Nieuwe wereld na 1990

Belangrijke personen 6.3

Bill Clinton

Amerikaanse president

1993 - 2001

Tony Blair

Britse premier

Wim Kok

Minister-president 1994 - 2002

PvdA

Pim Fortuyn

Politicus

Vermoord 6 mei 2002

Belangrijke begrippen deel 1

• Nieuwe media: media die zijn ontstaan na de televisie, zoals internet en mobiele telefonie
  
• Overlegeconomie: economie met veel overleg tussen werkgevers, werknemers en overheid
  
• Poldermodel: besturen en besluiten door middel van overleg
  
• Globalisering: toenemende verbondenheid van de werelddelen
• Secularisatie: het afnemen van de invloed van kerk en geloof

Belangrijke begrippen deel 2

• Individualisering: ontwikkeling waarbij mensen zichzelf steeds meer gedragen als individu en steeds minder als deel van een groep
• Multiculturele samenleving: samenleving waarin meer culturen zijn
  
• Nationale cultuur: manier van leven van een volk
  
• Populisme: politieke stroming die het volk tegenover de elite stelt
  
• Referendum: volksstemming over een wet

Jaren ´80

• Er kwam in de jaren ´70 een eind aan de economische groei. -> er ontstond werkloosheid. 
• Textielindustrie werd verplaatst naar bijv. India of Bangladesh -> goedkoper om te produceren (lage kosten)
• De verzorgingsstaat was bijna niet meer te betalen -> uitkeringen werden verlaagd en het werd moeilijker om een uitkering te krijgen. 

Jaren '90 

• In de jaren '90 groeide de economie weer -> meer banen, welvaart nam toe. 
• Economische groei jaren '90 kwam door globalisering / wereldeconomie/ nieuwe media en poldermodel
• Nieuwe media: internet, computers en mobiele telefoons werden belangrijk en zorgen voor grote veranderingen.
• Internet kwam in 1991 beschikbaar. 

Video jaren '90

Bekijk de hoogte- en dieptepunten uit de jaren '90

Poldermodel

• De Nederlandse gewoonte van werkgevers, vakbonden en overheid om over alles samen te praten.
• Nederland werd door het buitenland wel bewonderd om de 'overlegeconomie' 

Video over het poldermodel

Bekijk de video over het poldermodel

Paars

• In 1994 kwam het CDA voor het eerst niet in het kabinet.
• PVDA - D66 en VVD vormden samen een kabinet. -> paars
• Rood van de socialisten en blauw van de liberalen.  

Pim Fortuyn

• 2002 - Lijst Pim Fortuyn - LPF
• Zou volgens peilingen de grootste partij worden.
• 6 mei 2002 - vermoord
• Opkomst van het populisme sinds Pim Fortuyn. (politieke stroming die het volk tegenover de elite stelt)

Populisme

• Pim Fortuyn - Geert Wilders - Thierry Baudet 
• Politici zouden niet naar gewone mensen luisteren. De 'elite' zou niets van het volk aantrekken.  Populisten zetten zich tegen de 'elite'. 
• Populisten zeggen dat ze namens het volk spreken.  
• 
  

Video over populisme

Bekijk de video over populisme

Referendum 

• Populisten waren voor invoering van het referendum. (Niet alleen populisten)
• In 2015 werd het raadgevend referendum ingevoerd.   

Wat is een referendum?

Volksstemming. Het volk kan dan stemmen over wetten of andere onderwerpen.

Video referendum

Bekijk de video over een referendum

6.4 Nederland en Europa

EGKS, EEG en EG

•  De Europese Gemeenschap van Kolen en Staal: EGKS.
• De Europese Economische Gemeeschap: EEG
• De Europese Gemeenschap: EG

De Europese Unie

In 1993 ging de EG verder onder de nieuwe naam, Europese Unie. De EU had toen al twaalf landen en in de loop der jaren komen er nog veel meer landen bij.

Dagelijkse leven

Veel invloed op het dagelijkse leven heeft de regel dat EU-burgers in de hele EU mogen werken en wonen.

Minder of meer EU?

Het vetorecht.

Democratisch tekort

Er wordt gezegd dat de EU te maken heeft met een democratisch tekort.