Les 1 voorbehouden handelingen, basiskennis medicatie

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 1

Voorbehouden en risicovolle handelingen

en basiskennis over medicatie

Voorbehouden en risicovolle  handelingen

Wet BIG: Wet op de beroepen in de individuele gezondheidszorg

Wet die voorwaarden schept voor het bevorderen en bewaken van de kwaliteit van de beroepsuitoefening in de individuele gezondheidszorg en de patiënt (zorgvrager) beschermt tegen ondeskundig en onzorgvuldig handelen.

Zowel verzorgenden als verpleegkundigen vallen onder de wet BIG

Verzorgende IG = Artikel 34-beroep. 

• rechtmatig de titel Verzorgende-IG
• Je mag (onder voorwaarden) enkele voorbehouden handelingen uitvoeren. 
• Verpleegkundige staat geregistreerd in het BIG-register en valt onder het tuchtrecht.

Basishandelingen die je uit mag voeren op eigen initiatief

• meten van de temperatuur;
• tellen van de pols;
• meten van de saturatie (zuurstofverzadiging).

Risicovolle handeling

Als er bij de zorgvrager directe schade kan ontstaan bij het foutief uitvoeren van de handeling.

• toedienen van sondevoeding;
  
• spoelen van de blaas;
  
• verzorgen van een stoma;
  
• verrichten van complexe wondzorg;
  
• hanteren van domotica;
• verwijderen van hechtingen;
  
• toedienen van zuurstof;
  
• uitzuigen van mond- en keelholte;
  
• oplossen van medicijnen in een infuuszak;
• verwijderen van een infuusnaald.

Voorbehouden handelingen

Risicovolle handelingen zijn voorbehouden handelingen als er onaanvaardbare risico's bestaan bij ondeskundige uitvoering. 

• Inbrengen van een buis in een lichaamsholte, zoals het katheteriseren van de blaas en inbrengen van een maagsonde.
  
• Inspuiten van een middel via een holle naald in lichaamsweefsel of bloedvat, zoals bij de toediening van medicijnen of oplossingen per injectie of per infuus.
  
• Verwijderen van vocht of weefsel uit een orgaan met behulp van een naald, zoals bij bloedafname (venapunctie) en de hielprik bij de pasgeborene.

katheteriseren van de blaas bij een vrouw;
inbrengen van een neusmaagsonde;
subcutaan injecteren;
intramusculair injecteren;
intraveneus injecteren;
uitvoeren van de hielprik bij een pasgeborene.

Voorwaarden voorbehouden handelingen uitvoeren

De handeling vindt plaats in opdracht van een zelfstandig bevoegde zorgverlener.

Jij bent als zorgverlener voor het uitvoeren van de handeling bevoegd en bekwaam.

Voor verpleegkundigen: Functioneel zelfstandige bevoegdheid.

Je mag een opdracht van een zelfstandig bevoegde zorgverlener uitvoeren zonder dat deze opdrachtgever erbij aanwezig is

Bevoegd en bekwaam

Bevoegd zijn wil zeggen: je bent gekwalificeerd om als verzorgende te werken omdat je een diploma hebt behaald. 

Om bevoegd te blijven moet je wel jouw bekwaamheid op peil houden.

Bekwaam zijn houdt in dat je de handeling volgens de afgesproken regels en procedures uitvoert. Dat betekent dat je:

het doel en de gevolgen van de handeling kent;

de technische uitvoering kunt verrichten;

alle zorgvuldigheidseisen in acht neemt;

weet wat je moet doen als er complicaties optreden;

bij voorkeur de handeling recent hebt uitgevoerd.

Bekwaamheidsverklaring in instelling.

Drie vormen van aansprakelijkheid

Civielrechtelijke aansprakelijkheid, tussen burgers onderling of tussen werkgever en werknemer.

Strafrechtelijke aansprakelijkheid, tussen overheid en burger.

Tuchtrechtelijke aansprakelijkheid, tussen zorgverlener en zorgvrager/naaste.

www.nursing.nl

Medicijn

een chemische stof (of een combinatie van meerdere chemische stoffen) met een genezende werking op mens en/of dier.

Welk doel heeft een medicijn?

het genezen of voorkomen van een ziekte, gebrek, wond of pijn;

het stellen van een geneeskundige diagnose;

het herstellen, verbeteren of wijzigen van fysiologische functies in het lichaam.

Doel medicijn

Genezende werking b.v. antibiotica

Symptoombestrijder b.v. pijnstiller

Tekorten aanvullen b.v. vitamines of insuline

Profylactische werking b.v. tetanusinenting

Wat is een placebo?

 Farmacokinetiek: Wat doet het medicijn met het lichaam?

opname: snelheid en mate waarin medicijn wordt opgenomen (absorptie) en toedieningswegen.

verdeling: via maagdarmstelsel en bloedbaan verdeeld, verplaatsen naar weefsels buiten bloedbaan.

omzetten: in lever waarna uitscheiding kan plaatsvinden.

uitscheiding: voornamelijk via nieren en lever.

Welke toedieningswegen
zijn er voor een medicijn?

Toedieningswegen: enterale of parenterale toediening, lokaal toedienen.

Via het maag-darmstelsel, buiten het maag-darmstelsel om of direct op de plaats van werking.

pleisters, medicijnen onder de tong of medicijnen die ingeademd worden

Therapeutische werking/onderdosering/medicijnintoxicatie

Medicatietermen

Groepsnaam

Stofnaam/generieke naam

Merknaam/handelsnaam

Individuele opdracht

Kies 1 medicijngroep uit

Beschrijf de volgende punten:

a. werking

b. welke onderverdeling in groepen is te maken?

c. noem een aantal middelen als voorbeeld en noem hierbij 

     stofnaam en merknaam.

d. kies 1 medicijn uit en noem hierbij aandachtspunt voor 

      inname + top 5 bijwerkingen.

https://consumed.nl/medicijnen-az/

https://www.geneesmiddeleninformatiebank.nl/ords/f?p=111:1:0::NO:SESSION:P0_DOMAIN,P0_LANG:H,NL

www. apotheek.nl

1. Medicatie die bloeddruk beïnvloeden
2. Antistollingsmiddelen
3. Medicatie om bloedarmoede te behandelen
4. Medicatie voor hart- en bloedsomloop
5. Medicatie voor de luchtwegen (onderste en bovenste)
6. Maagmedicijnen
7. Plasmedicijnen
8. Laxeermiddelen
9. Medicijnen tegen diarree
10. Vitaminen
11. Kalmerende medicijnen
12. Slaapmedicijnen
13. Medicatie voor hormoonhuishouding
14. Medicatie tegen suikerziekte
15. anti-epileptica
16. cystostatica
17. parkinsonmedicatie
18. pijnstillers Max
19. antibiotica

Contra-indicatie en interactie

Contra-indicatie: reden of omstandigheid om een bepaald geneesmiddel niet of onder bepaalde voorwaarden toe te passen.

Interactie: onderlinge wisselwerking van geneesmiddelen die zorgen voor een  verminderde werking of een te sterke werking van het medicijn.