Veiligheid in huis

• Natuurkunde
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 3

• Huisinstallatie
• Nuldraad en Fasedraad
• Overbelasting en kortsluiting
  

Doelen van deze les

1. je weet wat er in de meterkast te vinden is
2. je weet welke kleuren draden hebben en wat dat betekent
3. je weet wat kortsluiting is
4. je weet wat overbelasting is

Kleuren draden huisinstallatie

kleuren van draden

• Bruin: fasedraad

• Blauw: nuldraad
  

• Geel/groen: aardedraad
  

• Zwart: schakeldraad

Beveligingen in stroom

Hoofdzekering
Aardlekschakelaar
Groepen
Zekering

Hoofdzekering

Om de stroom in uw woning op een veilige manier binnen te laten komen in uw meterkast, is er altijd een hoofdzekering ingebouwd. De standaard aansluitwaarde van een hoofdzekering is 25 Ampère. Dat betekent als het meerder groepen een te hoge stroomsterkte hebben de hoofdschakelaar zal uitschakelen

Aardlekschakelaar

De aardlekschakelaar zorgt ervoor dat de installaties en apparaten die hierop  zijn aangesloten, spanningsloos gemaakt kunnen worden.

• Controleert hoeveelheid stroom in = hoeveelheid stroom uit.
  
• Verandering van hoeveelheid zorgt ervoor dat hij direct de stroomkring doorbreekt.
  

Groepen

• Verdeling van stroom altijd over verschillende groepen in huis. Hoe groter het huis, hoe meer groepen.
  
• Groepen zorgen ervoor dat wasmachine, magnetron, computer en aquarium tegelijk aan kunnen staan.
  
• Als de stroom in één groep uitvalt, blijven de andere groepen werken.
  

Zekering

De beveiliging die in elke groep zit.
Zodra er teveel stroom door een groep heengaat, zorgt dit onderdeel voor een onderbreking van de stroom. Dit is vaak op 16A.

De zekering zorgt er dus voor dat de groep uitgeschakeld wordt als er overbelasting of kortsluiting ontstaat.

Kortsluiting

Als er geen weerstand meer is in een schakeling, is er een kortsluiting.

Bij beschadiging van een elektrische snoer kunnen de koperdraden elkaar raken. De stroom gaat niet meer door het apparaat maar direct terug naa de meterkast. Er gaat een grote stroom lopen, de draden worden heet en er kan vuur ontstaan of 

er komen vonken van een draad af.

Kortsluiting

Overbelasting

https://youtu.be/kBMykkyGCEM

Randaarde

Randaarde

In de wasmachine hiernaast is een lek ontstaan. De elektrische snoeren maken via het water contact met de buitenkant van de wasmachine. 

Randaarde

Bij de wasmachine in het plaatje hiernaast is er een stopcontact gebruikt met randaarde. Een stopcontact met randaarde heeft extra contactpunten. 

Geaarde stekker / stopcontact

https://www.youtube.com/watch?v=1EKQJ0KQh1o

Er is een zekering doorgeslagen, wat is een mogelijke oorzaak?

1. overbelasting
2. Piet zit aan de aardleiding
3. kapotte lamp
4. de nul draad is kapot

In de meterkast zitten verschillende dingen voor de veiligheid.
Een ding kun je gebruiken om de spanning van de hele installatie te halen. Wat is hiervan de naam?

1. aardlekschakelaar
2. hoofdschakelaar
3. de zekering
4. de kilowattuur meter

Een zekering beschermt tegen

1. Brandt
2. Kortsluiting
3. Overbelasting
4. Overbelasting en kortsluiting

De maximale stroomsterkte in een groep van een huisinstallatie is:

1. 10 A
2. 16 A
3. 25 A
4. 36 A

De goed van het washok is beveiligd met een zekering van 16 A. De wasmachine heeft een vermogen van 3,4 kW. Geef aan of de zekering doorslaat als je op die groep ook nog een koffiezetapparaat aansluit met een vermogen van 1200 Watt.

Een zekering verbreekt de stroomkring alleen bij overbelasting

1. Waar
2. Niet waar

In welke schakeling(en) is er sprake van kortsluiting?

1. a, b en c
2. c, d en e
3. c en e
4. a, b en f

Lesdoelen gehaald?

1. je weet wat er in de meterkast te vinden is
2. je weet welke kleuren draden hebben en wat dat betekent
3. je weet wat kortsluiting is
4. je weet wat overbelasting is

Opgave 1 - Je kunt de apparaten ONafhankelijk van elkaar aan en uit doen.

Opgave 2 - Een kWh-meter meet hoeveel elektrische energie wordt verbruikt. 

Opgave 3 - Een aardlekschakelaar verhoogt de veiligheid.Hij controleert of de stroomsterkte in beide draden gelijk is. 

Opgave 4 - Een groepszekering verbreekt de stroomkring als de stroomsterkte groter is dan 16 A. 

Opgave 5 - Het nut van groepen is dat als een zekering één groep heeft uitgeschakeld, de rest van het huis nog gewoon elektriciteit heeft. 

Opgave 6- Overbelasting = teveel apparaten staan aan.Kortsluiting = door een fout zijn beide polen van het lichtnet direct met elkaar verbonden.

Opgave 7 - Een hoofdzekering verbreekt de stroom bijvoorbeeld als er meerdere groepen zijn met een grote stroomsterkte. Bijvoorbeeld vijf groepen met ieder 10 A. 

Opgave 8 - 1 groep kan 16 A aan stroomsterkte veilig aan. Boven de 16A brand de zekering door.  

1 straalkachel kan 4,9 A leveren.

4,9 / 16 = 3 straalkachels

Opgave 9 - Fasedraad: bruin Nuldraad: blauw Aardedraad: geel/groen 

Opgave 10 - Aardedraad, nuldraad, schakeldraad, fasedraad