Thema 4 - Taal nader bekeken - 4.Examenvragen beantwoorden

• Nederlands
• Secundair onderwijs

Thema 4 - Taal nader bekeken

Thema 4 - Taal nader bekeken

Een boek kiezen

• Examenvragen beantwoorden
• signaalwoorden

Antwoorden vergelijken

open vragen

Welke score geven jullie?

Je krijgt een vraag met drie antwoorden over het thema Zakelijke communicatie

• Geef de antwoorden een score op drie. 
• Waarom geef je deze score? Bespreek
  

pg.34

Het antwoord is te beknopt

Vraag: Wat wordt er bedoeld met het begrip taalregister? Leg de term in je eigen woorden uit en geef een duidelijk voorbeeld.

• Het antwoord is te beknopt: schrijf volzinnen en verzorg je taal
• Tip: onderstreep de vraagwoorden en werkwoorden in de zin zodat je goed weet welke informatie van je verwacht wordt. 

pg.34

Het antwoord is te beknopt

• Het antwoord is te uitgebreid: geef enkel antwoord op wat in de vraag staat. 
• Tip: onderstreep de vraagwoorden en werkwoorden in de zin zodat je goed weet welke informatie van je verwacht wordt. 

Vraag: Wat wordt er bedoeld met het begrip taalregister? Leg de term in je eigen woorden uit en geef een duidelijk voorbeeld.

pg.34

Het antwoord is te beknopt

• Dit is een duidelijk en volledig antwoord. 
• Tip: Geef enkel antwoord op wat wordt gevraagd, maar wees volledig. Antwoord alsof je leerkracht niets van het onderwerp afweet. 

Vraag: Wat wordt er bedoeld met het begrip taalregister? Leg de term in je eigen woorden uit en geef een duidelijk voorbeeld.

pg.34

Heb je nog tips voor je klasgenoten over vragen beantwoorden?

Extra vragen:

1. Heb je al eens een antwoord gegeven waarvan je zelf dacht dat het een goed antwoord was, maar waarvan de leerkracht vond dat het te uitgebreid was?
2. of te beknopt?
3. Wat vind je moeilijk aan vragen beantwoorden? 

Opdracht

Formuleer een antwoord op de vraag 

Het is duidelijk dat de woorden waar je voor kiest een effect hebben op mensen. Daarom kies je in sommige gevallen beter voor eufemismen.

Geef een reden waarom iemand voor een eufemisme zou kiezen

• Leg uit in 1-2 volzinnen.

• Geef ook een concreet voorbeeld.

Vergelijk je antwoord met 3 klasgenoten

Per groepje kiezen jullie het beste antwoord uit. 

pg.35

Per groep:
Het is duidelijk dat de woorden waar je voor kiest een effect hebben op mensen. Daarom kies je in sommige gevallen beter voor eufemismen.
Geef een reden waarom iemand voor een eufemisme zou kiezen en geef een concreet voorbeeld.

Een goed antwoord formuleren

stappenplan

Wat is jouw resultaat?

pg.35

Wat was je resultaat?

Ik antwoordde meestal a of b.

Ik antwoordde meestal c of d.

Resultaat

Antwoordde je meestal a of b? 

• Je bent al vrij sterk in het formuleren van een goed en gestructureerd antwoord op de vraag. Gebruik deze les om je vaardigheden nog te versterken.

Antwoordde je meestal c of d? 

• Het formuleren van een goed en gestructureerd antwoord is voor jou nog een werkpunt. Gebruik deze les om je op weg te helpen

Een goed antwoord formuleren

We doorlopen concrete tips om een goed antwoord te formuleren aan de hand van twee toetsvragen:

1. Wat is het verschil tussen een eufemisme en een dysfemisme? Leg uit waarom je voor een eufemisme en een dysfemisme kiest. Illustreer beide begrippen met een voorbeeld. 
2. In sommige gevallen komt het onbeleefd over om een verkeerd register te kiezen. Geef hier een voorbeeld van en leg uit waarom het verkeerd overkomt.

pg.36

open (examen)vragen beantwoorden

Om een goed examen af te leggen is het niet voldoende dat je genoeg gestudeerd hebt en de leerstof kent. Het is ook belangrijk dat je de vragen goed leest en dat je op een duidelijke en gestructureerde manier antwoordt. 

Het komt vaak voor dat een leerling een vraag niet aandachtig leest en daardoor een fout antwoord geeft. De informatie is correct, maar het antwoord is onvolledig, het geeft geen antwoord op de vraag of het bevat informatie die naast de kwestie is.

Daarom is het belangrijk dat je je vragen goed begrijpt, maar ook dat je de informatie goed structureert en duidelijk formuleert. Zo weet een leerkracht gelijk wat je bedoelt en is er geen verwarring mogelijk .

pg.41

Stap 1 - analyseer de vraag

Een goed antwoord formuleren

Opdracht: markeer de kernbegrippen die verwijzen naar de leerstof.

Onderstreep de woorden die de instructie aangeven.

1. Wat is het verschil tussen een eufemisme en een dysfemisme? Leg uit waarom je voor een eufemisme en een dysfemisme kiest. Illustreer beide begrippen met een voorbeeld. 
2. Wat wordt er bedoeld met het begrip taalregister? Leg de term in je eigen woorden uit. Stel dat je een verkeerd taalregister gebruikt, wat is het effect? Geef twee mogelijke effecten. 

pg.36

1. Wat is het onderwerp?

Om duidelijk te maken wat hete onderwerp van de vraag is, kan je de kernbegrippen markeren die verwijzen naar de leerstof. Voorbeeld:

1) Wat is het verschil tussen een formeel register en een informeel register? Illustreer ook telkens met een voorbeeld.

2) Wat wordt er bedoeld met het begrip taalregister? Leg de term in je eigen woorden uit. Stel dat je een verkeerd taalregister gebruikt, wat is het effect? Geef twee mogelijke effecten. 

• De twee vragen gaan over hetzelfde deel van de leerstof, maar in het antwoord op de eerste vraag moet je twee begrippen vergelijken, terwijl je in het antwoord op de tweede vraag één begrip moet uitleggen.
  

pg.41

2. Wat is de instructie?

Als je de vraag analyseert, zal ook duidelijk worden wat je precies moet doen. Besteed daarom aandacht aan de woorden van de instructie, die je duidelijk vertelt wat er van je verwacht wordt. 

1) Wat is het verschil tussen een formeel register en een informeel register? Illustreer ook telkens met een voorbeeld.

2)Wat wordt er bedoeld met het begrip taalregister? Leg de term in je eigen woorden uit. Stel dat je een verkeerd taalregister gebruikt, wat is het effect? Geef twee mogelijke effecten. 

• In het antwoord op de eerste vraag moet je de drie begrippen vergelijken en voor elk begrip een voorbeeld geven. In het antwoord op de tweede vraag moet je één begrip verklaren? Je moet de theorie toepassen op een concrete situatie met een opsomming.

pg.42

2. Wat is de instructie?

Als je de vraag analyseert, zal ook duidelijk worden wat je precies moet doen. Besteed daarom aandacht aan de woorden van de instructie, die je duidelijk vertelt wat er van je verwacht wordt. 

1) Wat is het verschil tussen een formeel register en een informeel register? Illustreer ook telkens met een voorbeeld.

2) Wat wordt er bedoeld met het begrip taalregister? Leg de term in je eigen woorden uit.

• In het antwoord op de eerste vraag moet je de drie begrippen vergelijken en voor elk begrip een voorbeeld geven. In het antwoord op de tweede vraag moet je één begrip verklaren. 

pg.42

pas toe 

pg.36 

Stap 2 - maak een bouwplan

Een bouwplan opstellen

Noteer schematisch en in kernwoorden welke informatie je in je antwoord zal verwerken.

1. Wat is het verschil tussen een eufemisme en een dysfemisme? Leg uit waarom je voor een eufemisme en een dysfemisme kiest. Illustreer beide begrippen met een voorbeeld. 
2. Wat wordt er bedoeld met het begrip taalregister? Leg de term in je eigen woorden uit. Stel dat je een verkeerd taalregister gebruikt, wat is het effect? Geef twee mogelijke effecten. 

pg.37

2. Maak een bouwplan

Als je de vraag ontleed hebt, weet je ook hoe je het antwoord moet opbouwen. Bij een vergelijking bijvoorbeeld weetje dat je twee of meer elementen tegenover elkaar moet plaatsen en gelijkenissen en verschillen bespreken.

3. Bedenk hoe je de informatie gaat presenteren

• Voor lange antwoorden is het handig om je antwoord eerst schematisch in kernwoorden uit te schrijven. Dat noemen we een bouwplan.
• Op die manier maak je voor jezelf duidelijk of je in je antwoord doet wat er van je verwacht wordt. Bovendien zorg je dat je antwoord logisch opgebouwd zal zijn.

pg.43

2. Maak een bouwplan

Als je de vraag ontleed hebt, weet je ook hoe je het antwoord moet opbouwen. Bij een vergelijking bijvoorbeeld weetje dat je twee of meer elementen tegenover elkaar moet plaatsen en gelijkenissen en verschillen bespreken.

3. Bedenk hoe je de informatie gaat presenteren

• Voor lange antwoorden is het handig om je antwoord eerst schematisch in kernwoorden uit te schrijven. Dat noemen we een bouwplan.
• Op die manier maak je voor jezelf duidelijk of je in je antwoord doet wat er van je verwacht wordt. Bovendien zorg je dat je antwoord logisch opgebouwd zal zijn.

pg.43

Stap 3 - formuleer je antwoord

Signaalwoorden en verwijswoorden

signaalwoorden

Signaalwoorden verbinden zinnen of tekstdelen en geven aan wat voor verband er tussen die zinnen of tekstdelen bestaat. Ze ‘signaleren’ bijvoorbeeld een volgorde in de tijd, een opsomming, een tegenstelling, een voorwaarde of een oorzaak-gevolgrelatie.

De laatste decennia is het aantal paarden in Vlaanderen sterk toegenomen. Land- en

tuinbouwgronden worden bijvoorbeeld vaker gebruikt voor recreatieve en professionele

kan positieve economische gevolgen hebben, maar leidt er dikwijls toe dat het landschap

een rommelige aanblik krijgt. Bovendien kan het fenomeen een bedreiging vormen voor de

professionele land- en tuinbouw. een rommelige aanblik krijgt. 

pg.39

Vandaag zijn we niet op school. Bijna de helft van de klas is ziek.

pg.38

De professor zet alle materialen klaar. Hij doet zijn labojas aan. Hij overloopt de werkwijze van
het proefje.

pg.38

De meeste Belgen eten om zes uur. Belgische vrijgezellen eten meestal om half acht.

pg.38

Tsjechië is een mooi land. Ik wil er niet wonen.

pg.38

Voor roeien heb je sterke arm- en beenspieren nodig. Ik doe veel aan krachttraining.

pg.38

Ik wil niet mee op vakantie. Ik heb er geen zin in. Ik heb er geen geld voor. Het mag niet van mijn ouders.

pg.39

In veel landen is discrimineren verboden. In Nederland is dit ook het geval.

pg.39

In de meeste pretparken worden attracties goed gecontroleerd. Achtbanen worden dagelijks
nagekeken door technisch personeel.

pg.39

oorzaak-gevolg

concluderend

opsommend

voorbeeld

verschil

want

Eerst

vervolgens

ten slotte

maar

Hoewel

Aangezien

ten eerste

ten tweede

ten derde

omdat

bijvoorbeeld

dus

pg.39

pg.45

pg.45

Inoefenen

Maak de oefening op signaalwoorden:

Thema's - Thema 4 

• Signaalwoorden en verwijswoorden oefenen

Stap 3 - formuleer je antwoord

4. Herhaal de kernbegrippen uit de vraag

In je eerste zin herhaal je het best de kernbegrippen uit de vraag. Dat zet je meteen op weg om de vraag goed te beantwoorden.

Voorbeeld:

1) Wat is het verschil tussen een formeel register en een informeel register? Illustreer ook telkens met een voorbeeld.

• Een formeel register is ...

2) Wat wordt er bedoeld met het begrip taalregister? Leg de term in je eigen woorden uit. Stel dat je een verkeerd taalregister gebruikt, wat is het effect? Geef twee mogelijke effecten.

• Taalregister betekent ...

pg.44

5. Geef verbanden weer

In je eerste zin herhaal je het best de kernbegrippen uit de vraag. Dat zet je meteen op weg om de vraag goed te beantwoorden.

Voorbeeld:

1) Wat is het verschil tussen een formeel register en een informeel register? Illustreer ook telkens met een voorbeeld.

• Een formeel register is ...

2) Wat wordt er bedoeld met het begrip taalregister? Leg de term in je eigen woorden uit. Stel dat je een verkeerd taalregister gebruikt, wat is het effect? Geef twee mogelijke effecten.

• Taalregister betekent ...

pg.44

6. Formuleer neutraal

7. Schrijf correct Nederlands

• Zorg ervoor dat je antwoord precies is: gebruik de juiste termen zoals je ze geleerd hebt.
• Gebruik geen vage woorden die op onzekerheid wijzen (misschien, nogal).
• Formuleer je antwoord neutraal en objectief: vermijd woorden met een negatieve of positieve gevoelswaarde.
• Ook in examenantwoorden moet je letten op je taal. Fouten komen slordig over en voor Nederlands worden er punten voor afgetrokken.

pg.47

examenvragen 

beantwoorden

Beantwoord de volgende vragen. Doe dit in de bookwidget. 

1. Wat is het verschil tussen een eufemisme en een dysfemisme? Leg uit waarom je voor een eufemisme en een dysfemisme kiest. Illustreer beide begrippen met een voorbeeld. 
2. In sommige gevallen komt het onbeleefd over om een verkeerd register te kiezen. Geef hier een voorbeeld van en leg uit waarom het verkeerd overkomt.

Thema's - Thema 4 

• open vragen beantwoorden: vraag 1
• open vragen beantwoorden: vraag 2

proefexamen

Beantwoord de volgende vragen. Doe dit in de bookwidget. 

1. Wat is het verschil tussen een eufemisme en een dysfemisme? Leg uit waarom je voor een eufemisme en een dysfemisme kiest. Illustreer beide begrippen met een voorbeeld. 
2. In sommige gevallen komt het onbeleefd over om een verkeerd register te kiezen. Geef hier een voorbeeld van en leg uit waarom het verkeerd overkomt.

Thema's - Thema 4 

• open vragen beantwoorden: oefening