5.6 Werken nu en in de toekomst

• Maatschappijleer
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

5. Verzorgingsstaat

 5.6 Werken nu en in de toekomst

Even herhalen 

Korte terugblik vorige les

Uitleg 5.6 + stellingen

Optie 1: huiswerkopdrachten maken + aan de slag met je PO

Optie 2: Op pad voor je PO (opdrachten = huiswerk)

Floor raakt haar baan kwijt nadat zij twee jaar heeft gewerkt bij een groot marketingbedrijf. Haar contract wordt helaas niet verlengd.
Van welke uitkering kan zij gebruik maken?

1. AOW
2. WW
3. WULBZ
4. AKW

Als Teun deze uitkering wil krijgen, verplicht de gemeente waar hij woont hem vrijwilligerswerk te doen.

1. WW
2. AOW
3. WULBZ
4. Bijstand

Wat is positieve discriminatie?

Wat is mantelzorg en welke stroming ziet een grote rol voor mantelzorgers?

Is AOW een volksverzekering of een werknemersverzekering

1. volksverzekering
2. werknemersverzekering

Tip!

Alles beginnend met een W: Werknemersverzekering

Alles beginnend met een A: Volksverzekering

Wat hoort NIET bij Volksverzekeringen?

1. voor iedereen in NL
2. begint met het woordje 'algemene'
3. inkomensgerelateerd
4. Kinderbijslag is een voorbeeld

Volksverzekeringen

Gelden voor iedereen 

Betaald door iedereen die een inkomen heeft

Inkomensonafhankelijk: Iedereen krijgt hetzelfde bedrag

AOW & Kinderbijslag

(vaak sparen mensen voor aanvulling op AOW = pensioen)

Leerdoelen

Aan het eind van deze les kun je uitleggen...

- waarom we werken 

- met welke veranderingen we te maken gaan krijgen mbt werk 

Waarom werken?

Wat is voor jou de belangrijkste motivatie om te werken?

Waarom werken we?

• Materiële behoefte: inkomen.
• Immateriële behoeften: opdoen van sociale contacten, verbeteren van status, erkenning.  

Werk vergroot de welvaart + welzijn van een samenleving. Werk zorgt ervoor dat je gezonder bent en je onderdeel voelt van de samenleving

Arbeidsethos

• Het belang dat mensen aan werk hechten.
• Hoog arbeidsethos: positief over werk
• Laag arbeidsethos: negatief, werk is iets vervelends (je kunt weinig van je leven genieten).

Welke landen staan bekend om een hoog arbeidsethos?
Wat vind je daarvan?

Arbeidsmarkt

De plaats waar vraag naar arbeidskrachten en het aanbod van arbeidskrachten elkaar ontmoeten.

• Aanbod: beroepsbevolking (iedereen die geheel of gedeeltelijk beschikbaar is voor werk).
• Vraag: werkgelegenheid. 
• Als de vraag groter is dan het aanbod heb je een "overspannen arbeidsmarkt", andersom heb je veel werkloosheid.

Ontwikkelingen op de arbeidsmarkt

1. Automatisering
2. Flexibilisering
3. Globalisering  

Automatisering

Het vervangen van menselijke arbeid door machines en computers (voorbeeld?)

• Kostenbesparing werkgevers (minder loonkosten, minder fouten).
• Nadeel werknemers: banen verdwijnen
• Voordeel: werknemers zich op meer uitdagende taken richten, behoefte aan andere werknemers

Overheid en werkgevers proberen werknemers bij te scholen of om te scholen naar een andere baan

Flexibilisering

De ontwikkeling naar veel meer variaties in arbeidsrelaties en arbeidscontracten. 

• Flexibele werkcontracten: oproepbaar of tijdelijk
• Nadeel: je voelt je minder snel onderdeel van het bedrijf, kwetsbaar in tijden van crises.
• ZZP'ers: voordeel voor de werkgevers: ZZP'ers zijn flexibel en dus inzetbaar wanneer nodig, geen premies! Voordeel voor de ZZP'ers zelf: hij is eigen baas en heeft meer vrijheid.
  
  Gevaar ZZP'ers verzekerden zich vaak niet en dan..? Wie zorgt er voor hen?

Globalisering

Door de wereldwijde handel raken economieën steeds meer met elkaar verbonden. 

• EU: gemeenschappelijke arbeidsmarkt
• Bedrijven die gedeeltelijk naar Azië verplaatsen voor de lage lonen

Positieve en negatieve gevolgen

Positief gevolg:

- Bedrijven kunnen makkelijker investeren of uitbreiden naar andere gebieden.

- Er komen steeds meer regels vanuit de Europese Unie die de arbeidsomstandigheden en ­voorwaarden van werknemers verbeteren (in sommige landen is dat een enorme winst)

Negatief gevolg:

- Talent verdwijnt uit Nederland omdat ze naar het buitenland vertrekken

- Werkgelegenheid verdwijnt

Aan de slag

Optie 1: Lees 5.6, maak vraag 1, 3 t/m 6,  8 en 9

Optie 2: Aan de slag met je PO (opdrachten zijn huiswerk)