Paragraaf 5.4.7

Paragraaf 5.4.7

Anders kijken naar krimp

De visie van Tialda Haartsen, hoogleraar Plattelandsstudies

De heersende opvatting: krimp als probleem

• Wat is krimp? Langdurige bevolkingsafname, vaak met ontgroening en vergrijzing.
• Het dominante beeld: Een negatief verhaal van achteruitgang en verval.
• Gevolgen van dit beeld:

1.  Focus op 'bestrijden' van krimp.
2. Stigmatisering van gebieden en bewoners.
3. Risico op een selffulfilling prophecy.

 "Kijk anders!"

Haartsens pleidooi: 

vervang het negatieve, eenzijdige beeld door een genuanceerd, dynamisch en lokaal gericht perspectief.

Focus niet op wat verdwijnt, maar op wat verandert en ontstaat.

Een nieuw perspectief (1/2)

Van Statisch Verlies naar Dynamisch Proces:

• Zie krimp niet als een eindpunt, maar als een voortdurende transformatie.

Van Eén Krimp naar Diverse Krimpprocessen: 

• Erken dat krimp zich overal anders manifesteert. Er is geen 'one-size-fits-all' oplossing. 

Focus op Mensen en Gemeenschappen:

• Bewoners zijn geen passieve slachtoffers, maar actieve actoren met veerkracht en organisatiekracht.

Focus op 'bestrijden' van krimp.

Stigmatisering van gebieden en bewoners.

Risico op een selffulfilling prophecy.

Een nieuw perspectief (2/2)

Krimp Creëert Ruimte voor Nieuwe Kwaliteiten:

• Minder druk op de ruimte biedt kansen voor natuur, landschap en andere vormen van leefbaarheid (rust, sociale cohesie).

Een Sociaal-Ruimtelijk Vraagstuk:

• Het gaat om de wisselwerking tussen mensen (sociaal) en hun omgeving (ruimtelijk). Een integrale blik is essentieel.

Conclusie

• Laat het negatieve krimp-narratief los. 
• Erken de diversiteit van krimpgebieden, de veerkracht van bewoners en de potentie voor nieuwe kwaliteiten.
• Krimp is geen einde, maar een transitie die vraagt om flexibel beleid dat uitgaat van lokale kracht.