1.3 Leven van de landbouw

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 1

Wat is juist?
In de laatste ijstijd...

1. lieten mensen weinig sporen achter in Nederland.
2. kon je van Engeland naar Nederland lopen.
3. woonden mensen permanent in Nederland
4. zag de natuur er hetzelfde uit als nu.

Hoe komen we aan kennis over jager-verzamelaars?

Wat zijn kenmerken van jager-verzamelaars?

1.3 Leven van de landbouw

Leerdoelen

Je kunt uitleggen:

• hoe de landbouw in het Midden-Oosten ontstond.
• hoe mensen op andere plaatsen met landbouw begonnen.
• welke kenmerken de landbouwsamenleving had.
• welke gevolgen de overstap naar landbouw had.
• hoe de eerste steden eruit zagen.

9000 v. Chr.: mensen in het midden-oosten gaan aan akkerbouw doen.

Later ook veeteelt.

Akkerbouw + veeteelt = landbouw.

Begrippenlijst.

Akkerbouw = plantaardig voedsel verbouwen.

Veeteelt = fokken en houden van tamme dieren.

Landbouw = akkerbouw en veeteelt.

Heel lang leefden mensen als jager-verzamelaars. Dit veranderde niet. Er was continuïteit.

De komst van landbouw is een grote verandering. Een revolutie.

Dit heet daarom de 

landbouwrevolutie.

Begrippenlijst

Continuïteit = als iets niet of bijna niet verandert.

Revolutie = grote verandering.

Landbouwrevolutie = ontstaan van de landbouw.

7000 v. C.: landbouw verspreidt zich over Europa.

Ook in Afrika, Amerika en Azië gaan mensen aan landbouw doen. Overal weer andere gewassen.

5300 v. Chr.: eerste boeren in Limburg. 

3000 v. Chr.: landbouw is over heel Nederland verspreidt.

Nieuwe samenleving: landbouwsamenleving.

Kenmerken:

- Eigen voedsel produceren.

- Vaste woonplaats.

https://schooltv.nl/video-item/de-eerste-boeren-mensen-in-de-steentijd

Begrippenlijst

Landbouwsamenleving = een samenleving waarbij mensen in dorpen leven van de landbouw.

Boerendorpen waren zelfvoorzienend. Ze produceerden alles wat ze nodig hadden zelf.

Stel: je was een jager-verzamelaar en je gaat voortaan leven van de landbouw. Wat verandert er dan allemaal aan jouw manier van leven?

Bedenk drie dingen. (Schrijf ze op).

Gevolgen van de landbouwrevolutie:

• Stevige huizen
• Meer voedselzekerheid
• Gebruik aardewerk
• Nieuwe werktuigen
• Bevolkingsgroei
• Zware lichamelijke arbeid
• Besmetting met veeziektes
• Soms hongersnood

Sociale gevolgen:

Er kwamen grotere verschillen in bezit en macht en daardoor meer spanningen tussen mensen.

De eerste steden ontstaan in het Midden-Oosten.

Weektaak:

- Lees 1.3 in het informatie-

boek.

- Maak de opdrachten van 1.3 online.

Leerdoelen

Je kunt uitleggen:

• hoe de landbouw in het Midden-Oosten ontstond.
• hoe mensen op andere plaatsen met landbouw begonnen.
• welke kenmerken de landbouwsamenleving had.
• welke gevolgen de overstap naar landbouw had.
• hoe de eerste steden eruit zagen.