1.3 Waar komen de grondstoffen vandaag

• Mens & Maatschappij
• Middelbare school
• vmbo b, k
• Leerjaar 2

Binnen = Beginnen

Op je plek zitten

Pak je spullen

Stil lezen blz 24-28

Welkom bij M&M

Agenda

Mededelingen
Wat weet je nog of al?
Theorie / Instructie
Oefenen
Zelfstandig werken
Herhalen
Evalueren & Afsluiten

Wat gaan we vandaag doen?

• Terugkoppeling vorige les
  
• Nakijken
• Leerdoelen
• Uitleg 
• Opdrachten maken
• Nabespreken
• Afsluiten

Wat was geen oorzaak van imperialisme?

1. Grondstoffen
2. Afzetmarkt
3. Europeanisering
4. Stoommachine

Wat is imperialisme?

1. Gebieden veroveren om je land machtiger en rijker te maken.
2. Vrouwen die gelijke rechten voor mannen en vrouwen willen.
3. Mensen die vinden dat de overheid iedereen moet helpen.
4. Groep mensen met dezelfde politieke ideeën.

Kolonialisme is hetzelfde als imperialisme

1. juist
2. onjuist

Welke economische redenen waren er voor het imperialisme?

1. grondstoffen en afzetmarkten
2. arbeidskrachten en grondstoffen
3. slaven en afzetmarkten
4. grondstoffen en eindprodukten

Wat is een afzetmarkt

1. een markt waar je wordt afgezet (=teveel betalen voor producten)
2. Gebied waar je producten kunt verkopen
3. Plek waar je producten kunt kopen
4. plek waar je mensen kunt afzetten(=teveel vragen voor producten)

Wat is Europeanisering?

1. Opleggen van de Europese cultuur
2. Oorlogen in Europa
3. Europese handel vergroten in Europa

Japan was een kolonie van Groot- Brittannië

1. Waar
2. Niet waar

In 1900 heersten veel Europese landen over grote kolonies

1. Waar
2. Niet waar

Welke gevolgen heeft het imperialisme in Afrika en Azië gehad?

1. In veel Afrikaanse en Aziatische landen wordt Engels en Frans gesproken.
2. Volken werden gesplitst of kwamen juist bij elkaar in één gebied.
3. Veroverde gebieden werden bestuurd door de Europese landen.
4. Afrika en Azië lopen achter op de Westerse landen.

Sleep de ontbrekende woorden naar de juiste plek. Kies uit: 

1 Door het imperialisme konden landen makkelijker aan __________________ komen.

2 De ondernemers zochten ook nieuwe __________________ voor hun producten.

3 Ook geloofden veel Europeanen dat zij een betere beschaving hadden dan andere volken. Veel blanken vonden daarom dat ze hun __________________ over moesten brengen op volken in

Afrika en Azië.

afzetmarkten 

cultuur 

grondstoffen 

kolonies 

producten 

vakbond

 Nakijken Huiswerk

Nakijken 1.2

1.3 Waar komen de grondstoffen vandaan?

Leerdoelen

Aan het eind van deze les kan je:

• 2 middelen van bestaan noemen
• 2 voorbeelden noemen over hoe de jagers/verzamelaars leefden
• Kort uitleggen waarom de jagers/verzamelaars niet op 1 plek woonden

• Hoe is de aarde ontstaan en hoe ontwikkelde het leven zich?
• Hoe ziet de geologische tijdschaal eruit en welke perioden waren belangrijk voor Nederland?
• Hoe kun je de ontwikkeling van de aarde zien in fossielen en gesteenten?
• Hoe zijn steenkool, aardolie en aardgas ontstaan?

= Wat ga je aan het eind van de les kennen + kunnen?

Samen lezen

Blz 25

Het ontstaan van de aarde 1/2

De aarde zag er 4,5 miljard jaar terug uit als:  een hete bol

- Door afkoeling ontstond de:

aardkorst

- De atmosfeer vulde zich met gassen uit:

vulkanen

Het eerste leven ontstond in de:

oceanen

Het ontstaan van de aarde 2/2

Nederland lag 320 miljoen jaar geleden op de evenaar. 

De geologie onderzoekt hoe:

• de aarde ontstaan is
  
• de aardkorst is samengesteld
  
• het leven zich op aarde ontwikkeld heeft
  

Maken

t/m opdracht 4

1.3 Waar komen de grondstoffen vandaan?

 Nakijken Huiswerk

Nakijken 1.3 opdracht 1 t/m 4

Leerdoelen

Aan het eind van deze les kan je:

• 2 middelen van bestaan noemen
• 2 voorbeelden noemen over hoe de jagers/verzamelaars leefden
• Kort uitleggen waarom de jagers/verzamelaars niet op 1 plek woonden

• Hoe is de aarde ontstaan en hoe ontwikkelde het leven zich?
• Hoe ziet de geologische tijdschaal eruit en welke perioden waren belangrijk voor Nederland?
• Hoe kun je de ontwikkeling van de aarde zien in fossielen en gesteenten?
• Hoe zijn steenkool, aardolie en aardgas ontstaan?

= Wat ga je aan het eind van de les kennen + kunnen?

Schooltv 

Samen lezen

Blz 26

Geologische tijdschaal

Indeling die geschiedenis van de aarde makkelijker maakt.

• Rode periodes zijn belangrijk voor NL

Geologie is de wetenschap die het ontstaan van de aarde, de samenstelling van de aardkorst en de ontwikkeling van het leven bestudeert

Maken

Opdracht 5

Samen lezen

Blz 27

Fossielen en gesteenten

De bodem geeft tips over hoe het leven er vroeger uit zag:

• Bodemlagen
  
• Fossielen (versteende overblijfselen van planten/dieren)

Carboon (tropisch moeras)

Perm (woestijn-zee)

Jura (oceaan)

Krijt (tropische zee)

link

          Maken

              t/m opdracht 7

Samen lezen

Blz 28

Steenkool, aardolie en aardgas

Hoe noem je een nuttige energie-bron of grondstof in de bodem?

delfstof

Welke drie energiebronnen zitten in de Nederlandse ondergrond?

• steenkool
  
• aardolie
  
• aardgas

Steenkool, aardolie en aardgas

Hoe zijn deze drie energiebronnen in de Nederlandse ondergrond ontstaan?

• steenkool ontstaat uit plantenresten
  
• aardolie ontstaat uit plankton
  
• aardgas ontstaat uit steenkool of aardgas

Delfstoffen

= energiebron/grondstof die nuttig is voor de mens

Van elke geologische periode vinden we deze delfstoffen terug.

Carboon (steenkool)

Perm (zout)

Jura (aardolie + aardgas)

Krijt (kalksteen)

          Maken

              t/m opdracht 8

Schooltv 

15 min

Terugblik

Wat is geologie?

1. Wetenschap die de dieren bestudeerd
2. Wetenschap die de mens bestudeerd
3. Wetenschap die de aarde bestudeerd

Heeft Nederland altijd op precies dezelfde plek gelegen?

1. Ja
2. Nee

Wat is de juiste volgorde van de vier belangrijke tijdperken?

1. Jura-Krijt-Carboon-Perm
2. Krijt-Jura-Perm-Carboon
3. Krijt-Perm-Carboon-Jura
4. Carboon-Perm-Jura-Krijt

Welk tijdperk was NIET belangrijk voor Nederland?

1. Perm
2. Krijt
3. Cambrium
4. Jura

Steenkool, aardolie en aardgas zijn voorbeelden van...

1. Delfstoffen
2. Fossielen
3. Energiebronnen
4. Tijdperken

Steenkool

Fossiel

Geologische 

tijdschaal

Aardolie