Ethiek in de zorg

Ethiek in de zorg
1 / 15
next
Slide 1: Slide
Verpleging en verzorgingMBOStudiejaar 4

This lesson contains 15 slides, with interactive quiz and text slides.

Items in this lesson

Ethiek in de zorg

Slide 1 - Slide

Moraal en Ethiek

Moraal’ is het geheel van waarden en normen dat voor een persoon of een groep van belang is.

‘Ethiek’ is het systematisch nadenken over die moraal.  

Slide 2 - Slide

Ethiek
Ethiek bestudeert en analyseert de moraal. 
Dit analyseren doe je door waarden en argumenten te ordenen en te beoordelen. 
Deze beoordeling kan resulteren in een afweging over wat juist is om te doen. 
Ethiek is een denk-discipline en een praktische activiteit. 
Centraal staat de vraag; Wat is in deze situatie moreel goed om te doen? 
Ethiek is het systematisch nadenken over waarden en normen. 

Slide 3 - Slide

Normen en waarden
Waarden zijn principes die richting geven aan het handelen. Waarden geven aan wat je nastreeft en wat je belangrijk vindt. Belangrijke waarden in de medische ethiek zijn bijvoorbeeld eerlijkheid, privacy, weldoen en niet-schaden.
Normen zijn afgeleid van waarden. Het zijn de regels die aangeven wat je in een concrete situatie moet of mag doen. Uit de waarde ‘privacy’ volgt bijvoorbeeld de norm ‘kloppen voor het binnengaan’. Uit de waarde ‘vertrouwelijkheid’ komt de norm van het beroepsgeheim voort. 

Slide 4 - Slide

Verschil met recht
Recht is een gestolde ethiek.
Een discussie over euthanasie of abortus kan leiden tot een wet.
De morele waarden die belangrijk gevonden worden, zijn vastgelegd in een wet.
Lichamelijke integriteit = grondwet
Informatie over behandeling = WGBO

Slide 5 - Slide

Medische ethiek
Nadenken over wat goed medisch handelen is. 
Bestaat sinds de jaren 70 vorige eeuw.
De geneeskunde had ook schaduwzijden.



Slide 6 - Slide

Moreel dilemma 
Wanneer er in een bepaalde situatie conflicterende waarden zijn, kun je te maken krijgen met een moreel dilemma. 
Het kiezen voor de ene waarde gaat dan ten koste van de andere waarde. 
Om te bepalen wat het juiste is om te doen maken we afwegingen tussen waarden. Om dat goed te doen is het van belang om de achterliggende waarden bij een dilemma in kaart te brengen. Vaak spelen er meerdere waarden op de achtergrond en worden deze door de betrokkenen verschillend gewogen.
Om die afweging te maken kun je gebruikmaken van een stappenplan.

Slide 7 - Slide

Stap 1. Verkennen

Inventariseer de vragen en probeer daar een antwoord op te vinden. Het doel is een compleet beeld te krijgen van de situatie door het verzamelen van feiten.
timer
2:30

Slide 8 - Slide

Stap 2. Formuleren
Formuleer de morele vraag waar je aan het eind van het gesprek of denkproces een antwoord op wil hebben.
timer
2:30

Slide 9 - Slide

Stap 3. Analyseren
Breng in kaart wie er allemaal bij de situatie betrokken zijn.
 Wat ieders verantwoordelijkheden zijn en welke argumenten betrokkenen hebben. 
Dat is in de eerste plaats natuurlijk de patiënt, maar ook diens naasten, artsen en andere zorgverleners. 
timer
5:00

Slide 10 - Slide

Stap 4. Afwegen
Deze fase is het belangrijkste, hier maak je de afweging tussen de verschillende argumenten. 
Bij voorkeur gebeurt dit op een systematisch mogelijke manier
timer
1:00

Slide 11 - Slide

Stap 5. Besluiten
Aan het einde van het gesprek of denkproces neem je een besluit en maak je afspraken over hoe het besluit wordt uitgevoerd.
Ook bekijk je of en hoe je morele schade die 
eventueel uit het besluit voortvloeit, 
zo klein mogelijk kunt houden.
timer
5:00

Slide 12 - Slide

Stap 6. Evalueren
Na afloop evalueer je het denkproces en het gesprek.
Is alles en iedereen aan bod gekomen?
Zijn er nog verbeterpunten en hoe ga je hiermee verder? 
timer
10:00

Slide 13 - Slide

opdracht 
Bedenk vanuit je eigen praktijk een dilemma
en beschrijf dit nu volgens de stappen die in het stappenplan staan.

Slide 14 - Slide

Wat heb je geleerd
deze les?

Slide 15 - Mind map