H58 - Tekstverbanden tijd, opsomming en tegenstelling

• Nederlands
• Middelbare school
• mavo, havo
• Leerjaar 1

Welkom 1D! 

Ga lekker zitten volgens de plattegrond. 

Leg het volgende vast op tafel:

• leesboek
• etui
• Kern + schrift

Lezen in je leesboek!

Vandaag ...

• Wat weet je nog?
• Uitleg H58
• Aan de slag!

Doelen van de les: 

• Je weet welke tekstverbanden tijd, opsomming en tegenstelling zijn en welke signaalwoorden erbij horen. 

• Je kunt tekstverbanden in een tekst herkennen aan de gebruikte signaalwoorden.

Terugblik

Tekstdoelen, moeilijke woorden en signaalwoorden

Tekstdoelen

Informerende tekst: lezer iets 'leren'

Overtuigende tekst: lezer overtuigen

Opiniërende tekst: lezer kan zelf een mening vormen 

Activerende tekst: de lezer moet iets gaan doen 'in actie komen'

Amuserende tekst: lezer heeft vooral plezier bij het lezen

Moeilijke woorden

Samengevat:

• Je kunt de context gebruiken om de betekenis van het woord te achterhalen. 
• Context: de samenhang van de hele tekst. Lees de woorden en zinnen om het woord heen. 

Woordraadstrategieën

Met woordraadstrategieën kun je de betekenis van een onbekend woord via de context achterhalen:

• een woord wordt in de zin of in de volgende zin uitgelegd; 
• er staat een synoniem in de buurt; 
• er staat een tegenstelling in de buurt; 
• het woord heeft een samenstelling waarvan je een gedeelte wel kent; 
• het woord lijkt op een woord dat je wel kent, bijv. uit een andere taal. 

H57 - Signaalwoorden

H57 - Signaalwoorden

Alinea's en zinnen staan niet zomaar achter elkaar. Ze hebben vaak een relatie met elkaar                        tekstverbanden.

Deze verbanden herken je aan signaalwoorden. Deze woorden geven je een seintje: let op! Er is een verband in de tekst. 

Wat is geen signaalwoord voor opsomming?

1. maar
2. ook
3. verder
4. ten eerste

Welk signaalwoord geeft geen tegenstelling aan?

1. echter
2. maar
3. namelijk
4. desondanks

Bij welk tekstverband hoort het signaalwoord 'omdat'?

1. verduidelijking
2. opsomming
3. oorzaak-gevolg
4. conclusie

Welk signaalwoord duidt een doel aan?

1. dus
2. om te
3. daarentegen
4. want

Wat is een voorbeeld van tijd?

1. daarna
2. echter
3. dit houdt in
4. kortom

H58 - Tijd, opsomming en tegenstelling

Tekstverbanden

Tijd: geeft de volgorde aan waarin iets gebeurt

• signaalwoorden: voordat, nadat, eerst, vervolgens, daarna, toen, ten slotte, terwijl, wanneer, dan, dadelijk, intussen

• Eerst stond Tineke op en maakte ze haar bed op. Vervolgens ging ze naar de keuken om ontbijt te maken.

Tekstverbanden

Opsomming: noemt verschillende dingen die bij elkaar horen

• signaalwoorden: ten eerste, ten tweede, en, of, verder, ook, bovendien, daarnaast

• Mijn buurjongens vinden veel dingen leuk. Ten eerste houden ze van lezen. Ook luisteren ze graag naar muziek en kijken ze met veel plezier films

Tekstverbanden

Tegenstelling: geeft het tegenovergestelde aan van wat eerder is gezegd

• signaalwoorden: maar, toch, daarentegen, echter, hoewel, integendeel, aan de ene kant ... aan de andere kant, enerzijds ... anderzijds, desondanks, terwijl 

• Aan de ene kant vind ik het leuk om in een drukke stad te wonen, aan de andere kant verlang ik soms naar de rust van het platteland.

Aan de slag!

Maak H58 Signaalwoorden: opdr. 1 t/m 6

blz. 120

Werk zelfstandig in stilte of overleg op fluitertoon met degene naast je.

Klaar? 

• Kijk zelfstandig H43 en H57 na (nakijkboek onder in de witte kast)
• Maak een samenvatting van de hoofdstukken
• Lezen in je leesboek

Huiswerk

Maandag 16 juni: 

• H58: opdr. 1 t/m 6