Industriele revolutie - de sociale kwestie - de blauwe knoop

• Geschiedenis
• Mens & Maatschappij
• Middelbare school
• vmbo t, mavo, havo, vwo
• Leerjaar 2-6

- de blauwe knoop

De Blauwe Knoop - waarom was er in Nederland een strijd tegen alcoholgebruik?

De sociale kwestie

De industrialisatie van Nederland

Klassensamenleving: dronk alleen de arbeidersklasse? Waarom denk je dat?

Volkshuisvesting: waarom zat vader liever in de kroeg dan thuis?

Verschillen tussen man en vrouw: waarom zat moeder nooit in de kroeg? Wat kon een vrouw eraan doen als haar man al het geld opdronk?

De hogere klassen dronken evenzogoed veel. Misschien wat sjiekere drankjes zoals wijn, Cognac of Absint. 

De hogere klassen zaten ook op sjiekere plekken. Het terras was recent 'uitgevonden'.

Hoe liet je weten dat je geen alcohol drinkt?

De blauwe knoop

Je zou het op je jasje kunnen spelden...

Hoe liet je weten dat je geen alcohol drinkt?

Nu

waarom was er in Nederland een strijd tegen alcoholgebruik?

Wat: 

1. zelf bronnen lezen
2. moeilijke woorden opzoeken
3. bronnen analyseren
4. conclusie schrijven

Waarom?

Als je veel traint wordt je vanzelf beter. Dus beter worden in toetsvragen beantwoorden kan alleen als je veel oefent met bronnen lezen en met schrijven.

Hoe:

Werk in viertallen. Verdeel het werk. Lees de bron en vul het werkblad in. Kom je moeilijke woorden tegen? Noteer die op het blad met moeilijke woorden.

waarom was er in Nederland een strijd tegen alcoholgebruik?

Tussenbespreking

Wat zijn de raarste woorden?

Hebben we al een beeld van die tijd?

- hoe voelden arbeiders zich?

- Waarom probeerde Domela Nieuwenhuis uit te leggen waarom alcohol slecht was?

Nabespreken

Waren de teksten moeilijk, goed te doen, makkelijk?

Moest je veel schrijven? Lukte het je goed om op papier te krijgen wat je bedoelde?

Denk je dat trainen met lezen van bronnen en schrijven zoals vandaag, echt gaat helpen bij een toets?

Vind je dat nu meer snapt over hoe mensen ongeveer 100 jaar geleden leefden, of niet?

Verantwoording en contact

Werkvorm geïnspireerd op project Reading Like A Historian, Stanford History Education Group. 

 

Je kunt losse delen gebruiken uit deze les of alles gebruiken, wellicht verdeeld over meerdere lesuren. In de (uitklapbare) gele notitie blokjes (onderin beeld) heb ik vragen geplakt die jezelf kunt gebruiken als introductie bespreking met de klas. Op maat maken voor het leerjaar en niveau. 

Met deze werkvorm probeer ik te stimuleren dat de leerlingen zoveel mogelijk lezen en schrijven. 

Voor vragen, aanvullingen en printbaar materiaal: [e-mail]