Examentraining Staatsinrichting

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vmbo t, mavo
• Leerjaar 4

Maak de startopdracht.

Waar denk jij aan
bij het woord
democratie?

Leerdoelen

• Jullie hebben kennis over de machtsverhouding tussen koning en parlement vóór 1848.
  
• Jullie beschikken over kennis van de veranderde grondwet van 1848.
  
• Jullie hebben inzicht in democratisering vanaf 1848 waardoor het parlement de baas werd in Nederland.
  
• Jullie kunnen door middel van een tweede toetsmoment een verbetering van je beheersing van de stof laten zien.

Koning en parlement

en hun onderlinge relatie

Wat weet je nog?

Een aantal feitjes rondom ons koningshuis...!

In welk jaar is Nederland een koninkrijk geworden?

1. 1713
2. 1813
3. 1913
4. 2013

Wat is een ander woord voor een koninkrijk?

1. Democratie
2. Dictatuur
3. Monarchie
4. Constitutie

Wie was de eerste koning van het koninkrijk der Nederlanden?

1. Willem van Oranje
2. Willem I
3. Stadhouder Willem V
4. Willem II

Onze eerste koning liet een grondwet schrijven. Wat is een grondwet?

In de grondwet van onze onze eerste koning stond...:

1. Dat de koning weinig te zeggen had.
2. Dat de koning naar het parlement moest luisteren.
3. Dat hij in z'n eentje alles besliste.
4. Dat de burgers allemaal mochten stemmen.

Bekijk het volgende filmpje goed.

Let op historisch inhoudelijke details! Straks een aantal vragen...! 

Lees bron 1

Vraag: in welk jaar speelde Bron 1 zich af?

1. 1813
2. 1820
3. 1836
4. 1848

Er komt dus een nieuwe grondwet... Hoe heette de man die verantwoordelijk was voor het schrijven van deze grondwet?

1. Willem I
2. Thorbecke
3. Leopold
4. Napoleon

Waarom werd onze koning ook wel koopman-koning genoemd?

België kwam op een gegeven moment in opstand tegen de Oranjes. Wat vind je hiervan?

Terecht: hij richtte zich teveel op het noorden van het Koninkrijk van Nederland.

Onterecht: België had nou eenmaal koning Willem I als koning. Daar ga je niet tegen in.

Ik twijfel: ja, hij richtte zich teveel op het noorden, maar hij zorgde ook wel voor het hele koninkrijk.

Op een gegeven moment zegt Thorbecke in het filmpje tegen Willem II: "uw vader luisterde niet en zie wat er gebeurde: hij verloor België."
Wat wil Thorbecke hier mee zeggen?

1. Willem II luisterde niet naar de Belgen waardoor zij steeds ontevredener werden en onafhankelijk wilden worden.
2. Nederland raakte financieel in de knel: hierdoor moest de koning België wel laten gaan en werden ze onafhankelijk.
3. De koning luisterde niet naar het parlement en daarom liet het parlement België onafhankelijk worden.
4. Willem I bleef koning van zowel noord- als Zuid-Nederland (België). Wel was de relatie tussen de koning en de Belgen een verloren zaak.

Wie volgde Willem I als koning op?

Kort samengevat:

• Werd Nederland in 1813 een koninkrijk / monarchie
• Was Willem I onze eerste koning. 
• Tijdens zijn regeerperiode werd België onafhankelijk.
• Zijn zoon Willem II maakt ook iets lastigs mee: het volk pikt niet langer dat zij niets te zeggen heeft.
• 1848: er breken rellen uit. De koning heeft geen keus en moet de grondwet aanpassen. 

De vernieuwde Grondwet uit 1848!

De vernieuwde grondwet van 1848.

Vier grote veranderingen:

• Grondrechten voor iedereen
• Ministeriële verantwoordelijkheid
• De koning wordt onschendbaar
• Rechtstreekse verkiezingen Tweede Kamer 

In H1 worden de vier veranderingen besproken. Heb je een voorkeur hebt voor één van de vier veranderingen.  

Kies per groepjes van 2 klasgenoten één verandering die je gaat onderzoeken.

Grondrechten voor iedereen

Ministeriële verantwoordelijk-heid

Koning wordt onschendbaar

Rechtstreekse verkiezingen Tweede Kamer

Veranderingen binnen het kiesrecht

Sociale ongelijkheid en oplossingen

Jullie hebben nu een keus gemaakt. Nu gaan jullie je verdiepen in het gekozen onderdeel van de vernieuwde grondwet en andere politieke veranderingen

De volgende onderwerpen komen aan bod tijdens jullie onderzoek en presentatie:

• Zet kort uiteen wat jullie onderwerp inhoudt.
• Wat heeft jullie onderwerp betekend voor de democratie?
• Maak per onderwerp een examenvraag voor de klas

Maak van de presentatie in je schrift 

• Maak van ieder filmpje duidelijke aantekeningen.
• Zorg dat je snapt wat de verandering in de grondwet betekent!
• Na het 'filmpjes-moment' komt er een test over de nieuwe grondwet. 

1848, de test, vraag 1

1848, de test, vraag 2

1848, de test, vraag 3

1848, de test, vraag 4

1848, de test, vraag 5

1848, de test, vraag 6

1848, de test, vraag 7

1848, de test, vraag 8

1848, de test, vraag 9

1848, de test, vraag 10

Je hebt de test gemaakt...

Ben je klaar voor het SE?

Welke informatie mist er nog voor jezelf?

Hoe ga je aan deze informatie komen?

Succes!