het ecogram?

Waar kan het netwerk van een cliënt uit bestaan?

Wat kan een cliënt/verwant/gvp doen om het netwerk te vergroten of onderhouden?

Aan de slag (20min)

Maak een Ecogram van een van je bewoners 

Wetten in de zorg

Welke wetten ken je en zijn van belang voor jullie

Wetten

WZD A

BIG B

WKKGZ A

AGV B

WGBO A

ZVW B

WLZ A

WMO B

opdracht

De groep wordt in 2 gesplitst.

Iedere groep gaat aan de hand van de aan hem toegewezen wetten ( Aof B) een Quizz maken voor de andere helft van de groep.

Minimaal 10 en Maximaal 15 vragen

bedenk hoe je deze quiz ook uitvoert.

Online, Kahoot, petje op/af enz

Gastdocent

Monique van den Oever neemt jullie mee in de wereld van de WZD

Wat is intervisie volgens jullie

Intervisie

Intervisie is een gestructureerde en collegiale vorm van leren en reflecteren die plaatsvindt tussen professionals in een bepaald vakgebied.

Wat doe je tijdens intervisie?

reflecteren op je werk of werkprocessen;

reflecteren op je persoonlijke houding;

praktijkcasussen of problemen delen en bespreken;

perspectieven delen en inzichten opdoen;

van elkaar leren.

De doelen van intervisie

Het bevorderen van professionele ontwikkeling, het verbeteren van de kwaliteit van het werk en het vergroten van zelfinzicht en probleemoplossend vermogen.

Methodieken

incident methode: 

Introductie: De inbrenger beschrijft kort en feitelijk de situatie en zijn vraag. >3 min.

Probleemverkenning 

De groepsleden nemen even – in stilte – tijd om hun vragen te noteren. > 5 min

Feiten verzamelen door open vragen te stellen (geen advies geven). > 15 min

Analyse Groepsleden analyseren met elkaar de kern van het probleem. > 10 min

Adviesronde Ieder groepslid formuleert een advies voor de inbrenger. > 10 min

Afronding De inbrenger geeft aan welke adviezen hem aanspreken en waarom.

Doornemen van de kennisopdracht