§4.3 Hokjesdenken

• Maatschappijleer
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 3

§4.3 Hokjesdenken

You Tarzan me Jane

https://schooltv.nl/video-item/me-jane-you-tarzan-in-de-klas-beeldvorming-van-vrouwen-en-mannen

Lesdoelen §4.3

• Je kunt uitleggen hoe discriminatie, stereotypen en vooroordelen met elkaar samenhangen
• Je kunt oorzaken en gevolgen van discriminatie herkennen en benoemen
• Je kunt uitleggen waarom xenofobie en intolerantie het risico op discriminatie vergroten.

Terugblik

Socialisatie = overdragen en verwerven van de cultuur van de groepen waartoe je behoort >> vaak onbewust.
Internalisatie = automatisch gewenst gedrag vertonen

Cultuurverschillen

Collectivistisch VS Individualistisch

grote vs kleine machtsafstand

masculiniteit vs femininiteit

Belang van groep VS individuele vrijheid

Tegenspraak en overleg normaal/mogelijk?

Lopen rollen m/v in elkaar over of gescheiden?

Wie kan uitleggen de link tussen stereotypen en discriminatie?

Stereotypen en vooroordelen: de ander

• Welke stereotypen zie je in jouw omgeving, op school of op tv?
  

• Kan je een voorbeeld noemen hoe stereotypen hebben geleid tot institutionele discriminatie in Nederland?
  

• Hoe kan xenofobie ontstaan?
  

Wij-zij mechanisme

Ingroup - outgroup 

William Graham Sumner was de socioloog die de twee fundamentele principes ‘ingroup’ en ‘outgroup’ introduceerde. Hij stelde dat mensen, van nature, graag groepen vormen en men een sterke voorkeur heeft voor de groep waar men toe behoort.

Dit is op zichzelf geen probleem, totdat... 

Totdat er een bias ontstaat...

1) De ingroup bias

Bij de ingroup bias geef je voorkeur aan je eigen groep en de leden/producten van die groep. Je ziet overeenkomsten, deelt een gezamenlijke hobby/passie en je kunt het goed met die leden vinden.

2) De outgroup bias

Bij de outgroup bias heb je een afkeer tegen de andere groep en de leden/producten van die groep.

Voorbeeld

Ik heb katten. Mensen die óók katten hebben: leuk! 

Andere mensen hebben honden. Mijn katten zijn bang van honden :-( Mensen met katten zijn leuker dan mensen met honden ;-) 

Kattenlovers vs. hondenlovers

Wij-zij mechanisme

• Wat is de wij-zij verdeling op school?

• De wij-zij verdeling in Soest?
  

• De wij-zij verdeling in Nederland?
  

• De wij-zij verdeling op wereldschaal?
  

Welke overtuigingen heb je die ook werkelijk waar lijken te zijn?

Xenofobie

wat betekent dat?

Xenofobie

Herkenbaar wat er in de film is gezegd?

Zien jullie xenofoob teksten voorbij komen op social media?

Zo ja, wat doe je dan?

in het nieuws

Positive reply by fictive job applicants with the same CV in Germany (University of Linz study)

Sandra Bauer: 18.8%

Meryem Öztürk: 13.5%

Meryem Öztürk (with headscarf): 4.2%

stelling

Deze vrouw is het slachtoffer van racisme.

Discriminatie

Het ongelijk behandelen van mensen op basis van (persoonlijke) kenmerken die in de gegeven situatie niet van belang zijn. Discriminatie is in Nederland verboden volgens de Grondwet (Artikel 1).

Welke vormen van discriminatie kom je wel eens (in de media) tegen?

Discriminatie Onderscheid maken op basis van criteria die er in de situatie niet toe doen.

Stereotype

Een vaststaand beeld over een groep mensen waarbij een kenmerk van de groep sterk overdreven wordt. Een stereotype kan zowel positief als negatief zijn. Voorbeeld: ‘vrouwen zorgen altijd voor de kinderen’

vooroordelen leiden tot xenofobie (angst voor de "vreemde")

Xenofobie

Vijandigheid ten opzichte van mensen die niet tot de eigen etnische groep behoren.

De muur van Trump is een voorbeeld van xenofobie

ja

nee

Vooroordeel

Een mening of idee over iemand, zonder te weten of het eigenlijk klopt.

Meestal bouw je verder op een stereotype. Je vult het verder aan zonder na te denken. Dat kan bewust of onbewust.

De mensen die geïnterviewd werden in dit filmpje waren racisten.

ja

nee

Polarisatie

Groepen komen tegenover elkaar te staan. Vaak wordt dit veroorzaakt door wij-zijdenken. 

Op welke manier zorgen deze onderwerpen voor polarisatie?

uitspraken van Tate

• Vrouwen zijn medeverantwoordelijk voor hun verkrachting
  
• Mensen die depressief zijn, zijn te lui om iets aan hun leven te veranderen.
• Een vrouw is het eigendom van een man
• Jonge vrouwen zijn aantrekkelijker, omdat ze makkelijker te beïnvloeden zijn en minder seks hebben gehad
• Een man reanimeren is gay.

Volgens hem is het begrip depressie "een wapen om onze mannelijkheid te verwoesten", dat alleen bestaat als je erin gelooft. 

Ik vind dat mijn zus eigendom is van haar man", zegt hij bijvoorbeeld in een interview. "De hele wereld is het ermee eens dat de vrouw tot de man behoort wanneer ze zichzelf aan hem geeft.

De reden dat 18- en 19-jarigen aantrekkelijker zijn dan 25-jarigen, is omdat ze minder dick hebben gehad", zegt hij over vrouwen. "Een 19-jarige heeft misschien pas één gebroken hart gehad. Ze is nog vers. Ik kan m'n stempel op haar drukken en een goed mens van haar maken."

After his kickboxing career, Tate and his brother, Tristan, began operating a webcam model business, then sold online courses. With his audience from his courses, he became prominent as an internet celebrity promoting a hyper-macho view of masculinity.[19][20][21] Tate's courses include Hustler's University, which gained 100,000 subscribers and was later relaunched as The Real World, and the secretive group named The War Room, which the BBC has accused of coercing women into sex work and teaching violence against women.[22] In August 2023, it was estimated that Tate's online ventures generated US$5 million in revenue monthly.[23]

In December 2022, Tate and his brother, Tristan, were arrested in Romania, along with two women. In June 2023, all four were charged with rape, human trafficking, and forming an organised crime group to sexually exploit women.  

In March 2024, British police obtained an arrest warrant for the Tate brothers as part of an investigation into rape and human trafficking. In July 2024, they began a civil case against the brothers and a third person for alleged tax evasion. In August, Romanian police raided four properties Tate owns and expanded its investigation to include trafficking minors, sex with a minor, money laundering and attempting to influence witnesses. Tate and his brother have denied all charges and allegations

Stereotypen > Vooroordelen > Discriminatie > polarisatie

Stereotype

Vooroordeel

Discriminatie

Mening die niet gebaseerd is op feiten

Kan zowel positief als negatief zijn

Kenmerk van de groep wordt sterk overdreven.

Hokjesdenken

Een Nederlander op klompen die graag kaas eet

Als die Surinamer binnenkomt kun je maar beter op je spullen letten

Vrouwen krijgen bij dit bedrijf minder betaald voor precies hetzelfde werk 

De domme Belg

Vrouwelijke studenten hogere cijfers geven dan mannelijke.

Kwetsend

Kan leiden tot ongelijkheid in de maatschappij

Ik denk dat mannelijke docenten minder geduld hebben

Opdracht

• Welke stereotypen kom jij wel eens tegen? Schrijf er zoveel mogelijk op.

Ben jij zelf bevooroordeeld?

onderhuids.nl

Wat we denken als we een onbekende zien, zegt meer over onszelf dan over die ander.

eens

oneens

opdracht

Lees §4.3 en doe de opdrachten

Lesdoelen §4.3

• Je kunt uitleggen hoe discriminatie, stereotypen en vooroordelen met elkaar samenhangen
• Je kunt oorzaken en gevolgen van discriminatie herkennen en benoemen
• Je kunt uitleggen waarom xenofobie en intolerantie het risico op discriminatie vergroten.