230918 NA_e-learning_5 rollen

De 5 rollen van de leraar
1 / 49
next
Slide 1: Slide
Docent naar coachMiddelbare schoolhavoLeerjaar 5

This lesson contains 49 slides, with text slides.

Items in this lesson

De 5 rollen van de leraar

Slide 1 - Slide

Waarom 5 rollen
  • lerarengedrag is complex en wordt door deze indeling overzichtelijk;
  • reflecteren op de effectiviteit en gedrag wordt gemakkelijker;
  • per rol worden indicatoren gegeven voor kennis en vaardigheden; 
  • helpt te analyseren waarom een les goed of minder verliep;
  • sneller grip op een groep leerlingen;
  • door bewustwording van eigen gedrag en effect daarvan op lln kan de leraar gerichter sturen;
  • helpt om te checken hoe effectief leraargedrag is op de lln;
  • geeft handvatten voor een gemeenschappelijke taal in de school.

Slide 2 - Slide

Uit onderzoek 
o Fasen van groepsvorming - groepsdynamica Tuckman/Van Overveld
o Klassenmanagement - Veenman
o Lerareneffectiviteit - Muijs
o Breinleren - Atkinson en Shiffrin, Crone

Slide 3 - Slide

Wat is een goede les
Uitgangspunten goede les:
 De leraar bezit kennis van de ontwikkeling van leerlingen, hun behoeften, leertheorieën, de strategieën die impact hebben op de leerresultaten, de breinfuncties, de vakinhoud en vakdidactiek;
 De leraar kan die kennis in diverse situaties flexibel toepassen;
 De leraar kan, door te reflecteren op het effect van zijn gedrag, zijn aanpak aanpassen en creatief omgaan met die kennis;
Het resultaat van de goede les is dat leerlingen in een positieve sfeer hebben geleerd. Het gedrag van de leerlingen laat zien hoe effectief de leraar is. Watzlawick.

Slide 4 - Slide

Leerlijn leraar
niveau 1 ( 5 rollen) - 2 jaar
niveau 2 - 5 jaar
niveau 3 en 4 - na 5 jaar

Slide 5 - Slide

Basishouding
analyse
reflectie
interesse in de leerling


Slide 6 - Slide

Gastheer (5 min)
Doel:
Contact maken

Slide 7 - Slide

Gastheer (5 min)
  • Contact maken - relatie, veiligheid, verbondenheid
  • Positie bepalen - begin vd les (deur), rondlopen 
  • gangcultuur buitenlaten (oortjes, smartphones in tel tas, druk gedrag, jassen)
  • spiegelneuronen 
  • Tip: gebruik app zoals bijv class dojo of class charts

Slide 8 - Slide

Waarom contact maken
ZDT-Ryan & Deci

Slide 9 - Slide

spiegelneuronen

Slide 10 - Slide

spiegelneuronen
non verbaal denk aan:
facial feedback (oogcontact, glimlachen bij de deur) - overnemen van emotie achter mimiek

Tip:
laat je filmen of kijk hoe lln op je reageren

Slide 11 - Slide

in de praktijk
  • Leerlingen nemen geen spullen voor zich
  • Leerlingen komen druk binnen
  • leerling groet niet en maakt geen oogcontact
  • Leerlingen blokkeren de ingang
  • Telefoon, jas, pet etc
  • Er is veel onrust in de groep - door wie of wat? 
  • een leerling vraagt meteen iets - uitgestelde aandacht

Slide 12 - Slide

Wat doet een goede gastheer
op tijd
leer de namen van lln
observeer de lln
positie kiezen in de klas
wees alert op ongewenst gedrag
toon interesse in de belevingswereld van lln - niet alleen in de klas maar ook in de school


Slide 13 - Slide

Presentator (max 2 min)
Doel:
1. Motiveren voor de les
2. Gedragscode 
3. Leerdoelen meedelen

Slide 14 - Slide

Presentator (max 2 min)
Leiderschapsgedrag - Non-verbaal (80%)
Pakkende openingszin -
Eerste overtreder - hier toelichten
De code afspreken (Doyle, 1984)
Leerdoelen noemen



Slide 15 - Slide

Openingszinnen
De foto: met een foto in je hand of op het digibord wek je bij binnenkomst direct de interesse van leerlingen. Een mooi begin van een gesprek.
De stem: laat een geluidsfragment afspelen terwijl je zelf nog niet in de klas bent. Dit fragment kan een opdracht of een verborgen boodschap bevatten.
De prop: op elke tafel ligt een leeg (proefwerk)blad. De leerlingen schrijven hier een vraag op. Wat vind je nog moeilijk of wat wil je nog leren of weten? De leerlingen maken een prop van dit blad en gooien op jouw teken deze prop in een doos.
De koffer: neem een voorwerp wat met de lesstof te maken heeft mee in een gesloten koffer. Dit wekt meteen de nieuwsgierigheid - unboxing
Bron - ‘Een goed begin is het halve werk, 25 lesopeningen voor het voortgezet onderwijs’. 

Slide 16 - Slide

Openingszinnen
Quizvragen mbv socrates of mentimeter
Demonstratie van iets - scheikunde, biologie
filmpje met kijkvraag




Slide 17 - Slide

gedragscode
We laten elkaar uitpraten
We luisteren naar elkaar
We gaan respectvol met elkaar om

Slide 18 - Slide

In de praktijk
 Leerlingen worden niet stil - bijvoorbeeld moment van cijfers geven
 Ineens luistert de klas niet, normaal wel - incident of structureel
 Reageren op vragen zorgt voor chaos - dus uitstellen
 Informele leiders steken de kop op 
 leerlingen kijken glazig voor zich uit - lesdoel duidelijk? Instructie? Wat speelt er bij de lln? Enthousiaste opening?


Slide 19 - Slide

Wat doet een goede presentator
non-verbaal:
ga op een centrale plek staan
oogcontact - rondkijken 
lichaamstaal

verbaal:
verwachtingen uitspreken
pakkende openingszin of anders
balans tussen streng en vriendelijk
stemgebruik
hoge verwachtingen - pygmalion
noem ow, leerdoelen en programma
corrigeer eerste overtreder



Slide 20 - Slide

Didacticus (max 10 min)
Doel:
Kennis, vaardigheden en attitudes (manieren om te leren) overdragen


Slide 21 - Slide

Didacticus 
3 fasen model Voordoen, activeren, overlaten – activeren wordt vaak overgeslagen. Zijn er nog vragen? Hier denkvragen stellen en feedback geven - dan overlaten en stappenplan wanneer lln vastlopen
 Complete of volledige instructie (Ebbens en Ettekoven)
 Piramide Bales

Slide 22 - Slide

Piramide van Bales

Slide 23 - Slide

3 fasen
Fase 1: voordoen
Fase 2: activeren
Fase 3: overlaten

Slide 24 - Slide

3 fasen
Fase 1: voordoen
  verschillende manieren (uitleggen, voordoen, hardop denken)
Fase 2: activeren
  onderwijsleergesprek - denkvragen stellen - lagere orde en hogere orde vragen - tax Bloom - om te kijken waar lln staan
  feedback geven
Fase 3: overlaten/complete instructie

Slide 25 - Slide

Complete instructie
Wat?
Doel en opdracht
Hoe?
schrijven, tekenen, lezen, overleggen
Hoelang?
15 minuten
Hulp?
Internet, antwoordbladen, buurman, leraar
Klaar?
vervolgopdracht
Resultaat?
opdracht verbinden aan leerdoel

Slide 26 - Slide

In de praktijk
  • lln hebben het niet begrepen blijkt later in de les - zijn er nog vragen?
  • lln vergeten uitleg
  • geen denktijd
  • vingers opsteken
  • uitgestelde aandacht - niet oberen - gebruik de tijd voor jezelf tijdens zelfstandig werken
  • Verkeerde vraaggewoonten p127
  • lln gaan meteen praten na instructie - looproute
  • Kijk wat werkt qua werkvorm - afhankelijk van de klas - soms in stilte werken

Slide 27 - Slide

Verkeerde vraaggewoonten
  • de eigen vragen beantwoorden
  • stapelvragen
  • onvoldoende denktijd
  • suggestieve vragen
  • raadvragen stellen
  • geen individuele aanspreekbaarheid
  • onmiddelijk de beurt doorgeven na fout antwoord of aarzeling


Slide 28 - Slide

Wat doet een goede didacticus
  • maak een lesplan inclusief leerdoelen
  • visualiseer de lesstof
  • check of lln de stof begrijpen 

Slide 29 - Slide

Pedagoog (hele les)
Doel:
Zorgen voor een goede (werk)orde en veilig klimaat

Slide 30 - Slide

Pedagoog (hele les)
Veilig klimaat:
o Leerklimaat
o leefklimaat
 Gut-model
 Correctieladder
 Drieslagregel

Slide 31 - Slide

gedragscode
We laten elkaar uitspreken
We luisteren naar elkaar
We gaan respectvol met elkaar om

Slide 32 - Slide

Pedagoog
Formuleer regels positief ipv wat niet mag

Slide 33 - Slide

Veilig klimaat gaat over
Leerklimaat (hoe leren we)
de factoren in de omgeving die het leren bevorderen
Leefklimaat (hoe gaan we met elkaar om)
de factoren in de omgeving die een prettige en respectvolle omgang met elkaar bevorderen

Slide 34 - Slide

GUT-model

Slide 35 - Slide

Gevaar
verbaal geweld
fysiek geweld
stapelen

Slide 36 - Slide

Thuis
geen jas in de klas
geen voeten op tafel
aankijken
beleefd aanspreken
schoolregels - wat zijn de uitgangspunten vd school?


Slide 37 - Slide

Uitdaging
leerlingen zoeken grenzen op - willen in discussie bijvoorbeeld over 'thuis' regels over schoolregels of over jouw regels in de les. 
Zet hier correctieladder in
Denk van tevoren na - wat zijn de schoolregels, wat zijn mijn regels, wat vind ik normaal gedrag en wat niet?

Slide 38 - Slide

Correctieladder

Slide 39 - Slide

Drieslag regel
Ik hoor je/ zie je…………

De regel is………….
Dus stop daarmee!



Slide 40 - Slide

In de praktijk
  • Bij een andere docent mag het wel
  • Hij krijgt geen straf en ik wel
  • Bij wegsturen gebeurt er niks
  • Onvoorspelbaar leraargedrag
  • kruisjes

Slide 41 - Slide

Pedagoog
Benoem verwachtingen van gedrag positief
geef positieve feedback op inspanning
Probleemgedrag tackelen volgens Muijs:
1. Negeer
2. Afleiden
3. Herhaal instructie, regels of procedure

Slide 42 - Slide

Wat doet een goede pedagoog
  • humor - met een goed gevoel voor humor kun je negatief gedrag klein houden of ombuigen
  • keuze bieden - Je mag kiezen, je komt alleen vooraan zitten of je gaat nu opletten
  • leer de namen van leerlingen zo snel mogelijk
  • geef aandacht aan positief gedrag en zo min mogelijk aan negatief
  • wordt proportioneel boos - fase storming
  • geef het goed voorbeeld - modeling

Slide 43 - Slide

Afsluiter (max 4 min)
Doel:
Zorgen dat de les goed wordt afgesloten


Slide 44 - Slide

Afsluiter (max 4 min)
Komt einde les terug op:
 Leerdoelen 
o Laat lln zicht- en hoorbaar maken hoe ze geleerd hebben
 Wat heb je geleerd
o Herhaling – breinleren - beter onthouden  
o vragen
 Hoe heb je geleerd
o Bevordert zelfregulatie - geeft informatie over leerstrategieen en metacognitieve vaardigheden
o Door te luisteren, overleggen, te doen
 Wat heeft het opgeleverd
 Hoe heb je het ervaren?
 Positieve feedback op inspanning
 Sluit op tijd af – opruimen en inpakken

Slide 45 - Slide

Leerdoelen terugblik
 Leerdoelen Clarke, Timperley en Hattie belangrijke elementen:
o Deel ze met lln
o Maak doelen passend
o Zoek passende activiteiten
o Eindig de les met een verwijzing naar het doel en de voortgang
o Laat lln zicht- en hoorbaar maken hoe ze geleerd hebben

Slide 46 - Slide

In de praktijk
  • de aandacht verslapt bij het herhalen van de doelen - evt tussentijds afsluiten, voorkom saaie herhaling aan het eind
  • lln weten niet hoe ze geleerd hebben - leer strategieen aan, benoem ze en help lln
  • lln gaan bij de deur staan en zijn druk - zorg dat je planning klopt, benoem hoe je wil dat lln zich gedragen aan het eind, zorg dat je hierop toeziet.

Slide 47 - Slide

Wat doet een goede afsluiter
  • bedenk vooraf een aantal vragen of leuke werkvorm hoe je de les wil afsluiten
  • zorg dat de lessen in een groter geheel passen en benoem dit - rode draad
  • denk na over het huiswerk en het doel ervan - flipping the classroom?
  • stop op tijd
  • vat samen of laat samenvatten (inhoud en proces)
  • blik vooruit
  • benoem het gedrag dat je wil zien aan het einde vd les (opruimen, praten, stoelen)
  • neem afscheid vd lln en geef ze waar mogelijk/nodig feedback

Slide 48 - Slide

Afsluiter

Slide 49 - Slide