Leesvaardig H4 mengvormen en betrouwbaarheid

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Pak je boek, blz. 38

LEESVAARDIGHEID:

• MENGVORMEN VAN TEKSTSOORTEN (BLZ. 38)
• TEKSTEN BEOORDELEN (BLZ. 42)

Doel van de les

Je kunt het doel van de schrijver aangeven, ook als het meerledig is.

Je kunt de betrouwbaarheid van bronnen beoordelen en 

je weet waarop je moet letten.

Mengvormen teksten

Niet elke tekst kun je benoemen als een uiteenzetting, een betoog of een beschouwing. Er bestaan ook mengvormen van tekstdoelen. Sommige teksten hebben meerdere doelen. Het gaat dan meestal om een combinatie van:

• informeren en overtuigen;
• overtuigen en activeren;
• opiniëren en overtuigen;
• activeren en opiniëren.

Hoe bepaal je de mengvorm?

1. Bedenk wat het belangrijkste doel is dat de schrijver heeft met de tekst: wil hij vermaken, je overtuigen of iets uitleggen?
2. Controleer of de hoofdgedachte past bij de tekstsoort
3. Stel vast welke elementen de schrijver nog meer gebruikt.

Bijvoorbeeld: de schrijver geeft veel informatie, maar zijn doel is overtuigen. De mengvorm is dan betogende tekst met uiteenzettende elementen.

Kritisch lezen

Betrouwbaarheid van teksten

blz. 42

Betrouwbaarheid teksten

• Deskundigheid auteur;
• Datum van publicatie;
• Actualiteit
• Objectiviteit;
• Taalgebruik;
• Feiten of meningen;
• Gebruik van bronnen.

Betrouwbaarheid teksten

Bij betoog letten op correctheid van de argumentatie:

• Is het standpunt duidelijk?
• Worden mening en argumenten voldoende onderbouwd en met feiten?
• Worden er tegenargumenten genoemd en weerlegd?
• Is er sprake van een redeneerfout?

Dekundigheid van de auteur

Datum van publicatie

• Hoe ouder, hoe onbetrouwbaarder
• Geldt ook voor onderzoek, zeker als er al een nieuwer onderzoek is.
  

Objectiviteit

• Feiten en meningen

Voor- en nadelen

Wie is de schrijver? 

Heeft hij al een voorkeur?

Feiten en meningen

• Feiten: controleerbaar
• Meningen: opvattingen, waarderende uitspraken

• Een betrouwbaar artikel is

       gebaseerd op feiten

Taalgebruik

Gebruik van bronnen

• Naar welke bronnen wordt er verwezen?
• Zijn dat betrouwbare bronnen?

Sites die niets verkopen, feiten 

bevatten en waarin informatie staat 

die je op andere websites ook ziet, 

zijn vaak wel betrouwbaar.

Rectificeren

Betrouwbare bronnen rectificeren bij fouten

Huiswerk

Neem NN-boek mee. 

Dinsdag 11 oktober: H3,  opdr. 1  (af)maken (blz. 38-45)