B1HV- Actieve Aarde: les 1

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 1

Opbouw en afbraak

b1HV Actieve aarde

les 1

Wat is het verschil tussen lava en magma?

Het verschil

Magma

Onder de grond heeft het vloeibare gesteente magma.

Lava

Is het magma boven de grond dan noem je het lava.

Vulkanisch gesteente

Als lava afgekoeld is, dan noem je het vulkanisch gesteente.

De aardkorst

• Is niet één geheel
• Bestaat uit allemaal verschillende stukken: Aardplaten

• Deze kunnen allemaal bewegen in een bepaalde richting
• Dat bewegen noemen we: Plaattektoniek

Supercontinent Pangea

Aardplaten bewegen op drie manieren

1) van elkaar af (divergent)  <--    |   --> 
2) naar elkaar toe (convergent)     -->  |  <--
3) schurend langs elkaar (transform)   

Hoe heten de stromen in de aardkorst die zorgen dat platen bewegen?

1. convergente stromen
2. convectiestromen
3. constante stromen
4. concurrerende stromen

Platen bewegen door ...

Convectiestromen binnen de aarde. 
bij divergentie:  

Mid Oceanische Rug - ontstaan oceanische korst

Bij convergentie:  

subductie (O x C) - verdwijnen oceanische korst

gebergte   (CxC)

Mid Oceanische rug

Subductie

Convergentie

Bij divergente plaatbewegingen komen..

1. Vaak aardbevingen en met weinig kracht
2. Vaak aardbevingen met veel kracht
3. Niet vaak aardbevingen met weinig kracht
4. Niet vaak aardbevingen met veel kracht

Vulkanisme

bij Mid oceanische rug

Bij subductie

Manier 1: 
Platen botsen op elkaar -->
De zwaarste plaat duikt onder de andere (subductie) --> 
De duikende plaat smelt en er komt meer magma in de bodem --> 
Die magma wilt naar boven door hoge druk -->
Ontstaan vulkaan

Manier 2: 
Twee platen drijven uit elkaar 
(divergentie <-- | --> ) 
--> Magma stroomt opwaards
--> Magma koelt af in de zee
--> Vormt een berg van magma
--> Magma is wel actief 
--> Vulkaan

Welke vullkaan is zeer explosief. Bij subductie? Of bij divergentie?

1. subductie
2. divergentie

Gevolgen van plaattektoniek

aardbevingen, vulkanen, troggen, mid-oceanische ruggen, subductiezones. 

1 mogelijkheid heb ik nog niet besproken, welke?

1. C x C
2. O x C
3. C x O
4. O x O

Wat denk je dat er gebeurd bij O x O

1. even zwaar, dus gebergte
2. de een duikt onder de ander
3. ze duiken allebei de diepte in

Aardbevingen

Vulkanen

Aardbevingen

Vulkanenen

Wat is het gevolg van deze beweging?

1. Alleen vulkanen
2. Gebergte en aarbevingen
3. Alleen aardbevingen
4. Vulkanen en aardbevingen

Wat is het gevolg van deze beweging?

1. Alleen vulkanen
2. Gebergte en aarbevingen
3. Alleen aardbevingen
4. Vulkanen en aardbevingen en gebergte

Aardbevingen

Epicentrum 

en 

hypocentrum

Schaal van Richter

Op de Schaal van Richter meten we de kracht van een aardbeving.

Elk volgend getal geeft aan dat de beving 10x zo zwaar is.

Een seismoloog is iemand die aardbevingen onderzoek.

Naast de Schaal van Richter, is er de Mercalli schaal. Deze geeft aan hoeveel schade er is door een aardbeving. 

Kun je bedenken in welk geval een aardbeving met 8,1 op de Schaal van Richter, toch laag kan scoren op de Mercalli schaal?

Wetenschappers die aardbevingen bestuderen, heten ....

1. seismografen
2. seismologen

Een van de gevolgen van plaattektoniek: Tsunami

Ontstaan tsunami

Snelheid en tijdspan tsunami

Werkboek opgaven

Hst 4, paragraaf 1:   opgave  3, 4, 5, 7, 8

Paragraaf 2:   opgave 2, 3

Stof toetsweek:  Hoofdstuk 2  én 4, paragraaf 1, 2 en 3