1.3 samenvatten

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 4

1.3 Samenvatten

(p. 48) IN DEZE PARAGRAAF LEER JE:

• hoofd- en bijzaken herkennen;
• onderscheid maken tussen hoofd- en bijzaken;
• hoofdzaken ordenen.

Wat zet je in een samenvatting?

1. bijzaken
2. hoofdzaken

Lees tekst 1 (p. 44) verkennend.

Markeer steeds de eerste en de laatste zin.

Hoofdzaken

Niet alle informatie in een tekst is even belangrijk.

De belangrijkste informatie in een tekst of alinea noem je de hoofdzaak. 

De hoofdzaak van een alinea noemen we de kernzin. De kernzin staat vaak vooraan of achteraan in de alinea.

en bijzaken

De minder belangrijke informatie noem je bijzaken. In alinea's zijn dat de zinnen die een toelichting zijn op de kernzin. 

In een samenvatting kun je die toelichting weglaten.

Is de volgende informatie uit tekst 1 een hoofdzaak of een bijzaak?

Boeken lezen is een vrijetijdsbesteding.

1. hoofdzaak
2. bijzaak

Is de volgende informatie uit tekst 1 een hoofdzaak of een bijzaak?

Lezers leven langer dan niet-lezers.

1. hoofdzaak
2. bijzaak

Is de volgende informatie uit tekst 1 een hoofdzaak of een bijzaak?

Het onderzoek stond in het wetenschappelijke tijdschrift Social Science and Medicine.

1. hoofdzaak
2. bijzaak

Is de volgende informatie uit tekst 1 een hoofdzaak of een bijzaak?

Alleen personen van vijftig jaar of ouder deden mee met onderzoek.

1. hoofdzaak
2. bijzaak

Samenvattingsvragen

Tijdens het CE moet je onder andere vragen bij teksten beantwoorden. Sommige vragen gaan over samenvatten. Deze vragen toetsen of je:

• hoofdzaken in een tekst kunt herkennen;
• hoofdzaken en bijzaken kunt onderscheiden;
• tekstgedeelten in de juiste volgorde kunt zetten;

Samenvattingsvragen

De examenvragen over samenvatten kunnen verschillende vormen hebben:

• meerkeuzevragen;
• volgordevragen;
• schemavragen;
• open vragen.

Stappenplan samenvattingsvragen

• Kijk goed in de vraag over welk tekstgedeelte het gaat.
• Lees dat tekstgedeelte nog een keer nauwkeurig.
• Let op signaalwoorden en bepaal welk tekstverband ze aangeven.
• Bepaal per alinea de kernzin (hoofdzaak) en de toelichting (bijzaken).
• Beantwoord de vragen.

Opdrachten maken

Blz. 44 t/m blz. 53