Schrijfstijl Oefenbetoog Stijlfiguren

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 5

S

T

IJ

L 

Even lezen...

Planning komende tijd

Geen Nederlands:

Do 7 nov. + ma 11 nov. di 12 nov. (ivm SE-week 1)

Do 14 nov. (ivm toetsweek mbo).

Maandag 18 november: SE1

Dinsdag 19 november: SE1 (?)

Do 21 nov. + ma 25 nov.: les

Di 26 november: SE1

Wat gaan we vandaag doen?

- Oefenbetogen bekijken (SE1)

- Schrijfstijl: Wat is het? Je herkent verschillende schrijfstijlen in teksten. (SE4)

- Stijlfiguren: Welke zijn er? Wat houdt elke stijlfiguur in? Je past je kennis van 3 stijlfiguren toe in een opdracht. (SE3/CE)

- Documentatiemap maken (SE1)

Oefenbetogen bekijken

1. Je krijgt een oefenbetoog van een klasgenoot.

2. Je vult zo goed mogelijk het schema in dat je krijgt.

3. Geef 1 tip en geef 1 top.

4. Schrijf je naam erbij.

5. Na 20 minuten geef je jouw blaadje aan de docent.

Literatuuranalyse: schrijfstijl

Wat is schrijfstijl?

• Een eigen signatuur van de schrijver...denk aan:
• Je krijgt 5 stukjes tekst. Werk in duo's. Lees de stukjes tekst, overleg met je duo en geef aan wat je opvalt aan de schrijfstijl. Schrijf dit op, zodat je over 20 minuten aan kunt geven wat de schrijfstijl van elk stukje tekst is.

Stijlfiguren

Trucjes met taal die je gebruikt om ergens de nadruk op te leggen.

Stijlfiguren zijn dus niet per se figuurlijk taalgebruik (het kan wel).

Stijlfiguren (blz. 12+13, reader)

14 stijlfiguren in je reader.

In duo's of trio's bereid je 2 stijlfiguren voor. Je krijgt te horen van de docent welke stijlfiguren dit zijn. 

1. Je legt uit wat het stijlfiguur inhoudt
2. Je geeft 2 voorbeelden (dat moet minstens 1 voorbeeld zijn dat jullie zelf hebben bedacht).

Opsomming (enumeratie)

• Wordt gebruikt om iets te benadrukken. Meestal zit er in de opsomming een climax of anticlimax. Minimaal 3 opsommingen.
• ‘Wat ben jij een miezerig, vervelend, irritant, misselijk ventje.’

Climax / Anti-climax

• De opsomming wordt steeds krachtiger:
• 'Het was een troep, een bende, een zwijnenstal'
• Wat gebeurt er bij een anti-climax?
• De opsomming wordt steeds minder krachtig
• Ik heb enorm mijn best gedaan, nou ja gewoon mijn best gedaan of eigenlijk deed ik maar wat.

Herhaling (repetitio)

• Je gebruikt twee keer hetzelfde woord. 
•  Geld, geld is het enige wat hem bezig houdt. 
•  Ja, ja, je kunt me nog meer vertellen. 
• Nooit, nooit ga ik daar nog eens naar toe! 
• Waar, o waar heb ik dat nu opgeslagen?
  

Inversie

• De gebruikelijke volgorde wordt omgedraaid.
• 'Supergoed wat jij hebt gedaan!'

Eufemisme

• Een woord, zinsdeel of hele zin waarmee iets mooier of vriendelijker wordt voorgesteld dan het in werkelijkheid is.
• Het wordt gebruikt om de negatieve gevoelens te verbergen.
• Heengaan – overlijden
• Werkzoekend of baanloos – werkloos
• Het kleinste kamertje - wc

Overdrijving (hyperbool)

• Iets wordt groter gemaakt dan het in werkelijkheid is.
• Ik ga dood van de honger.

Understatement

• Je drukt iets opzettelijk zwakker uit dan het in werkelijkheid is. Je wilt daarmee juist sterker overkomen.
• Tegenovergestelde van een hyperbool.
•  Arjen Robben kan een aardig balletje trappen. ‏
• Als je een één voor de toets hebt gehaald, zul je wel een paar foutjes hebben gemaakt.

Ironie               Sarcasme

• Licht spottend - niet kwetsend               Kwetsend - bijtende spot                     
• Meestal tegenovergestelde
• 'Zo jij kan goed lezen!'

Tautologie

• Je noemt een aantal keer woorden met dezelfde betekenis (synoniemen)
• Klimmen en klauteren
• Schots en scheef

Pleonasme

• Eigenschap noemen die datgene altijd heeft.
• Witte sneeuw
• Ronde cirkel

Tegenstelling (anthithese)

• Tegengestelde zaken naast elkaar gezet.
• Iedereen hoort erbij: arm of rijk.
• Ik ben meer dood, dan levend.

Paradox

• Schijnbare tegenstelling. Het lijkt tegengesteld maar het is het niet.
• Het helaal is oneindig maar het dijt toch uit.
• Zeg nooit nooit!

Woordspeling

• Woorden krijgen een dubbele betekenis; letterlijk en figuurlijk.
• Kookstudie 'Hoe maakt u het'

Dubbele ontkenning

• Er staan twee ontkennende woorden bij elkaar.
• Ik heb nooit geen zin.
• Ik heb nergens niemand gezien.

Weten voor de opdracht in Vlekkeloos Nederlands

Aan de slag!

H4 Dubbelopfouten

4.11, 4.12, 4.13.5 Pleonasme, Tautologie, Dubbele ontkenning

Lezen: H4.11 - 4.13

Maken: Test 24 (blz. 126)

Gedaan? Verder met documentatiemap.

Documentatiemap

Reader, blz. 61: uitleg 

Donderdag 7 november: documentatiemap uitgeprint inleveren. Mag bij het Examenbureau (B207).

ÉN (digitaal) inleveren op Teams

Wat hebben we gedaan?

- Schrijfstijl: Wat is het?       Geef eens een voorbeeld!

- Stijlfiguren: Welke zijn er?      Wat houdt elke stijlfiguur in?

Documentatiemap maken (SE1): Hoe ver ben je?