BERH: Examentraining

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo k, g, t
• Leerjaar 4

Examen-training biologie

Klik op:

Examen oefenen

https://www.examenoverzicht.nl/vmbo-tl-gl/vakken/biologie/oefenexamens?srsltid=AfmBOoqNAPi2gcY_wyInpER7PXPV53asi3pIHPpY4GwfUcOSIBjdoZH-

Examenrooster en examenstof

https://www.examenblad.nl/2025/vmbo-gl/vakken/exacte-vakken/biologie-vmbo-gl-tl

en: Examenblad Biologie VMBO TL/GL 2025

en: Tips Examen Biologie VMBO TL/GL 2025

- Thema "Cellen en organen"

- Thema "Voortplanting en ontwikkeling"

- Thema "Erfelijkheid"

- Thema "Evolutie"

- Thema "Regeling"

- Thema "Zintuigen"

- Thema "Gedrag"

- Thema "Planten"

- Thema "Ecologie"

- Thema "Voeding en vertering"

- Thema "Gaswisseling"

- Thema "Transport"

- Thema "Opslag, uitscheiding en bescherming"

Zo haal je het examen!

1. Bepaal wat je wel en niet kent. 
2. Maak een planning: begin op tijd, neem pauzes en zorg dat er tijd is voor herhaling! 


3. Gebruik een kant en klare samenvatting of maak deze zelf. 
4. Neem de leerdoelen en begrippenlijsten van je methode door.
5. Gebruik je bronnen (boeken, oefenmateriaal, websites, videos en aantekeningen met afbeeldingen).
6. Oefen met oude examens! Kijk de gemaakte vragen ook na, zo leer je van je fouten.
7. Noteer je vragen. 


8. Leer in je eentje maar ook samen: leg iemand anders de stof uit en stel elkaar kritische vragen.
9. Vraag om hulp als je vastloopt, je kunt ouders, klasgenoten en docenten om hulp vragen.
10. Eet en slaap goed! 
11. Geef jezelf tijdens het leren een beloning! 
12. Bekijk deze LessonUp verder.

Tijdens het examen

• Laat nooit een vraag onbeantwoord!
• Neem de tijd om de vragen goed te lezen.
• Word je door een vraag gestrest? Markeer deze en sla deze even over en ga verder.
• Schrijf duidelijk (als het nodig is in blokletters).


• Klaar? Zijn alle vragen beantwoord? (achterkant toets bekijken; heb je vragen gemist of nog niet beantwoord?)
• Neem de examen nog een keer door!

Leesvaardigheid

• Lees de tekst goed door!
• Lees de vraag.
• Lees nogmaals de tekst!
• Onderstreep eventueel de belangrijke woorden.
• Wat vragen ze precies?

Vraagsoort	Hoe te herkennen?
Vragen met een kort antwoord Feitenkennis	Noem.. Met welke term… Wat is… Geef een omschrijving van …
leg-uit vragen Verklaring / toelichting/ inzicht	Geef een verklaring voor… Bereken...
Meerkeuzevragen	Je moet kiezen uit een aantal antwoorden, er is er maar 1 het beste antwoord!
Mening	Beargumenteer…
Vaardigheden	Rekenen Maak een werkplan Beschrijf een werkwijze… Trek een conclusie

Open vragen

• Sla tussen de antwoorden altijd een regel over. Dat maakt het geheel overzichtelijker.
  
• Formuleer je antwoord zorgvuldig en in volledige zinnen.
  
• Gebruik vaktermen.
• Herhaal de vraag in je antwoord. 
• Schrijf je antwoord in een logische volgorde op. 
• Voor iedere vraag staat hoeveel punten je kunt behalen. Wanneer je voor een vraag meer dan 1 punt krijgt, moet je antwoord altijd meerdere "denkstappen" bevatten. Evenveel als het aantal punten dat je kunt behalen. Controleer altijd of je dat ook gedaan hebt. 

Open vragen

• Wanneer je redenen of voorbeelden moet noemen, geef dan nooit meer redenen/voorbeelden dan gevraagd worden. Als er bijvoorbeeld twee redenen worden gevraagd en je geeft meer dan twee redenen, worden alleen de eerste twee in de beoordeling meegeteld. Datzelfde geldt bij argumenten. 
• Wees specifiek! Een te vaag of algemeen antwoord levert vaak geen punten op.
• Bij vragen naar een standpunt of een mening telt niet je eigen mening of het standpunt, maar de onderbouwing ervan met de juiste biologische argumenten. Die vind je soms in een bijgevoegde tekst of bron, maar meestal moet je de argumenten zelf bedenken m.b.v. je biologische kennis. Dit soort vragen gaan vooral over gezondheid, natuur en milieu en biotechnologie.

Te vaag geformuleerd

• " Ze zijn eencelligen en leven daar  omdat het beter is".

Begrippen niet uitleggen

• "A is autotroof omdat die eet geen andere organismen".
• >>"A is autotroof want autotrofen kunnen organische stoffen uit anorganische stoffen maken.

Stappen overslaan

•  "De laag algen zorgt ervoor  dat waterplanten geen zonlicht krijgen en daardoor sterven de planten'.
• >> Link tussen zonlicht en plantensterfte?

Oefenen met formuleren 

Wees specifiek

1. Om te blijven leven.

• Alles bij biologie draait om het leven (de studie van het leven) hier ben je niet specifiek genoeg. Je moet uitleggen waarom het organisme niet kan blijven leven in deze situatie.
  

Wees specifiek

2. Omdat het (on)gezond is.

• Je bent niet specifiek genoeg. Wat is er (on)gezond? En waarom is het (on)gezond?
  

Alles en niets

3. Het woord alles verwerken in je antwoord.

• Alles omvat wel heel veel. Wat dan precies?
  

3. Het woord niets in je antwoord.

• Niets is wel heel weinig? Wat dan niet?
  

Kun je hiermee beginnen?

4. Beginnen met: dus, want, omdat.

• Dus, want, omdat zijn koppelwoorden, die een zin aan een andere zin koppelen. Je kan je antwoord daar niet mee beginnen.
  

het, zij, hij , die , dat , enz.

5. Binnen je antwoord gebruik maken van het, zij, hij , die , dat , enz.

• Dan vraag ik wie, of wat en is het? 
  

OEFENEN met leg-uit vragen

Examen VMBO-GL en TL

2023

tijdvak 1

vragen 4, 5, 6

OEFENEN met leg-uit vragen

Examen VMBO-GL en TL

2023

tijdvak 1

vragen  8, 9

Meerkeuzevragen 

• Lees eerst de vraag en bijgevoegde stukjes tekst.
• Probeer een antwoord te bedenken en kijk dan pas of dat antwoord ook tussen de keuzemogelijkheden staat. 
• Weet je het antwoord op een meerkeuzevraag niet, ga dan niet meteen gokken.
  
• Kijk eerst of je antwoorden kunt wegstrepen die sowieso fout zijn.
  
• Kijk dan tussen de overgebleven antwoorden nogmaals of je het antwoord nu misschien wel weet. Zo niet, gok dan pas één van de overgebleven antwoorden.
• Kijk na afloop de antwoorden nog eens door, wellicht is er verderop in de toets een vraag geweest die je geheugen een beetje heeft geholpen!
• Schrijf duidelijk! Een kleine letter a met een iets te lang streepje wordt eenvoudig aangezien voor een kleine letter d. Wen eraan hoofdletters te gebruiken.

stap 1 - lees de vraag en het stukje tekst en bedenk wat het antwoord kan zijn.

Tip! Als je een woord niet kent zoals thyroxine bedenk dan een woord waar het op lijkt. Bijvoorbeeld insuline, oxytocine.

Stap 2: streep 1 of 2 antwoorden weg

OEFENEN met meerkeuzevragen

Examen VMBO-GL en TL

2023

tijdvak 1

vraag 17, 18 en 19

Rekenen

Berekeningen

• Wanneer je iets gaat berekenen, moet de verantwoorde berekening er altijd bij staan (anders geen punten!). Je moet dus uitleggen wat je doet.
• Zet altijd de eenheid of eenheden achter het berekende getal (anders krijg je vaak geen punten!).
• Het berekende getal mag niet nauwkeuriger of onnauwkeuriger zijn dan de getallen die gegeven zijn. Dus je plaatst niet meer, maar ook niet minder cijfers achter de komma (één cijfer meer of minder wordt  geaccepteerd). 

vraag 37

Hieronder staat informatie over de voedingswaarde van 100 gram gekookte spruitjes.

 

Pubers hebben gemiddeld per dag 90 mg vitamine C nodig.

Hoeveel gram gekookte spruitjes moet je minimaal eten om 90 mg vitamine C binnen te krijgen?

Leg je antwoord uit met een berekening.

OEFENEN met berekeningen

Examen VMBO-GL en TL

2023

tijdvak 1

vraag 7 

Onderzoek

een werkplan maken

Een werkplan maken

• Proefbeschrijving: Soms moet je een werkplan voor een experiment maken. Beschrijf in punten wat je achtereenvolgens moet doen. Denk vooral aan de controleproef. Zorg dat uit je opzet blijkt dat je  2  (of meer) groepen hebt en dat er tussen die 2 (of meer) groepen 1 variabele verschilt, de overige omstandigheden moeten gelijk zijn in de groepen.
  

• Conclusie: Als een conclusie aan de hand van bijvoorbeeld een grafiek of een tabel  gevraagd wordt, vermeld dan altijd op grond van welke gegevens (getallen noemen!) je je   conclusie trekt.  "Uit grafiek 1 blijkt dat..."

OEFENEN met onderzoek

Examen VMBO-GL en TL

2023

tijdvak 1

vraag 32

Maak een werkplan

Wanneer dieren in het wild ziek worden, kunnen ze niet net als wij naar de dokter voor medicijnen. Bekend is dat sommige diersoorten medicijnen in hun leefomgeving zoeken. Door deze medicijnen kunnen ze zichzelf genezen. Zo eten rode franje-apen houtskool dat giftige stoffen in hun voedsel onschadelijk maakt. Wetenschappers willen onderzoeken of houtskool bij olifanten helpt als medicijn.

Maak een werkplan waarmee de werking van het houtskool als medicijn bij zieke olifanten onderzocht kan worden.

Wanneer dieren in het wild ziek worden, kunnen ze niet net als wij naar de dokter voor medicijnen. Bekend is dat sommige diersoorten medicijnen in hun leefomgeving zoeken. Door deze medicijnen kunnen ze zichzelf genezen.
Zo eten rode franje-apen houtskool dat giftige stoffen in hun voedsel onschadelijk maakt.
Wetenschappers willen onderzoeken of houtskool bij olifanten helpt als medicijn.
Maak een werkplan waarmee de werking van het houtskool als medicijn bij zieke olifanten onderzocht kan worden.

bronnen 

Biologische bronnenmateriaal 

Grafieken

Benoem de assen volledig, met eenheid erbij dus. 

>>  een grootheid (bijvoorbeeld: leeftijd, stollingstijd, lengte, opname CO2 lichtintensiteit, temperatuur) en 

>> een eenheid (bijvoorbeeld: jaren, minuten, meters, ml/min) bij moet staan. 

>> Zorg ook voor een passende schaalverdeling.

• Verbind in een lijngrafiek de punten niet met een liniaal, maar trek een vloeiende lijn.

Teken de lijn nooit voorbij het eerste en laatste meetpunt, tenzij daar nadrukkelijk om

gevraagd wordt.

• Zet een duidelijke titel boven je grafiek.

Je moet een grafiek maken over leeftijd en lengte.
Waar zet je de leeftijd?

1. onderaan, de x as
2. aan de zijkant, y as

Oefenvraag staafdiagram

De energiebehoefte van mensen hangt af van een aantal factoren. Eén van die factoren is de leeftijd. In tabel 1 is te zien dat de energiebehoefte het grootst is in de puberteit.

Maak op de grafiekpapier een staafdiagram van de gemiddelde energiebehoefte per dag van mannen in de leeftijdsgroepen 4-8 jaar, 9-13 jaar, 14-18 jaar en 19-30 jaar.

Voorbeeld van een juist diagram

1 punt: De verticale as is juist ingedeeld en benoemd en de vier leeftijdsgroepen zijn juist aangegeven bij het diagram (als bij de verticale as de grootheid, de eenheid of beide ontbreken, dan geen punt toekennen).

1 punt: De vier juiste getallen zijn juist uitgezet als vier staven

Totaal 2 punten

examenopdracht 1. 

Welk type grafiek zou jij maken?

1. lijndiagram
2. staafdiagram
3. cirkeldiagram
4. histogram

Welke grootheid en eenheid zou je op de y as zetten

Succes!!