4.1 Waarnemen

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 3

H4 Waarnemen en reageren

Leerdoelen 4.1 Waarnemen

• Je kunt met voorbeelden het verschil uitleggen tussen inwendige en uitwendige prikkels.
• Je kunt beschrijven welke prikkels de verschillende zintuigen opvangen en verwerken.
• Je kunt de functie van zintuigen beschrijven.
• Je kunt uitleggen hoe je lichaam prikkels verwerkt.
• Je kunt uitleggen waardoor je zintuigen niet alle prikkels doorgeven.

Prikkels

Alle informatie uit je omgeving.

Uitwendige prikkels:

• Komen van buiten je lichaam
• Geur, licht, geluid, kou, warmte

Inwendige prikkels:

• Komen uit je lichaam zelf
• Honger, dorst, pijn, hormonen

Zintuigen

Vangen prikkels op

Elk zintuig is gevoelig voor één soort prikkel

Bron 2

Zenuwstelsel

Hersenen, ruggenmerg, zenuwen

Impulsen: prikkel vanuit zintuig die is omgezet in een elektrische stroom

Zintuig -> hersenen, via:

Zenuwen: bundel van duizenden dunne 'draadjes' 

Neuronen: zenuwcellen

Lange uitlopers: zodat impulsen héél snel kunnen worden doorgegeven = snelle reactie mogelijk.

Het verwerken van prikkels

Zenuwstelsel: hersenen, ruggenmerg en zenuwen

1. Prikkel
2. Zintuig (prikkel -> impuls)
3. Impulsen via zenuwen naar
4. Centraal zenuwstelsel: ruggenmerg -> hersenen = bewust zijn en waarnemen
5. Impulsen via zenuwen naar
6. Spieren = reactie

Bewustwording

1. Prikkel -> zintuig -> impuls
2. -> zenuw -> via ruggenmerg en hersenstam naar grote hersenen 
3. Bewustwording
4. -> impulsen -> zenuw -> spier
5. Reactie

Gedrag = alle reacties op prikkels samen (gestuurd vanuit je hersenen)

Motivatie en gewenning

Bron 5

Drempelwaarde: minimale sterkte van een prikkel (om zintuigen impulsen naar hersenen te laten sturen)

• Gewenning: constante prikkel -> minder impulsen
• Motivatie: drempelwaarde verlagen

Leerdoelen 4.1 behaald??

• Je kunt met voorbeelden het verschil uitleggen tussen inwendige en uitwendige prikkels.
• Je kunt beschrijven welke prikkels de verschillende zintuigen opvangen en verwerken.
• Je kunt de functie van zintuigen beschrijven.
• Je kunt uitleggen hoe je lichaam prikkels verwerkt.
• Je kunt uitleggen waardoor je zintuigen niet alle prikkels doorgeven.

Het huiswerk di 25 maart 2e les

Aantekeningen 4.1 afmaken.

Bestudeer blz. 8 t/m 14.

Maken + nakijken opdr. 6, 7, 9, 12, 14, 16, 17 en 18.