TH 4.4 De Nederlandse opstand

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vmbo t, havo
• Leerjaar 1

TH 4.4 De Nederlandse opstand

Vorige les

In de vorige les hebben jullie geleerd over de onrust in de Nederlanden.

Wat wilde de Spaanse koning Filips II veranderen aan het bestuur in de Nederlanden?

1. Hij wilde dat de Nederlanders zelf mochten kiezen wie hen bestuurde
2. Hij wilde meer macht naar zichzelf toe trekken en minder vrijheid voor de edelen
3. Hij wilde dat er meer koningen kwamen in de Nederlanden
4. Hij wilde het bestuur helemaal aan de paus overlaten

Waarom waren veel edelen en burgers in de Nederlanden ontevreden over het Spaanse bestuur?

1. Omdat Filips II meer belasting vroeg en protestanten liet vervolgen
2. Omdat ze liever een Franse koning wilden
3. Omdat ze geen kleding mochten dragen van wol
4. Omdat ze te veel vrijheden hadden

Wat was een andere reden voor ontevredenheid in de Nederlanden?

1. Mensen moesten elke dag naar Spanje reizen
2. De Spaanse soldaten pleegden plunderingen en waren vaak gewelddadig
3. De Nederlanders wilden allemaal monnik worden
4. De paus verbood Nederlandse kaas

Wat was een belangrijke oorzaak van de Beeldenstorm in 1566?

1. Er brak een oorlog uit met Engeland
2. Protestanten waren boos over de macht van de katholieke kerk en wilden verandering
3. De koning gaf de beelden cadeau aan de paus
4. Boeren wilden nieuwe kerken bouwen

Leerdoelen

• Je kunt uitleggen waarom Willem van Oranje belangrijk was voor het begin van de Opstand.
  
• Je kunt vier redenen noemen waarom de opstandelingen de Opstand konden volhouden.
  
• Je kunt uitleggen dat het ontstaan van de Republiek een gevolg was van de Opstand.

Waarom was Willem van Oranje belangrijk voor het begin van de Opstand?

Leiderschap: Willem van Oranje werd in 1559 benoemd tot stadhouder van Holland, Zeeland en Utrecht door Filips II. 

Verzet tegen centralisatie: Hij verzette zich tegen de centralisatiepolitiek van Filips II, die de macht van de lokale gewesten wilde verminderen. 

Religieuze tolerantie: Willem pleitte voor gewetensvrijheid, wat hem steun opleverde van zowel katholieken als protestanten. 

Strategisch inzicht: Hij organiseerde militaire campagnes, zoals de Slag bij Heiligerlee in 1568, die het begin markeerden van de Tachtigjarige Oorlog. 

 Willem van Oranje

Waarom konden de opstandelingen de Opstand volhouden?

Steun van de bevolking: Veel mensen waren ontevreden over het Spaanse bestuur en steunden de opstandelingen.

Watergeuzen: Deze groep zeelieden veroverde strategische steden zoals Den Briel in 1572.

Internationale steun: Bondgenootschappen met landen zoals Engeland en Frankrijk versterkten de opstand.

Militaire strategie: Gebruik van waterwegen en belegeringstechnieken hielpen bij het veroveren en behouden van gebieden.

Het ontstaan van de Republiek als gevolg van de Opstand

Plakkaat van Verlatinghe (1581): De noordelijke gewesten verklaarden Filips II afvallig, wat wordt gezien als de onafhankelijkheidsverklaring van de Republiek.

Staten-Generaal: De gewesten gingen gezamenlijk vergaderen en vormden een federale staat.

Religieuze vrijheid: Er werd een beleid van godsdienstvrijheid ingevoerd, wat leidde tot een calvinistische meerderheid in de noordelijke gewesten.

Economische bloei: De Republiek ontwikkelde zich tot een belangrijke handelsnatie in Europa.

Begrippen

Beeldenstorm: De vernieling van katholieke beelden en kerken door protestanten in 1566.

Nederlandse Opstand: De opstand van de Nederlandse gewesten tegen het Spaanse gezag, die leidde tot de Tachtigjarige Oorlog.

Stadhouder: De vertegenwoordiger van de koning in een gewest.

Jullie gaan lezen en maken

paragraaf 4.4!!

Klaar? dan ga je de  afsluiting maken!!