3V Spelling blok 3: koppelteken

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 3

Deze les

1. Herhaling werkwoordspelling.

2. Koppelteken

Doel van de les:

- Je weet hoe je verschillende werkwoordsvormen spelt.

- Je weet wanneer je een koppelteken gebruikt in samenstellingen.

- Je hebt de theorie leestekens herhaald.

Herhaling werkwoordspelling

(belanden) jouw oude telefoon in een la zodra je een nieuwe hebt?

Sinds 2007 zijn er al zo'n tien miljard smartphones (produceren).

Het (gebeuren) vaak dat zo'n telefoon amper twee jaar wordt gebruikt.

Slecht een deel wordt daarna (recyclen).

Theorie koppelteken

Het koppelteken

Functie: je voorkomt dat een woord verkeerd wordt gelezen.

Regel 1: als er twee klinkers uit verschillende lettergrepen naast elkaar staan die je als één klank kunt uitspreken.

Voorbeeld: chocolade-ei / garage-eigenares 

Het koppelteken

Functie: je voorkomt dat een woord verkeerd wordt gelezen.

Regel 2: als getrouwde mensen hun achternaam combineren met die van hun partner.

Voorbeeld: mevrouw Jansen- van Dam 

Het koppelteken

Functie: je voorkomt dat een woord verkeerd wordt gelezen.

Regel 3: tussen twee gelijkwaardige delen die in principe omwisselbaar zijn. 

Voorbeeld: zwart-wit, kip-kerriesalade

Het koppelteken

Functie: je voorkomt dat een woord verkeerd wordt gelezen.

Regel 4: in samenstellingen met cijfers, letters of symbolen.

Voorbeeld: 65+-kaart, IQ-test

Het koppelteken

Functie: je voorkomt dat een woord verkeerd wordt gelezen.

Regel 5: in samenstellingen die met Sint of St. beginnen.

Voorbeeld: Sint-Nicolaas, Sint-Maartens College

Het koppelteken

Functie: je voorkomt dat een woord verkeerd wordt gelezen.

Regel 6: bij sommige voor- en achtervoegsels.

Voorbeeld: niet-alledaags, ex-collega, non-actief, plug-in, back-up

Het koppelteken

Functie: je voorkomt dat een woord verkeerd wordt gelezen.

Regel 7: bij vaste uitdrukkingen die één geheel vormen.

Voorbeeld: laag-bij-de-gronds, blijf-van-mijn-lijfhuis, doe-het-zelfzaak

Herhaling

komma, dubbele punt, vraagteken, aanhalingstekens, trema, apostrof, koppelteken en weglatingsteken

Welke zin is correct geschreven, lettend op leestekens en hoofdletters.

1. Mijn trainer zei jij mag meetrainen met de selectie.
2. Mijn trainer zei: 'Jij mag meetrainen met de selectie.'
3. Mijn trainer zei: 'jij mag meetrainen met de selectie.'
4. Mijn trainer zei: 'jij mag meetrainen met de selectie'

Welke zin is correct geschreven, lettend op leestekens en hoofdletters.

1. Jantje vroeg: 'Ga je mee?'
2. Jantje vroeg: 'Ga je mee'?
3. jantje vroeg: 'ga je mee'
4. Jantje vroeg: 'ga Je mee?'

Welke zin is correct geschreven,
lettend op leestekens en hoofdletters?

1. De bedrijfshulpverlener belde 112 want hij vertrouwde de situatie niet.
2. De bedrijfshulpverlener belde 112: 'Hij vertrouwde de situatie niet!'
3. De bedrijfshulpverlener belde 112, want hij vertrouwde de situatie niet.
4. De bedrijfshulpverlener belde 112: 'Hij vertrouwde de situatie niet.'

Welke zin is correct geschreven,
lettend op leestekens en hoofdletters?

1. Mijn buurvrouw janny schreeuwde tegen haar kleinkind, sta stil!
2. Mijn buurvrouw Janny schreeuwde tegen haar kleinkind, sta stil.
3. Mijn buurvrouw Janny schreeuwde tegen haar kleinkind: 'Sta stil!'
4. Mijn buurvrouw Janny schreeuwde tegen haar klein kind: 'Sta stil.'

Welke zin is correct geschreven,
lettend op leestekens en hoofdletters?

1. 'S avonds ga ik laat naar bed, want ik kijk altijd eerst netflix.
2. 'S avonds ga ik laat naar bed, want ik kijk altijd eerst Netflix.
3. 's Avonds ga ik laat naar bed, want ik kijk altijd eerst netflix.
4. 's Avonds ga ik laat naar bed, want ik kijk altijd eerst Netflix.

Welke zin is correct geschreven,
lettend op leestekens en hoofdletters?

1. Woon jij in Den helder of in Schagen?
2. Woon jij in Den Helder of in Schagen.
3. Woon jij in Den Helder of in Schagen?
4. Woon jij in Den helder of in Schagen.

Met trema 

Zonder trema

efficient

coordinatie

elektricien

geijsbeerd

genitalien

geinfiltreerd

petroleum

gelinieerd

heroine

uitzaaiingen

naief

industrieel

Italie

industriele

reunie

financien

met koppelteken

zonder koppelteken

(aan elkaar)

NAVO landen

aids vaccin

Amsterdam West

X benen

Frans man

oud voetballer

vwo diploma

amateur speler

non stop

niet roker

© teken

Zuid Afrikaans

pvda politicus

semi prof

mee eten

maandag ochtend

stage uren

stage plaats

niet officieel

CL loting

goed

geschreven

fout

geschreven

zuid-Hollander

Spaanssprekend

MBO-opleiding

Pinksteren

Jan de Vries

'S morgens

kabinet-Rutte

renaissance

bevrijdingsdag

vwo-diploma

god

Islam

Indiaan

Noord-Spaanse

Aardijkskunde

oktober

Zelfstandig werken

Sneller klaar? Prima!

Optie A: ga verder met de volgende les spelling

Optie B: ga lezen in je leesboek.

Optie C: werk aan een ander vak.

Heb jij de doelen van deze les behaald?

Ja

Nee