H14 Kracht en beweging KB

• Natuurkunde
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 4

H14 KRACHT EN BEWEGING

14.1 EENPARIGE BEWEGING

EENPARIGE BEWEGING

Een beweging waarvan de snelheid constant blijft

EENPARIGE BEWEGING

Bij een eenparige beweging verandert de snelheid niet: die blijft de hele tijd constant. Als je de gemiddelde snelheid kent, weet je meteen hoe groot de snelheid op elk moment van de beweging was. Bij een eenparige beweging geldt dus: 

EENPARIGE BEWEGING

In deze formule staat v voor de snelheid op elk (!) moment van de beweging en t voor de tijd die nodig was voor het afleggen van de afstand s. 

OMREKENEN

van m/s naar km/h en van km/h naar m/s

14.1 EENPARIGE BEWEGING

TERUGBLIK 14.1 EENPARIGE BEWEGING

grootheid	symbool	eenheid	symbool
afstand	s	meter kilometer	m km
tijd	t	seconden uren	s h
snelheid	v	meter per seconde kilometer per uur	m/s km/h

TERUGBLIK 14.1 EENPARIGE BEWEGING

• EENPARIGE BEWEGING = Een beweging waarvan de snelheid constant blijft.
• Vgem = s / t
• de snelheid meten we in m/s of in km/h
• Omrekenen van m/s naar km/h = x 3,6
• Omrekenen van km/h naar m/s = : 3,6

Het (s,t)-diagram van een eenparige beweging

Het (v,t)-diagram van een eenparige beweging.

AAN HET WERK

Waar: Maak in je werkboek op bladzijde 147

Wat: opdrachten 8, 11, 14

Klaar: maak op de computer de TEST-JEZELF van paragraaf 1

Veel succes

H14 Kracht en beweging

H14.2 Versnellen en vertragen

14.2 VERSNELLEN EN VERTRAGEN

TERUGBLIK 14.1 EENPARIGE BEWEGING

• EENPARIGE BEWEGING = Een beweging waarvan de snelheid constant blijft.
• Vgem = s / t
• de snelheid meten we in m/s of in km/h
• Omrekenen van m/s naar km/h = x 3,6
• Omrekenen van km/h naar m/s = : 3,6

LEERDOELEN 14.2

• Je kunt beschrijven wat een eenparig versnelde beweging en een eenparig vertraagde beweging is.
• Je kunt berekeningen maken met de gemiddelde snelheid, de afgelegde weg en de tijd.

14.2 VERSNELDE BEWEGING

14.2 VERSNELDE BEWEGING

• Bij een eenparig versnelde beweging neemt de snelheid per seconde gelijkmatig toe.
• Je kunt dan de afstand die de auto tijdens de versnelling aflegt uitrekenen met: s = v(gem) x t
  
• De gemiddelde snelheid tijdens de versnelling kun je berekenen met: v(gem) = (vb+ ve) : 2

14.2 VERTRAAGDE BEWEGING

14.2 VERTRAAGDE BEWEGING

• Bij een eenparig vertraagde beweging neemt de snelheid per seconde gelijkmatig af.
  
• Je kunt dan de afstand die de auto tijdens de vertraging aflegt uitrekenen met: s = v(gem) x t
  
• De gemiddelde snelheid tijdens de versnelling kun je berekenen met: v(gem) = (Vb + Ve) : 2

GEMIDDELDE SNELHEID BEREKENEN

Een auto passeert het bord 'einde bebouwde kom'.

De automobilist drukt het rempedaal in.

In 4,5 seconden loopt de snelheid terug van 80 naar 50 km/h.

Je mag ervan uitgaan dat de beweging eenparig vertraagd is.

Bereken hoe groot de gemiddelde snelheid is.

OPLOSSING

• v(begin) = 80 km/h
  
• v(eind) = 50 km/h
  
• v(gem) = (v(begin) + v(eind)) : 2
  
• v(gem) = (80 + 50) : 2
• v(gem) = 65 km/h

VRAGEN

Wanneer noem je een beweging eenparig vertraagd?

1. Als de snelheid constant zeer langzaam is
2. als de snelheid gelijkmatig afneemt
3. als de snelheid steeds langzamer afneemt

Met welke formule bereken je de gemiddelde snelheid?

Een deelnemer zwemt 3,8 km in 2 uur.
Bereken zijn gemiddelde snelheid.

14.3 AANDRIJVEN EN TEGENWERKEN

LEERDOEL

Je kunt aandrijfkrachten en tegenwerkende krachten op een bewegend voorwerp onderscheiden.

AANDRIJFKRACHTEN

TEGENWERKENDE KRACHTEN

QUIZ

https://quiz.ntr.nl/quiz/start/quiz_id/220

Als je fietst bij windstil weer heb je geen last van luchtwrijving.

1. WAAR
2. NIET WAAR

Als je fietst heb je altijd tegenwerkende krachten, zoals de luchtwrijving en de rolwrijving.

1. WAAR
2. NIET WAAR

Als je een fiets hebt met brede banden is de rolwrijving op alle soorten ondergrond gelijk.

1. WAAR
2. NIET WAAR

LEERDOEL

Je kunt de nettokracht samenstellen van krachten die langs een lijn werken.

NETTOKRACHT

LEERDOEL

Je kunt de soort beweging van een voorwerp beredeneren aan de hand van de nettokracht die op dat voorwerp werkt.

Voortstuwende kracht

Tegenwerkende kracht

EENPARIGE BEWEGING

VERSNELDE BEWEGING

VERTRAAGDE BEWEGING

QUIZ

https://quiz.ntr.nl/quiz/start/quiz_id/220

Een vliegtuig vliegt van New York naar Londen.
Tijdens de aanloop voor het opstijgen op de startbaan is de nettokracht:

1. Naar voren gericht
2. Naar achteren gericht
3. 0 Newton

Een vliegtuig vliegt van New York naar Londen.
Tijdens het grootste deel van de vlucht (wanneer het vliegtuig met een constante snelheid vliegt) is de nettokracht:

1. 0 Newton
2. Naar voren gericht
3. Naar achteren gericht

Op de auto werken wrijvingskrachten Fw = 120 N en een stuwkracht Fs = 600 N
Hoe groot is de netto-kracht?

Op de auto werken wrijvingskrachten Fw = 120 N en een stuwkracht Fs = 600 N.

Wat voor soort beweging is dit?

1. eenparige beweging
2. versnelde beweging
3. vertraagde beweging

VERSNELLEN

• Aandrijvende kracht is groter dan tegenwerkende kracht.
• Het verschil tussen deze 2 krachten = resultante
• Je snelheid wordt groter.
• = versnelde beweging

EENPARIGE BEWEGING

• Je rijdt aan dezelfde snelheid vooruit.  Je gaat niet sneller en niet trager.  De aandrijvende kracht = tegenwerkende kracht.
• Resultante = 0 Newton

VERTRAGEN

• Tegenwerkende kracht is groter dan de aandrijvende kracht.
• Snelheid neemt af.

Schrijf 2 dingen op die je deze les geleerd hebt.

SAMENVATTING

• AANDRIJFKRACHT: bijvoorbeeld spierkracht.
• TEGENWERKENDE KRACHT: bijvoorbeeld luchtwrijving, rolwrijving en wrijvingskracht.
• NETTO KRACHT: alle krachten bij elkaar optellen die op een voorwerp werken

SAMENVATTING

• VERSNELD: de aandrijfkracht is groter dan tegenwerkende krachten.
• EENPARIG: de aandrijfkracht is even groot als de tegenwerkende krachten.
• VERTRAAGD: de aandrijfkracht is kleiner dan de tegenwerkende krachten.
• TRAAGHEID: het verschijnsel dat een voorwerp zijn snelheid wil behouden.

AAN DE SLAG

WAT	Maak in It's Learning de opdrachten van paragraaf 14.3 zoals in de planner staan.
KLAAR	Maak dan de TEST JEZELF van paragraaf 14.3
HUISWERK	Maak alles af van paragraaf 14.3

TRAAGHEID

Natuurkundig verschijnsel dat een voorwerp zijn snelheid wil behouden.

TRAAGHEID

H14 Kracht en beweging

H14.4 Veiligheid in het verkeer

14.4 VEILIGHEID IN HET VERKEER

WAT GAAN WE DOEN?

De stopafstand berekenen

STOPAFSTAND

Stopafstand = reactie-afstand + remweg

STOPAFSTAND

Stoppen voor een zebrapad: eerst reageren, dan remmen.

wat kan reactietijd beinvloeden?

- vermoeidheid

- medicijngebruik

- ouder worden

- afgeleid worden

- alcoholgebruik

Veilige snelheid 

Bij het kiezen van een veilige snelheid moet je rekening houden met:

1. Het soort weg (binnen of buiten de bebouwde kom)
2. Het overige verkeer (voldoende afstand / rekening houden met overige verkeersdeelnemers)
3. Het weer (bij glad wegdek neemt stopafstand toe)
4. Bijzondere omstandigheden

Veiligheidsmaatregelen 

• Kooiconstructie
• kreukelzone
• Veiligheidsgordels
• Airbags

Door de remweg te vergroten, worden de krachten verdeeld.

De kracht op je lichaam wordt dan kleiner.

Veiligheidsmaatregelen - hoofd

• Veiligheidshelm

        Is opgebouwd uit een harde buitenkant

        (kooiconstructie) en absorberend 

        schuim (vergroten remweg)

• Hoofdsteun

        Voorkomt dat je hoofd naar achteren schiet als je van                        achteren wordt aangereden (traagheid)