Lesweek 8 oplossingsgericht werken / motiverende gesprekstechnieken

• Welzijn
• MBO
• Studiejaar 1,3

BG1

Periode 4

MZ

leerjaar 1

Communicatie

Opzet Module BG1 Periode 4

	Lesinhoud	Opdracht in les
Week 1	Wat is communicatie? Verbale/non-verbale/Schema	Casus + oefenen informatief gesprek & helpend gesprek
Week 2	Feedback geven + ontvangen	casus + oefenen intake gesprek
Week 3	Gesprekstechnieken	Casus + Oefenen slecht nieuws gesprek & probleemoplossend
Week 4	Interculturele communicatie	casus + speeddaten / normen en waarden opdracht
Week 5	Communicatie met LVB/MVB/EMVB/ laag niveau	Casus+ documentaire
Week 6	omgaan met agressie & geweldloze communicatie	Casus + oefenen de-escaleren
Week 7	Analfabetisme/laaggeletterdheid	Casus + documentaire
week 8	Methodieken GGZ: Herstelgericht werken, Oplossingsgericht/ motiverende gesprekstechnieken	Casus + talenten werkvorm

Herstelgericht werken 

Herstelgericht werken is het faciliteren van het herstelproces van het individu met het doel dat iemand binnen zijn mogelijkheden zo goed mogelijk kan functioneren en participeren met zo min mogelijk professionele hulp. Dit houdt in dat herstelondersteuning zich ook afspeelt buiten de ggz (in herstelacademies, zelfregiecentra, wijk- buurt- en kunstencentra, vrijwilligersorganisaties, sociale wijkteams etc.) en dat patiënten, naasten, (familie-)ervaringsdeskundigen en vrijwilligers hierin een belangrijke rol spelen.

Oplossingsgericht werken

&

Motiverende gespreksvoering 

Het is niet nodig om het probleem te analyseren om tot een oplossing te komen.

De cliënt is de expert en bepaald de doelen.

Verandering is onvermijdelijk, niet of, maar wanneer.

Een kleine verandering is genoeg om meer in gang te zetten.

De meeste mensen hebben al hulpbronnen die nodig zijn om te veranderen. 

Oplossingsgericht werken

If the client says he has a problem, he has a problem

If the client says he doesn’t have a problem, he doesn’t have a problem

Steve de Shazer

Oefenen

Voldoening schenkend moment

• Ga uiteen in tweetallen.
• Vertel elkaar over een voldoening schenkend moment op je werk in de afgelopen weken (sprankelend moment).
• Degene die luistert naar het verhaal moedigt aan en vraagt door tot hij/zij de situatie voor zich ziet. Schrijf na afloop op een post-it wat voldoening gaf.
• Neem circa 5 min. per persoon.

Wat is anders?

Oplossingsgericht werken is niet defectgericht maar succesgericht. 

Oplossingsgericht werken is er niet op gericht om het negatieve te bestrijden maar om het positieve te versterken. 

Oplossingsgericht werken gaat ervan uit dat de coacheé zelf in staat is tot doelen stellen en zelf beschikt over hulpbronnen en competenties om doelen te bereiken. 

Belangrijkste stelregels

• Wat niet stuk is, moet je niet maken; koester wat goed gaat.
• Als iets werkt: ga ermee door.
• Als iets beter werkt: doe er dan meer van.
• Als iets niet werkt: stop ermee en doe iets anders.  

Centrale vraag: hoe bereiken we wat we willen bereiken?

Gewenste situatie 

• Wat de coach bereiken?
• Veranderbehoefte van de coach: wat wil de coach veranderd zien?
• Coach staat stil hoe de gewenste situatie eruit zal zien, hoe de coach in deze situatie zich zou kunnen gedragen.
• Platformvraag: hoe ver is de coach op weg naar de gewenste situatie?
• Men gebruikt vaak een schaal hierbij --> coach moet aangeven waar hij/ zij bevindt op schaal van 1 tot 10.

Grondhouding

• Probleem erkennen (aansluiten) en je voorstellen dat een probleem lastig is voor de ander. 
• Benieuwd zijn naar wat er in de plaats van het probleem zou moeten gebeuren.
• Geïnteresseerd zijn in wat werkt.
• Geloven dat oplossingen die door de ander worden benoemd beter werken dan oplossingen die je zelf aandraagt. 

Oordeel achterwege laten

• Altijd nieuwsgierig, houding van NIET WETEN (oordelen achterwege laten);
• Leading one step behind (vragen stellen; niet invullen);
• Positieve vooronderstelling. 
• Vrij van oordeel door denken en gevoel en je open stellen. 

Basishouding

• Erkennend;
• Begripvol;
• Welwillend;
• Geduldig;
• Uitnodigend;
• Aanmoedigend;
• Activerend;
• Waarderend;
• Doelgericht. 

Uitleg 5 stappen gespreksmodel

Stap 1. Verhelderen van veranderbehoefte

Stap 2. Definiëren gewenste toestand

Stap 3. Platform bepalen, gebruik schaal

Stap 4. Analyseren eerder succes/ positieve uitzonderingen

Stap 5. Stapje vooruit

Gebruikte technieken

• De taal/ woorden van klant volgen;
• Het weglaten van eigen interpretaties;
• Complimenteren;
• Positief relabelen;
• Uitzonderingen op het probleem zoeken, zien en benoemen;
• Schaalvragen stellen;
• Toekomstprojecties laten maken;
• Wondervraag. 

Gebruikte technieken

• De taal/ woorden van klant volgen;
• Het weglaten van eigen interpretaties;
• Complimenteren;
• Positief relabelen;
• Uitzonderingen op het probleem zoeken, zien en benoemen;
• Schaalvragen stellen;
• Toekomstprojecties laten maken;
• Wondervraag. 

Talenten in het werkveld

• Elke student schrijft op een post-it niet alleen een talent of eigenschap waar hun kracht ligt, maar voegt ook een korte ervaring toe waarin dit talent of eigenschap hen heeft geholpen in een uitdagende situatie.
• De docent plakt alle post-its op een bord of muur, zonder ze voor te lezen, en mengt ze zodat de namen niet zichtbaar zijn.
• Studenten lopen langs de muur en lezen de post-its. Ze kiezen een talent of eigenschap die hen aanspreekt en schrijven op de achterkant van de post-it hoe ze denken dat dit talent of eigenschap kan bijdragen aan het werkveld van maatschappelijke zorg, of hoe ze het in hun eigen leven of toekomstige beroepspraktijk kunnen gebruiken.

De docent leest nu een voor een de post-its voor, inclusief de reflectie op de achterkant. De klas probeert te raden van wie het is en discussieert kort over hoe deze talenten en eigenschappen de groep als geheel sterker maken.