Tijdvak 9

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 5

Tijdvak 9: De tijd van wereldoorlogen

1900-1950

Vandaag

Grote vraag: 

Hoe ontstond de Eerste Wereldoorlog?

Kleinere vraagjes......

Welke oorzaken speelden een rol bij het ontstaan van de Eerste Wereldoorlog?

Kunnen we deze oorzaken op waar schatten?

Twee Duitslanden....

Wat zien we hier??

https://nos.nl/collectie/13985/artikel/2557675-bezoek-zelensky-aan-trump-voortijdig-afgebroken-na-ruzie-in-oval-office

Er was eens......

1899

Belle Epoque

Hoop

Realiteit van de 20e eeuw

Oorzaken Eerste Wereldoorlog

Welke weet je nog?

Oorzaken

Nationalisme

Militarisme

Allianties (bondgenootschappen)

Modern Imperialisme 

Wapenwedloop

Economische concurrentie tussen grootmachten

Resultaat: verstoorde machtsbalans in Europa

28 juni 1914

Start Eerste Wereldoorlog

Oorzaken + aanleiding 

Kettingreactie 

1 augustus 1914: start WOI

Kenmerken Eerste Wereldoorlog

- 1 augustus 1914 - 11 november 1918 (wapenstilstand)

- Westelijk Front: loopgravenoorlog 

- Belangrijke veldslagen: Slag aan de Somme, Slag bij Ieper en Slag bij Verdun (er zijn er uiteraard veel meer)

- Moderne- en totale oorlog

- 1915: Torpederen Lucitania 

1917: 1. Oorlogsverklaring Amerika aan Duitsland

2. Russische Revolutie (hier kom ik op terug)

1918. 1. Vrede van Brest-Litovsk en 2. wapenstilstand aan het westfront

juni 1919: Vrede van Versailles

Hoe maak je vrede? 

Vijf vragen over een vredesproces

1. Welke middelen hebben de winnende en verliezende partij(en) om druk uit te oefenen bij de vredesonderhandelingen?

2. In hoeverre zijn de overwinnaars bereid om zich te matigen bij het opleggen van maatregelen aan de verliezer?

3. In hoeverre maken de overwinnaars en verliezers van een oorlog gebruik van internationale organisaties om vrede en veiligheid te handhaven?

4. In hoeverre worden oorlogsmisdadigers vervolgd en bestraft?

5. In hoeverre spelen democratische en niet-democratische krachten in de betrokken staten een rol in het vredesproces?

Welke overwegingen

Na Versailles 

Grofweg twee sporen:

1. Roaring Twenties (9.2)

2. Duitsland onderweg naar een totalitaire dictatuur (9.3)

Beurskrach van 1929 en daarop volgende crisis blijkt belangrijk keerpunt, maar er gebeurt veel meer in het INTERBELLUM.

Vandaag

Bespreken verslagen

Zelfstandig werken aan 9.2 en 9.3

Totalitaire Ideologieën

Paragraaf 9.3 bespreekt drie totalitaire staten en hun kenmerken uit het interbellum:

1. De Sovjet-Unie (communisme)

2. Italië (fascisme)

3. Duitsland (nationaalsocialisme)

Les 25 maart

Welke kenmerken van de drie totalitaire staten herken je?

Ter oefening - bronmateriaal analyseren en beoordelen.

Italië

Lenin en Stalin

Gorki

USSR

Duitsland

9.4: Propaganda en communicatie

Stelling: 

Totalitaire dictaturen kunnen niet bestaan zonder propaganda, indoctrinatie en massacommunicatiemiddelen.

Ga in op deze stelling met behulp van je opgedane kennis in 9.4

Goebbels

Ministerie voor propaganda

Censuur

Radio

Gelijkschakeling (9.7)

9.5 De Tweede Wereldoorlog: oorzaken

Werkvorm: Walter Stier

Groepen van vier!

Spreekt Walter Stier de waarheid?

Kies drie bronnen die je argumentatie ondersteunen.

Veldslagen - WO II

Herken je de gebeurtenis? Belang voor verloop van de oorlog? 

Slag om Engeland (1940-1941) 

Aanval op Pearl Harbor 

(7-12-1941)

Market Garden

sept. 1944

D-Day 6-6-1944

Slag om Stalingrad okt. 1942 - feb. 1943

Planten Amerikaanse vlag - Mount Suribachi - Iwo Jima - maart 1945

Dekolonisatie - verzet tegen kolonialisme

Beantwoord voor jezelf de volgende vragen:

Hoe ontstond nationalisme in Europese koloniën?

Hoe kwamen nationalisten in verzet tegen het kolonialisme?

Welke invloed had de Tweede Wereldoorlog op het nationalisme?

Oefening Tv 9: Drie examenvragen