Th5Bs2 - Populaties

Thema 5: Ecologie
BS 2: Populaties
1 / 36
next
Slide 1: Slide
BiologieMiddelbare schoolvwoLeerjaar 4

This lesson contains 36 slides, with interactive quizzes, text slides and 3 videos.

time-iconLesson duration is: 90 min

Items in this lesson

Thema 5: Ecologie
BS 2: Populaties

Slide 1 - Slide

This item has no instructions

Planning
Wat weet je nog van vorige les?
Instructie basisstof Populaties
opdracht 18 t/m 21 maken (1 t/m 5 moeten af zijn!)

Slide 2 - Slide

This item has no instructions

Testje
  1. Noem zes abiotische factoren
  2. Hoe kunnen abiotische factoren de soortensamenstelling in een gebied beïnvloeden?
  3. Leg uit wat we bedoelen met de tolerantiegrenzen van een soort.


Slide 3 - Slide

This item has no instructions

Slide 4 - Slide

This item has no instructions

Tolerantie + beperkende factor
  • Tolerantiegrenzen - tolerantiegebied
  • een soort heeft voor een abiotische factor zijn eigen kenmerkende tolerantiegebied.
  • dit tolerantiegebied bepaalt het verspreidingsgebied (= gebied waar soort voorkomt)
  • je kunt per soort en per abiotische factor een optimumkromme maken met:
    Minimum / optimum / maximum - waarde  
  • Beperkende factor= de abiotische factor die de tolerantiegrens heeft overschreden

Slide 5 - Slide

samenvattend 


Tolerantie
Tolerantiegrens = de uiterste waarde waarbij organismen van de soort kunnen overleven 
--> abiotische factor werkt als beperkende factor 

Tolerantiegebied = alle waarden van de abiotische factor waarbij organismen van een soort kunnen overleven

Optimum = gunstigste waarde voor de abiotische factor

Slide 6 - Slide

This item has no instructions

Verspreidingsgebied (areaal)
Het tolerantiegebied is het gebied tussen de minimum en maximum waarde van een abiotische factor waarbij een soort kan leven.

Het verspreidingsgebied (areaal) is het daadwerkelijke gebied op de kaart waar de soort voorkomt. Voorbeeld: hiernaast zie je het verspreidingsgebied van de zandhagedis in Nederland.

Slide 7 - Slide

This item has no instructions

Leerdoelen Bs 2
 Je kunt binnen een ecosysteem vormen van concurrentie en van coöperatie onderscheiden.
Je kunt de dynamiek en het evenwicht in een ecosysteem beschrijven.

Slide 8 - Slide

This item has no instructions

Relaties binnen ecosystemem
Concurrentie
= competitie

Coöperatie
= samenwerken


Slide 9 - Slide

This item has no instructions

INTRAspecifieke concurrentie
(intra = binnen)
INTERspecifieke concurrentie
(inter = tussen)

Slide 10 - Slide

This item has no instructions

Niche
Een niche is de rol van een organisme/populatie in het gehele ecosysteem

Kan helpen om concurrentie te vermijden binnen een soort (rups/vlinder) of tussen soorten (zwaluw jaagt overdag/vleermuis jaagt 's nachts)

Slide 11 - Slide

This item has no instructions

Door verschillen in niche kunnen verschillende soorten samenleven in dezelfde habitat.

Slide 12 - Slide

This item has no instructions

Symbiose
Symbiose = langdurig samen leven van organismen van verschillende soorten

Mutualisme                  + / +
Commensalisme       o / +
Parasitisme                   - / +
+ (voordeel)    o (neutraal)   - (nadeel)

Slide 13 - Slide

This item has no instructions

Welke vorm van symbiose is dit?
A
Mutualisme
B
Parasitisme
C
Commensalisme

Slide 14 - Quiz

This item has no instructions

Deze symbiose is...
A
Mutualisme
B
Parasitisme
C
Commensalisme

Slide 15 - Quiz

This item has no instructions

Een zuigvis lift mee op een haai.
De haai heeft er geen last van.
Deze symbiose is...
A
Mutualisme
B
Parasitisme
C
Commensalisme

Slide 16 - Quiz

This item has no instructions

Populatiedynamiek
Populatiedichtheid: aantal individuen per oppervlakte land of volume water

Verspreidingspatronen:
Populatiedichtheid van mensen

Slide 17 - Slide

This item has no instructions

Slide 18 - Video

This item has no instructions

Slide 19 - Slide

Wat zou een probleem kunnen worden als de dichtheid van een populatie te veel afneemt?
Zelf werken
maak opdracht 18 t/m 21
(1 t/m 5 moet af zijn!)

Slide 20 - Slide

This item has no instructions

Populaties

Slide 21 - Slide

This item has no instructions

Slide 22 - Video

This item has no instructions

Veranderingen in populatiedichtheid
Vaak ontstaat er een biologisch evenwicht als de populatiedichtheid om een bepaalde waarde blijft schommelen. Dit is een vorm van zelfregulatie binnen een ecosysteem.

Slide 23 - Slide

This item has no instructions

Populatiedynamica
Dichtheidsafhankelijke factoren:
bijv. voedselrelaties, parasitisme, concurrentie
en ziekte
Negatieve terugkoppeling 
(= zelfregulerend) tussen populatiedichtheid en dichtheidsafhankelijke factoren

Evenwicht in ecosysteem

Slide 24 - Slide

This item has no instructions

Dynamisch evenwicht

 schommelen van populatiedichtheid om een evenwichtswaarrde

Slide 25 - Slide

This item has no instructions

Veranderingen in populatiedichtheid 
Geboortecijfer:
aantal nieuw geboren individuen

Sterftecijfer
aantal gestorven individuen

Immigratie (= in) & Emigratie (= uit)
Verplaatsing / verhuizing in of uit een populatie 

Slide 26 - Slide

This item has no instructions

Amerikaanse kreeft
Is deze kreeft:
  • inheems of uitheems?
  • exoot?
  • invasief?
  • populatiegrootte in Nederland?
  • wat zou zijn natuurlijke vijand zijn?


timer
5:00

Slide 27 - Slide

This item has no instructions

Slide 28 - Video

This item has no instructions

Populatiegroei
Uitheems
"binnendringende" soort

Inheems
Komt van nature voor in gebied

Exoot
Door menselijk handelen in nieuw gebied

Invasief
Mogelijkheid tot vestigen en verspreiden

Slide 29 - Slide

This item has no instructions

J-vormige groeicurve
Vestigingsklimaat aan het begin erg gunstig voor exoot

Populatie exoten zal een 
J-vormige groeicurve vertonen

Slide 30 - Slide

This item has no instructions

Draagkracht
Draagkracht = maximale populatiegrootte die het ecosysteem langere tijd kan handhaven

Slide 31 - Slide

This item has no instructions

Slide 32 - Slide

This item has no instructions

Populatiegroei
  • Nieuwe populatie als soort in een nieuw gebied komt en weet te overleven.  
  • Snel groeiende populaties hebben een J-vormige groeicurve. 
  • Langzaam groeiende populaties hebben een S-vormige groeicurve.

Slide 33 - Slide

This item has no instructions

S-vormige groeicurve
Een populatie met een laag geboortecijfer zal bij biologisch evenwicht een 
S-vormige groeicurve vertonen



Slide 34 - Slide

This item has no instructions

Populatiegroei
  • J-curve: exponentiële groei, invasieve exoten met onbeperkte hulpbronnen
  • Draagkracht
  • s-curve: schommelingen rond biologisch evenwicht

Slide 35 - Slide

This item has no instructions

Aan de slag
Opdrachten Bs 2
Test jezelf Bs 1 en 2

Slide 36 - Slide

This item has no instructions